ĐỨC PHANXICÔ: “CHIẾN TRANH Ở GAZA, QUÁ ĐÁNG LẮM RỒI! KHÔNG CÓ BƯỚC NÀO ĐƯỢC THỰC HIỆN VÌ HÒA BÌNH”

Trên chuyến bay từ Singapore trở về Rôma ngày 13/9/2024, Đức Phanxicô đã trả lời các nhà báo đi cùng ngài và nói về thảm kịch thường dân thiệt mạng. Về cuộc bầu cử Mỹ: giữa Harris và Trump, ngài kêu gọi mọi người hãy lựa chọn theo lương tâm. Đức Thánh Cha cũng lên án rõ ràng việc phá thai cũng như việc từ chối người di cư. Ngài hoan nghênh thỏa thuận với Bắc Kinh: Trung Quốc là một lời hứa và một niềm hy vọng cho Giáo hội.

“Chiến tranh ở Gaza, thật quá mức!” Trên chuyến bay Singapore-Rôma, Đức Thánh Cha Phanxicô đã gặp các nhà báo đi cùng ngài và thảo luận về tình hình bi thảm ở Thánh địa. Số thương vong ở Gaza lên tới hơn 41.000 người. Một câu hỏi liên quan đến chủ đề bầu cử ở Hoa Kỳ và sự khó khăn trong việc lựa chọn một người Công giáo. Đức Phanxicô cũng đưa ra một số lời mở đầu về Trung Quốc mà ngài gọi là “một lời hứa và một niềm hy vọng cho Giáo hội”.

Matteo Bruni: Kính chào Đức Thánh Cha, chúng con cảm ơn Đức Thánh Cha vì những ngày tông du này, chúng con cũng cảm ơn Đức Thánh Cha đã cho chúng con chia sẻ niềm vui của mọi người hơn là sự mệt mỏi của chúng con trong cuộc tông du này. Các nhà báo đi cùng Đức Thánh Cha có một số câu hỏi muốn hỏi Đức Thánh Cha.

ĐTC Phanxicô : Trước hết, tôi muốn cảm ơn tất cả các bạn vì công việc này, vì sự đồng hành của các bạn trong chuyến đi, nó rất quan trọng đối với tôi. Tiếp đến, tôi xin chúc mừng chị niên trưởng, vì Valentina (Alazraki, chú thích của biên tập viên) hiện đã có 160 chuyến đi. Tôi sẽ không bảo chị ấy nghỉ hưu, nhưng hãy tiếp tục như thế. Bây giờ hãy đặt câu hỏi của các bạn và cảm ơn các bạn rất nhiều.

Pei Ting Wong – THE STREETS TIMES: Trọng kính Đức Thánh Cha Phanxicô, con rất hạnh phúc. Con hy vọng Đức Thánh Cha thích chuyến thăm Singapore và có lẽ đã thử món ăn địa phương. Đức Thánh Cha đã thấy gì về những thực tại của Singapore? Văn hoá? Dân chúng? Đức Thánh Cha có ngạc nhiên với những gì Đức Thánh Cha nhìn thấy không? Và Singapore có thể học được gì từ ba nước khác mà chúng ta đã đến thăm? Cụ thể, thông điệp của Đức Thánh Cha về việc công nhận mức lương công bằng cho người di cư được trả lương thấp ở Singapore đã gây được tiếng vang với nhiều người Singapore. Điều gì đã truyền cảm hứng cho thông điệp này và Đức Thánh Cha nghĩ gì về chủ đề này? Cuối cùng, một câu hỏi cuối cùng: ngài đã nói rằng Singapore có một vai trò đặc thù trên trường quốc tế. Singapore có thể làm gì trong một thế giới đang có chiến tranh? Và Vatican có thể đóng góp về mặt ngoại giao như thế nào?

ĐTC Phanxicô :  Cảm ơn anh. Trước hết, tôi không ngờ nhận thấy Singapore trong tình trạng này. Nó được mệnh danh là New York của phương Đông, một đất nước phát triển, con người lịch sự, thành phố sạch sẽ, những tòa nhà chọc trời đồ sộ. Một nền văn hóa liên tôn tuyệt vời nữa. Cuộc gặp gỡ liên tôn mà tôi tham dự cuối cùng là một hình mẫu của tình huynh đệ. Rồi tôi đã thấy, khi nói về người di cư, những tòa nhà chọc trời dành cho công nhân. Những tòa nhà chọc trời sang trọng và những tòa nhà chọc trời đẹp đẽ, sạch sẽ khác, tôi thực sự thích điều đó. Tôi không cảm thấy có sự phân biệt kỳ thị nào. Tôi rất ấn tượng với văn hóa với các sinh viên. Ví dụ, vào ngày cuối cùng, tôi rất cảm động trước nền văn hóa này. Và tiếp đến là vai trò quốc tế. Tôi thấy rằng tuần tới sẽ có giải Grand Prix Công thức 1. Vai trò quốc tế của một thủ đô là thu hút các nền văn hóa. Đó là thủ đô lớn. Tôi không ngờ nhận thấy một cái gì đó như thế này.

