BA MƯƠI NĂM THÔNG ĐIỆP EVANGELIUM VITAE: TRỰC GIÁC NHÌN XA TRÔNG RỘNG CỦA ĐỨC GIOAN PHAOLÔ II

Phó thư ký Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống nhìn lại kỷ niệm 30 năm thông điệp của Đức Gioan Phaolô II, những giáo huấn vẫn luôn mang tính thời sự. Theo Gabriella Gambino, Đức Giáo hoàng người Ba Lan đã cảm nhận được rằng các hình thức tấn công nghiêm trọng vào sự sống của những người yếu thế nhất là biểu hiện của “một ý tưởng sai lầm về tự do, biến tội phạm thành pháp quyền”.

“Thánh Gioan Phaolô II đã thấy trước rằng những hình thức tấn công rất nghiêm trọng vào sự sống của những người yếu thế nhất chỉ là biểu hiện của một ý tưởng sai lầm về tự do, biến tội phạm thành pháp quyền”. Điều này đã được phát biểu bởi Gabriella Gambino, phó thư ký Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống, khi nói về thông điệp Evangelium vitae, trụ cột của giáo huấn của Giáo hội về sự thánh thiêng của sự sống con người, nhân dịp kỷ niệm 30 năm ban hành thông điệp này vào ngày 25 tháng Ba. Bà nói với truyền thông Vatican: “Đã đến lúc Giáo hội xây dựng một nền mục vụ đích thực về sự sống con người”.

Vatican News : Thưa Giáo sư Gambino, thông điệp Evangelium vitae đã truyền cảm hứng và tiếp tục truyền cảm hứng cho Giáo hội như thế nào? Ba mươi năm sau, liệu nó có còn là một tài liệu tham chiếu?

Gabriella Gambino : Evangelium vitae là trụ cột của giáo huấn Kitô giáo về giá trị bất khả nhượng của toàn bộ sự sống con người. Thánh Gioan Phaolô II đã thấy trước rằng những hình thức vi phạm nghiêm trọng sự sống của những người yếu đuối nhất, nhỏ bé nhất, mong manh nhất chỉ là biểu hiện của một ý tưởng sai lầm về tự do, biến tội phạm thành pháp quyền, che khuất khả năng của con người trong việc hiểu rằng tự do là như khi nó cho phép chịu trách nhiệm về cuộc sống của anh chị em ở bên cạnh mình.

Vatican News : Không phải ngẫu nhiên mà thông điệp mở đầu bằng câu hỏi của Thiên Chúa dành cho Cain: “Ngươi đã làm gì?” ?

Gabriella Gambino : Ngay cả ngày nay, câu hỏi này vẫn còn vang vọng trong huấn quyền hiện hành, từ tông huấn Evangelii gaudium đến tuyên ngôn Dignitas infinita: trái lại, những hình thức vi phạm sự sống con người rất nghiêm trọng vẫn không giảm bớt, và Giáo hội hơn bao giờ hết mong muốn tái khẳng định một cách mạnh mẽ giá trị của sự sống và đào tạo lương tâm trong việc hiểu giá trị này, điều này không chỉ có nghĩa là “không giết người”, mà còn tạo ra những điều kiện để mỗi người có thể đạt được sự sống viên mãn mà họ được kêu gọi bởi tình yêu Thiên Chúa. Đây là lý do tại sao Dignitas infinita cập nhật sứ điệp của Evangelium vitae. Nó không chỉ giải thích tại sao phẩm giá con người phải luôn được tôn trọng, từ lúc thụ thai cho đến cái chết tự nhiên, mà nó còn mở rộng cái nhìn của nó đến những tình huống xã hội mà dường như chúng ta không còn có khả năng coi là vi phạm phẩm giá con người. Tôi nghĩ đến những cuộc chiến tranh đáng kinh ngạc bao quanh chúng ta, đến những hình thức nghèo đói mới, đến công việc vô nhân đạo của những người di cư, đến bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em, đến lạm dụng tình dục, cũng như đến thế giới kỹ thuật số, đang tàn phá và hủy hoại cuộc sống của hàng ngàn gia đình.

Chúng ta hãy nhớ rằng giá trị của sự sống không chỉ là giá trị của người Công giáo, mà còn là giá trị của thế tục và mang tính phổ quát, nó thuộc về con người và mọi người đều có thể hiểu và chia sẻ nó. Và nó không thể sử dụng, tức là không ai có thể định đoạt nó, kể cả người sở hữu nó. Ngày nay, chúng ta gặp khó khăn để hiểu điều này trong một thế giới đầy thuyết tương đối, dẫn đến những luật lệ bất công thường tạo ra sự nhầm lẫn về việc liệu sự sống của con người có thực sự luôn là một điều thiện hảo hay không. Và bây giờ chúng ta biết rằng sự nhầm lẫn này, bằng cách này hay cách khác, thể hiện ở mọi nền văn hóa, ở mọi nơi trên thế giới.

