“LIỆU CHÍNH QUYỀN TRUMP SẼ CHỌN ĐỐI ĐẦU VỚI ĐỨC GIÁO HOÀNG PHANXICÔ?”

Thứ Ba, ngày 11/2/2025, Đức Phanxicô đã phản đối mạnh mẽ chính sách di cư của Donald Trump trong một lá thư gửi các giám mục Hoa Kỳ. Nhà nghiên cứu Benoit Gautier giải thích, phản ứng của một người thân cận với tổng thống Mỹ, xin Đức Phanxicô “đừng bận tâm đến biên giới”, đã tạo nên một cuộc khủng hoảng sâu xa.

JD Vance

Thứ Ba này, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance đã có mặt tại Paris để tham dự hội nghị thượng đỉnh quốc tế về AI, bảo vệ các công ty lớn của Mỹ trong lĩnh vực này trước mong muốn quản lý của Liên minh Châu Âu. Ông chắc chắn không biết rằng mình sẽ phải trả giá cho một hình thức quy định khác, lần này mang tính chất học thuyết. Khoảng 12g30 trưa, Vatican công bố một bức thư gửi các giám mục Mỹ. Không thể chối cãi rằng vị phó tổng thống rất Công giáo cũng là người nhận.

Trở lại đạo cách đây 5 năm, Vance đã nổi bật vào ngày 26 tháng Giêng khi bảo vệ các chính sách di cư của Trump trước sự phản đối từ Hội đồng Giám mục Hoa Kỳ. Ông ta tấn công trực diện các Giám mục bằng cách cho rằng những lời chỉ trích của Giám mục có động cơ tài chính. Chính phủ Trump vừa cắt giảm một cách đột ngột nguồn tài trợ của liên bang dành cho Giáo hội, vốn ký hợp đồng phụ một phần trong việc tiếp nhận người di cư cho các hiệp hội Công giáo.

JD Vance lên tiếng : “Là một người Công giáo tận tụy, tôi rất đau lòng trước những phát biểu của các ngài. Và tôi nghĩ rằng Hội đồng Giám mục nên thực sự nhìn lại mình trong gương một chút và nhận ra rằng khi các ngài nhận được một trăm triệu để giúp tái định cư những người không có giấy tờ, các ngài có thực sự quan tâm đến các vấn đề nhân đạo hay điều họ quan tâm là kế toán của các ngài? ”. Lời thốt ra này đã thu hút sự phẫn nộ của Đức Hồng y Dolan, người đã nhân danh người Công giáo cầu nguyện tại lễ nhậm chức của Tổng thống Trump.

Vance, “Giáo lý viên trưởng” của những người cuồng Trump

Vào ngày 30 tháng Giêng, Vance bảo vệ quan điểm của mình bằng cách viện dẫn nguyên tắc “Ordo Amoris”, một học thuyết lấy cảm hứng từ Thánh Augustinô mà ông xác định là ưu tiên dành cho tình yêu đối với người lân cận gần gũi nhất về mặt xã hội, trước khi quan tâm đến những người ở xa hơn: “Lòng trắc ẩn của bạn trước tiên phải hướng đến đồng bào của bạn. (…) Có một khái niệm hơi cổ điển – và tôi nghĩ nó rất Kitô giáo – vốn nói về yêu gia đình, rồi hàng xóm, rồi cộng đồng, rồi đồng bào của mình, và tiếp đến, sau tất cả những điều đó, chúng ta có thể tập trung vào phần còn lại của thế giới.” Nói một cách thông tục hơn, “bác ái có trật tự bắt đầu từ chính mình”. Lời thốt ra này đã làm hài lòng những người Công giáo cuồng Trump, với một công bố đã không ngần ngại trao cho Vance danh hiệu “Giáo lý viên trưởng”.