Pei Ting Wong – THE STREETS TIMES: Đức Thánh Cha đã học được gì?

Anh biết đấy, chúng ta luôn có thể học được điều gì đó. Vì mỗi người và mỗi nước đều có sự phong phú khác nhau. Đây là lý do tại sao tình huynh đệ trong giao tiếp lại quan trọng. Ví dụ, nếu tôi nghĩ về Đông Timor, thì tôi thấy rất nhiều trẻ em, trong khi ở Singapore, tôi không thấy nhiều như vậy. Có lẽ đó là điều cần học hỏi. Và tương lai, đó là trẻ em, hãy nghĩ về điều đó. Và một điều nữa: người Singapore các bạn rất thân thiện! Các bạn cười, “mỉm cười”!

Delfim De Oliveira, GMN TV : Vào cuối thánh lễ ở Taci Tolu, ngài đã thu hút sự chú ý của người Timor về sự hiện diện của cá sấu. Ngài muốn nói gì?

ĐTC Phanxicô :  Tôi dùng hình ảnh cá sấu lên bãi biển. Đông Timor có nền văn hóa giản dị, thân thiện và vui tươi. Đó là một nền văn hóa sự sống: có rất nhiều trẻ em, rất nhiều. Và khi tôi nói về cá sấu, tôi đang nói về những ý tưởng có thể đến từ bên ngoài làm tổn hại đến sự hòa hợp mà các bạn đang có. Tôi nói với bạn một điều: Tôi vẫn yêu mến Đông Timor. Còn gì nữa không?

Delfim De Oliveira, GMN TV : Ở Đông Timor, người Công giáo chiếm đa số, nhưng có sự phát triển của các giáo phái. Phải chăng thuật ngữ “cá sấu” cũng ám chỉ đến chúng?

ĐTC Phanxicô :  Có lẽ, tôi không ám chỉ về họ, tôi không thể nói, nhưng có lẽ. Bởi vì mọi tôn giáo đều phải được tôn trọng, nhưng có sự phân biệt giữa tôn giáo và giáo phái. Tôn giáo là phổ quát, bất kể nó có thể là gì. Giáo phái thì hạn chế, đó là một nhóm nhỏ luôn có ý định khác. Cảm ơn bạn và chúc mừng đất nước của bạn!

Francisca Christy Rosana – TEMPO MEDIA GROUP: Cảm ơn Đức Thánh Cha Phanxicô, người dân ở Indonesia, không chỉ người Công giáo, đã chờ đợi ngài từ lâu. Câu hỏi của con là: ngài có biết đất nước vẫn còn gặp khó khăn với nền dân chủ của nó không? Ngài thấy điều này như thế nào và thông điệp của ngài dành cho chúng con là gì? Một câu hỏi khác: Indonesia đôi khi gặp những vấn đề tương tự như Papua New Guinea, với lĩnh vực khai thác (khai thác mỏ, chú thích của biên tập viên) vốn chỉ mang lại lợi ích cho những kẻ đầu sỏ, trong khi người dân địa phương và người bản địa không được hưởng lợi từ nó. Ngài nghĩ gì? Và chúng ta có thể làm gì?

ĐTC Phanxicô :  Đây là vấn đề chung ở các nước đang phát triển. Đây là lý do tại sao, như học thuyết xã hội của Giáo hội nói, điều quan trọng là phải có sự giao tiếp giữa các lĩnh vực khác nhau trong xã hội. Chị nói rằng Indonesia là một nước đang phát triển và một trong những điều có lẽ cần được phát triển là các mối quan hệ xã hội. Tôi rất vui mừng với chuyến thăm đất nước của chị lần này. Nó rất đẹp!