Vatican News : Có những đề nghị và phương tiện cụ thể nào để các Giáo hội có thể đề xuất lại sứ điệp của Evangelium vitae không?

Gabriella Gambino : Chắc chắn, thông điệp tiếp tục mở ra cánh cửa hy vọng mà chúng ta cần: sự sống chiến thắng, đó là điều Tin Mừng dạy chúng ta. Nhưng lương tâm phải được đào luyện để con người thực sự có thể “lựa chọn sự sống”. Ngày nay, việc phá thai, an tử, bạo lực và thậm chí cả nền văn hóa vứt bỏ đều tạo ra những đau khổ to lớn. Đây là lý do tại sao đã đến lúc cố gắng xây dựng một nền mục vụ thực sự về sự sống con người trong các giáo phận và giáo xứ, đồng thời đào tạo các tác nhân mục vụ, các nhà giáo dục, giáo viên, cha mẹ và giới trẻ về việc tôn trọng sự sống. Chúng ta không được áp đặt các chuẩn mực, nhưng truyền tải các giá trị, biết cách lập luận chúng trong sự thật của chúng, nhưng cũng phải cho thấy chúng trong bằng vẻ đẹp đảo ngược của chúng. Thật quan trọng biết bao đối với người trẻ ngày nay là trải nghiệm việc phục vụ sự sống, dành thời gian cho những người cần nó: chỉ bằng cách này họ mới cảm thấy hữu ích, họ mới khám phá ra ý nghĩa cho cuộc sống của mình và sau đó là một ơn gọi hoặc một lời kêu gọi đến với một nghề vốn trở thành một sự phục vụ cho sự sống. Chúng ta cũng phải đào tạo các linh mục tương lai, trong và sau các chủng viện, để họ biết cách hướng dẫn giới trẻ và gia đình hướng tới sự thật và sự thiện. Ngày nay việc đào tạo này còn thiếu so với nhu cầu đồng hành hiện có trên thế giới.

Đây là lý do tại sao Bộ của chúng tôi đã công bố vào Thứ Hai, ngày 24 tháng Ba, trước ngày kỷ niệm Evangelium vitae, một tài liệu mục vụ có tựa đề La vita è semper un bene (Sự sống luôn là một điều thiện hảo), với những gợi ý cho các Giáo hội địa phương để khởi xướng các tiến trình và xây dựng, trong các hội đồng giám mục và giáo phận, nơi có các văn phòng về gia đình và sự sống, một nền mục vụ về sự sống con người. Có những sáng kiến ​​đây đó, nhưng chúng thường ngẫu nhiên và rời rạc. Cần thiết lập những bàn làm việc cố định để hoạch định một dấn thân cụ thể và liên tục nhằm huấn luyện các tín hữu trong việc bảo vệ và thăng tiến sự sống cũng như phẩm giá con người. Việc kỷ niệm này, đối với chúng ta, là Giáo hội, không chỉ là một dịp để cử hành, mà còn phải là dịp để Giáo hội hành động quyết liệt vì sự sống.

Vatican News : Bộ sẽ hỗ trợ các Giáo hội như thế nào trong việc thực hiện khoản tài trợ này và việc mục vụ sự sống con người?

Gabriella Gambino : Trong những tháng tới, chúng tôi sẽ triển khai các cuộc họp trực tuyến với các văn phòng về gia đình và sự sống của các hội đồng giám mục trên toàn thế giới, để hỗ trợ họ khởi động các quá trình lập kế hoạch và cơ cấu trong các giáo phận về việc mục vụ sự sống. Với phương pháp phân định hiệp hành, mọi người sẽ có thể làm việc từ thực tế văn hóa và xã hội của riêng mình và xác định các ưu tiên về chủ đề, phương pháp đào tạo, hoạt động mục vụ. Đây là lý do tại sao tài liệu mà chúng tôi đề xuất, có thể tìm thấy trên trang web của Bộ, không đi sâu vào các vấn đề cá nhân về sự sống, điều mà Huấn quyền đã giải quyết một cách rộng rãi, nhưng lần này đề xuất một phương pháp phân định mang tính hiệp hành để “nền văn hóa sự sống” trở thành mối quan tâm thường xuyên hầu luôn biết cách chào đón và đồng hành với sự sống.

Công việc này, trong số những việc khác, chỉ là một triển khai mới của Hiệp ước Toàn cầu về Gia đình, nhằm tạo ra sự hợp tác giữa các trường đại học Công giáo – nơi có các viện nghiên cứu và đào tạo về gia đình và sự sống – và các giáo phận, với mục đích đào tạo giáo dân theo các ưu tiên và nhu cầu mục vụ của các Giáo hội địa phương.

Tý Linh chuyển ngữ

(theo Dorota Abdelmoula-Viet –Vatican News)