Bức thư của Đức Thánh Cha khuyến khích các giám mục Hoa Kỳ đứng vững bên cạnh những người di cư khi đối mặt với chính quyền Trump, đang khi ngay cả một số người trong các ngài, bất chấp sự dè dặt, đã công khai thể hiện sự tán thành học thuyết do phó tổng thống trình bày. Thật vậy, một vài phút sau khi lá thư của Vatican được phổ biến, trang Word on Fire của Đức cha Robert Barron rất có ảnh hưởng đã đăng một bài biện hộ và minh họa về lối chú giải của Vance.

Trong lời mào đầu của nó, bài báo từng lời đi ngược với văn bản của Đức Giáo hoàng. Có thể chắc chắn rằng sự va chạm của hai công bố này là ngẫu nhiên – văn bản của Word in Fire có lẽ đã được chuẩn bị trước vài ngày – nhưng sự trùng hợp ngẫu nhiên này đang bộc lộ một cách tàn nhẫn sự đối lập trực diện giữa Vatican và một số phe phái rất có ảnh hưởng của Giáo hội tại Hoa Kỳ.

Tom Homan

Phản đối về tính hợp pháp của Đức Giáo hoàng

Cung giọng trong sứ điệp của Giáo hoàng thể hiện sự khó chịu trước mong muốn trở thành người giải thích giáo lý Công giáo của Phó Tổng thống. Không gọi tên, nhưng văn bản nhắm thẳng vào ông, khẳng định rằng cách giải thích Ordo Amoris của ông là một hình thức chủ nghĩa cá nhân trực giao với nền nhân học được Giáo hội bảo vệ: “Tình yêu Kitô giáo không phải là sự mở rộng đồng tâm những lợi ích mà dần dần mở rộng đến những người và những nhóm khác (…) Ordo amoris (trật tự của tình yêu) đích thực vốn phải được phát huy là trật tự chúng ta khám phá ra bằng cách liên tục suy niệm dụ ngôn “Người Samaritanô nhân hậu” (x. Lc 10, 25-37), nghĩa là suy niệm về tình yêu vốn xây dựng một tình huynh đệ rộng mở cho tất cả mọi người, không loại trừ ai.”

Vance trở lại đạo Công giáo trong môi trường của những người theo chủ nghĩa bảo thủ quá khích, những người ca ngợi việc phục tùng quyền lực chính trị trước quyền lực tinh thần. Liệu phó tổng thống và toàn bộ nhóm Công giáo mà ông đại diện có chấp nhận lời quở trách công khai này hay họ sẽ chọn đối đầu? Câu trả lời của Tom Homan (*), một người cho mình là Công giáo và đặc trách thực hiện chính sách nhập cư của Trump, cho thấy rằng phương án được chọn có thể là thách thức tính hợp pháp của Đức Giáo hoàng trong việc lên tiếng về các vấn đề chính trị.

Như đã từng xảy ra trước đây, chiến lược này hệ tại vẽ ra một ranh giới bít kín giữa phạm vi hợp pháp của Đức Giáo hoàng, phạm vi giáo thuyết, và các vấn đề chính trị, bằng cách xin Đức Giáo hoàng ở lại trong sân chơi của ngài. Điều này có nguy cơ là không đủ trong chừng mực lập trường được Vance và những người bạn của ông bảo vệ hệ tại phản đối sự tách biệt giữa giáo thuyết và chính trị. Hơn nữa, chính phó tổng thống đã khinh suất mạo hiểm trên vùng đất của Vatican, cố gắng biện minh cho chính sách của mình bằng cách giải thích học thuyết Công giáo.

———————————-

Tý Linh chuyển ngữ

(nguồn : nhật báo La Croix)

—————————————————-

(*) “Tôi muốn ngài ấy tập trung vào Giáo hội Công giáo và để chúng tôi lo vấn đề biên giới. Ngài ấy muốn tấn công chúng tôi vì chúng tôi đảm bảo an ninh biên giới của mình? Ngài ấy có bức tường bao quanh Vatican phải không? (…) Chúng tôi không thể có một bức tường bao quanh nước Mỹ”.