Matteo Bruni: Thưa Đức Thánh Cha, báo chí Papua New Guinea đã hết sức quan tâm theo dõi chuyến đi của Đức Thánh Cha, nhưng đáng tiếc là không thể có một nhà báo nào trên chuyến bay. Con muốn nhân cơ hội này hỏi xem Đức Thánh Cha có điều gì muốn nói với chúng con về Papua New Guinea, đặc biệt là về Vanimo, một nơi mà con nghĩ cá nhân Đức Thánh Cha muốn đến…

ĐTC Phanxicô :  Tôi thích đất nước này và tôi thấy đây là một đất nước đang phát triển rất nhiều. Tiếp đến, tôi muốn đến Vanimo để tìm một nhóm linh mục và nữ tu đến từ Argentina đang làm việc ở đó và tôi thấy một tổ chức rất đẹp, rất đẹp. Ở tất cả các nước, nghệ thuật rất phát triển: các điệu múa, các cách thể hiện thơ ca khác… Nhưng ở Papua New Guinea, sự phát triển của nghệ thuật rất ấn tượng và ở Vanimo cũng vậy. Điều này làm tôi ấn tượng rất nhiều. Những nhà thừa sai tôi gặp đều vào rừng làm việc. Tôi cũng thích Vanimo và đất nước này.

Stefania Falasca – TIANOUZHIKU: Kính chào Đức Thánh Cha, chúng con đến từ Singapore, một đất nước có dân số chủ yếu là người Trung Quốc và là một mô hình chung sống hài hòa và hòa bình. Về hòa bình, con muốn biết ngài nghĩ gì – do nằm gần Trung Quốc đại lục – về những nỗ lực của Trung Quốc nhằm đạt được lệnh ngừng bắn ở các khu vực xung đột, chẳng hạn như Dải Gaza. Vào tháng Bảy, Tuyên bố Bắc Kinh đã được ký kết nhằm chấm dứt sự chia rẽ giữa những người Palestine. Tiếp theo, con muốn hỏi ngài liệu có chỗ cho sự hợp tác về hòa bình giữa Trung Quốc và Tòa Thánh hay không. Cuối cùng, một điều cuối cùng, chúng ta sắp sửa đổi mới thỏa thuận giữa Trung Quốc và Tòa thánh về việc bổ nhiệm các giám mục. Ngài có hài lòng với kết quả và cuộc đối thoại cho đến nay không?

ĐTC Phanxicô :  Tôi trả lời câu hỏi cuối cùng. Tôi hài lòng với cuộc đối thoại với Trung Quốc. Kết quả là tốt. Ngay cả việc bổ nhiệm các giám mục, công việc cũng được thực hiện với thiện chí. Phủ Quốc vụ khanh đã giải thích cho tôi mọi việc đang diễn ra như thế nào và tôi rất vui vì điều đó. Trung Quốc đối với tôi là một “ảo tưởng” (một giấc mơ, chú thích của biên tập viên), theo nghĩa là tôi muốn đến thăm Trung Quốc. Đó là một đất nước tuyệt vời, tôi ngưỡng mộ Trung Quốc, tôi tôn trọng nó. Đó là một đất nước có nền văn hóa hàng nghìn năm, khả năng đối thoại để hiểu chính mình, vượt xa các hệ thống chính quyền khác nhau mà nó từng biết. Tôi tin rằng Trung Quốc là một lời hứa và một niềm hy vọng cho Giáo hội. Sự hợp tác là khả thi và, dĩ nhiên liên quan đến xung đột. Hiện tại, Đức Hồng y Matteo Zuppi nằm trong chuyển động này và cũng duy trì quan hệ với Trung Quốc.

Anna Matranga – CBS NEWS : Kính thưa Đức Thánh Cha, Ngài luôn bảo vệ phẩm giá của sự sống. Ở Đông Timor, một nước có tỷ lệ sinh rất cao, ngài nói rằng ngài cảm thấy cuộc sống trở nên sôi động và bùng nổ do có quá nhiều trẻ em. Ở Singapore, ngài đã bảo vệ người lao động nhập cư. Trước cuộc bầu cử sắp tới ở Hoa Kỳ, con xin hỏi ngài: ngài có thể đưa ra lời khuyên nào cho một cử tri Công giáo đang phải lựa chọn giữa một ứng cử viên ủng hộ việc phá thai và một ứng cử viên khác muốn trục xuất 11 triệu người nhập cư?

ĐTC Phanxicô :  Cả hai đều chống lại sự sống, cả người từ chối người di cư và người giết trẻ em. Cả hai đều chống lại sự sống. Bạn không thể quyết định, tôi không phải người Mỹ, tôi sẽ không bỏ phiếu ở đó. Nhưng chúng ta hãy rõ ràng: không cho người di cư cơ hội làm việc, không đón tiếp họ là một tội lỗi và là một tội trọng. Trong Cựu Ước có một điệp khúc: trẻ mồ côi, góa phụ và người ngoại kiều, tức là người di cư. Đây là ba điều mà người dân Israel phải bảo vệ. Ai không chăm sóc người di cư thì phạm tội, cũng là một tội chống lại sự sống và chống lại con người. Tôi đã cử hành Thánh lễ ở biên giới, gần giáo phận El Paso. Có rất nhiều giày của người di cư, những người đã kết thúc ở đó rất tệ. Ngày nay, có một làn sóng di cư ở Trung Mỹ và những người di cư thường bị đối xử như nô lệ vì bị lợi dụng. Di cư là một quyền đã tồn tại trong Thánh Kinh và Cựu Ước. Người ngoại kiều, trẻ mồ côi và góa phụ, đừng quên điều đó.

Tiếp đến là phá thai. Khoa học cho biết trong tháng thụ thai, đã có đầy đủ các cơ quan của một con người. Tất cả. Thực hiện việc phá thai, đó là giết chết một con người. Bạn có thể thích từ này hoặc không, nhưng đó là giết người. Giáo hội không đóng cửa vì Giáo hội không cho phép phá thai, Giáo hội không cho phép phá thai vì phá thai là giết người. Đó là giết người, đó là giết người! Và về điểm này chúng ta phải rõ ràng: đuổi những người di cư trở về, không để họ phát triển, không để họ sống, là một điều xấu, đó là một sự ác độc. Tước đi một đứa trẻ ra khỏi lòng mẹ là tội giết người, vì có sự sống. Và về những điều này chúng ta phải nói rõ ràng. “Không, nhưng mà…” Tuy nhiên, không có “không, nhưng mà”, cả hai điều đều rõ ràng. Trẻ mồ côi, người ngoại kiều và góa phụ. Đừng quên điều đó.

Anna Matranga – CBS NEWS : Kính thưa Đức Thánh Cha, theo ý kiến ​​của ngài, có những hoàn cảnh nào mà về mặt luân lý được phép bỏ phiếu cho một ứng cử viên ủng hộ IVG (quyền tự ý ngưng thai) không?

ĐTC Phanxicô :  Trong luân lý chính trị, người ta thường nói rằng không bỏ phiếu là xấu, đó là không tốt. Phải bỏ phiếu. Và phải chọn cái xấu ít hơn. Ai là người ít xấu hơn? Bà này hay ông này? Tôi không biết, mỗi người, theo lương tâm, hãy suy nghĩ và thực hiện điều đó.

Mimmo Muolo – AVVENIRE : Cuộc xung đột ở Gaza có nguy cơ lan sang Bờ Tây. Có một vụ nổ cách đây vài giờ khiến 18 người thiệt mạng, trong đó có các nhân viên Liên Hợp Quốc. Cảm xúc của ngài lúc này là gì và ngài muốn nói gì với những người tham chiến? Liệu có khả năng Tòa Thánh làm trung gian hòa giải để đạt được lệnh ngừng bắn và nền hòa bình như mong đợi không?

ĐTC Phanxicô :  Tòa Thánh đang làm việc ở đó. Tôi nói với bạn một điều: mỗi ngày tôi gọi điện đến Gaza, giáo xứ Gaza, có 600 người đang học tại trường: các Kitô hữu, người Hồi giáo… Nhưng họ sống như anh em. Họ nói với tôi những điều nghiêm trọng, những điều khó khăn. Tôi không thể nói liệu hành động chiến tranh mà bạn đề cập có quá đẫm máu hay không, nhưng xin vui lòng, khi chúng ta nhìn thấy thi thể của những đứa trẻ bị giết, khi chúng ta thấy rằng, bởi vì người ta nghi ngờ có các chiến binh ở đó, nên người ta đã dội bom một trường học. Tất cả điều đó đều nghiêm trọng, nghiêm trọng, nghiêm trọng.

Đôi khi người ta nói đó là một cuộc chiến phòng vệ, nhưng đôi khi tôi nghĩ rằng đó chính là một cuộc chiến tranh. Nó quá đáng lắm rồi, quá lắm rồi. Tôi xin lỗi vì đã nói điều này, nhưng tôi không thấy có biện pháp nào đang được thực hiện để mang lại hòa bình. Ví dụ, ở Verona, tôi đã có một trải nghiệm rất thú vị. Một người Do Thái có vợ chết trong một vụ đánh bom và một người dân Gaza có con gái thiệt mạng đều nói về hòa bình. Họ ôm nhau, làm chứng cho tình huynh đệ. Tôi sẽ nói điều này: tình huynh đệ quan trọng hơn việc giết một người anh em. Tình huynh đệ, bắt tay. Cuối cùng, ai thắng cuộc chiến sẽ phải chịu thất bại nặng nề. Chiến tranh luôn là một thất bại, luôn luôn, không có ngoại lệ. Chúng ta không được quên điều này. Đây là lý do tại sao tất cả những gì được thực hiện vì hòa bình đều quan trọng. Và tôi muốn nói một điều, có lẽ hơi can thiệp vào chính trị: Tôi rất, rất biết ơn Vua Jordan vì những gì ngài ấy đang làm, đó là một con người của hòa bình. Vua Abdullah II là một người tốt.

Lisa Weiss – ARD : Kính thưa Đức Thánh Cha, trong chuyến tông du này, ngài đã nói chuyện rất cởi mở về những vấn đề của mỗi đất nước, chứ không chỉ về những vẻ đẹp. Chính vì lý do này mà chúng con hỏi ngài tại sao ngài chưa nói đến vấn đề án tử hình vẫn luôn tồn tại ở Singapore?

ĐTC Phanxicô :  Đúng là nó không nảy đến trong tâm trí tôi. Hình phạt tử hình không có tác dụng. Chúng ta phải loại bỏ nó một cách từ từ, từ từ. Nhiều nước vẫn có hiệu lực, nhưng lại không thi hành án. Ở Hoa Kỳ cũng tương tự. Nhưng phải chấm dứt án tử hình, nó không có tác dụng.

Simon Leplatre – LE MONDE : Thưa Đức Thánh Cha, trước hết xin cảm ơn ngài về cuộc tông du hấp dẫn này. Ở Đông Timor, ngài đã đề cập đến những nạn nhân trẻ tuổi bị lạm dụng tình dục. Rõ ràng là chúng con đã nghĩ đến Đức Cha Belo. Ở Pháp, chúng con có trường hợp tương tự với Abbé Pierre, người sáng lập phong trào Emmaüs, người được bầu là nhân vật được người Pháp yêu thích trong nhiều năm. Trong cả hai trường hợp, đặc sủng của họ khiến những lời buộc tội trở nên khó tin hơn. Con muốn hỏi: Vatican đã biết gì về Abbé Pierre? Và nói gì với những nạn nhân và những người dân nói chung, những người cảm thấy khó tin rằng một người đã làm rất nhiều việc tốt lại có thể phạm trọng tội? Và nói về nước Pháp, chúng con cũng muốn biết: liệu ngài có đến Paris dự lễ khánh thành Nhà thờ Đức Bà vào tháng Mười Hai không?

ĐTC Phanxicô :  Tôi trả lời câu hỏi cuối cùng: tôi sẽ không đến Paris, tôi sẽ không đến Paris. Rồi câu hỏi đầu tiên. Anh đã chạm vào một điểm rất nhạy cảm và rất tế nhị. Họ là những người tốt, những người làm điều tốt, anh đã nói về cha Pierre. Với rất nhiều việc tốt được thực hiện, anh có thể thấy rằng người này là một tội nhân xấu xa. Và đây là thân phận con người của chúng ta. Không được nói: hãy che giấu, hãy che giấu để nó không lộ ra. Tội lỗi công khai là công khai và phải bị lên án. Chẳng hạn, Abbé Pierre là một người đã làm rất nhiều việc tốt, nhưng đó cũng là một tội nhân. Chúng ta phải nói rõ ràng về những điều này, chứ không được giấu giếm. Giải quyết vấn đề lạm dụng là điều tất cả chúng ta cần phải làm. Nhưng không chỉ chống lạm dụng tình dục, chống lại mọi hình thức lạm dụng: lạm dụng xã hội, lạm dụng giáo dục, thay đổi não trạng, đàn áp tự do. Theo ý tôi, lạm dụng là một điều ma quỷ, bởi vì bất kỳ hình thức lạm dụng nào đều hủy hoại phẩm giá con người, bất kỳ hình thức lạm dụng nào đều mưu toan hủy hoại những gì mà hết thảy chúng ta đều là: hình ảnh của Thiên Chúa. Tôi vui mừng khi những trường hợp này được đưa ra ánh sáng. Tôi sẽ nói cho bạn điều mà có lẽ tôi đã nói lần trước: cách đây 5 năm, chúng tôi đã có cuộc gặp với các chủ tịch của các hội đồng giám mục về các trường hợp lạm dụng tình dục và các lạm dụng khác. Chúng tôi có số liệu thống kê được thực hiện rất tốt, tôi nghĩ là từ Liên Hợp Quốc. 42 đến 46% các vụ lạm dụng xảy ra trong gia đình hoặc khu phố. Cuối cùng, lạm dụng tình dục trẻ em, trẻ vị thành niên, là một trọng tội và là một nỗi xấu hổ.

[Bổ sung vào cuối buổi họp báo] Một điều tôi chưa trả lời: Vatican biết gì về Abbé Pierre. Tôi không biết khi nào Vatican phát hiện ra, tôi không biết. Tôi không biết vì tôi không có mặt ở đó và ý tưởng nghiên cứu nó chưa bao giờ nảy ra trong tôi, nhưng chắc chắn là sau khi chết. Nhưng trước đó, tôi không biết.

Elizabeth Piqué – LA NACIÓN : Trước hết, cảm ơn ngài vì chuyến tông du tuyệt đẹp đến nơi tận cùng thế giới này. Đó là chuyến đi dài nhất trong triều đại giáo hoàng và khi nói về những chuyến đi rất dài, nhiều đồng nghiệp hỏi con: chúng ta có đến Argentina không? Đây là câu hỏi đầu tiên: liệu chúng ta có đến Argentina hay không? Câu hỏi thứ hai, ở Venezuela tình hình rất bi đát. Trong những ngày tông du này, tổng thống được bầu theo lý thuyết đã phải lưu vong ở Tây Ban Nha. Ngài sẽ gửi thông điệp gì tới người dân Venezuela?

ĐTC Phanxicô :  Tôi chưa theo dõi tình hình ở Venezuela, nhưng thông điệp tôi sẽ đưa ra cho các chính phủ là đối thoại và kiến ​​tạo hòa bình. Chế độ độc tài là vô ích và kết thúc tồi tệ, sớm hay muộn. Chị hãy đọc lịch sử Giáo hội. Tôi sẽ nói rằng chính phủ và người dân đang làm mọi cách để tìm ra con đường dẫn đến hòa bình ở Venezuela. Tôi không thể đưa ra quan điểm chính trị vì tôi không biết chi tiết. Tôi biết rằng các giám mục đã lên tiếng và thông điệp của các giám mục là tốt. Tiếp đến, câu hỏi muốn biết liệu tôi có đến Argentina hay không vẫn chưa được quyết định. Tôi muốn đến đó, đó là dân tộc của tôi, tôi muốn đến đó, nhưng vẫn chưa quyết định. Có một số điều cần phải giải quyết trước.

Elizabeth Piqué – LA NACIÓN : Nếu ngài đi, ngài có thể dừng chân ở quần đảo Canary không?

ĐTC Phanxicô :  Chị đọc được suy nghĩ của tôi phải không? Tôi đang suy nghĩ một chút về việc đến quần đảo Canary, vì ở đó có những hoàn cảnh người di cư bằng đường biển và tôi muốn được gần gũi với các nhà lãnh đạo và người dân.

Josie Bonifasius Susilo – KOMPAS.ID : Cảm ơn Đức Thánh Cha, một số quốc gia đang bắt đầu xa rời với cam kết của mình với Hiệp định Paris vì lý do kinh tế, đặc biệt là sau đại dịch. Nhiều nước đang do dự trong việc chuyển đổi sang “năng lượng xanh”. Ngài nghĩ gì về những vấn đề này?

ĐTC Phanxicô :  Tôi nghĩ rằng vấn đề khí hậu là nghiêm trọng, rất nghiêm trọng. Kể từ Paris (Cop21 năm 2015), thời điểm cao điểm, các cuộc họp về khí hậu đã trở nên tệ hơn. Chúng ta nói, chúng ta nói, nhưng chúng ta không làm gì cả. Đó là ấn tượng của tôi. Tôi đã nói về điều đó trong hai bản văn: Laudato si’ và Laudate Deum.

Matteo Bruni: Cảm ơn Đức Thánh Cha.

ĐTC Phanxicô :  Cảm ơn các bạn, hãy tiến lên và can đảm! Chúng ta hãy hy vọng họ cho chúng ta ăn ngay bây giờ! (cười).

—————————————

Tý Linh chuyển ngữ

(nguồn : Vatican News)