BÀI GIẢNG CỦA CHA BERNARD PHẠM HỮU QUANG TRONG THÁNH LỄ CHÚA NHẬT I MÙA VỌNG VÀ CẦU NGUYỆN CHO CỐ LINH MỤC ĐA MINH

 CN I Mùa Vọng A (2022, tại gx. Xuân Khánh, Xuân Lộc. Cầu cho cha Cố Đaminh Trần Thái Hiệp, PSS)

 Is 2,1-5; Rm 13,11-14; Mt 24,37-44

Kính thưa cha chủ tế, quí cha đồng tế

Và cộng đoàn phụng vụ rất thân mến,

            Mỗi người chúng ta, dù bé hay lớn, già hay trẻ, đều đã có trải nghiệm về việc chờ đợi. Cảm giác đến từ sự đợi chờ rất đa dạng và đôi khi rất phức tạp, tùy theo hoàn cảnh và đối tượng mà chúng ta chờ đợi; và đôi khi cũng lệ thuộc vào tâm trạng của kẻ chờ đợi. Cảm giác trong lúc chờ đợi một ai hay một điều gì đó có thể là thú vị, vui sướng hay lo lắng, sợ sệt, bồn chồn, bực bội, khó chịu…Có những cuộc chờ đợi gặp gỡ mà không mong nó đến; và ngược lại, có những điều xảy ra hay những cuộc gặp gỡ mà không chờ đợi. Tâm trạng buồn vui, lo lắng hay hạnh phúc trong khi chờ đợi cũng tùy thuộc vào sự tương quan giữa chúng ta với đối tượng mà chúng ta đang chờ đợi. Một đứa bé chờ mẹ đi chợ về; một chàng trai hay cô gái đang chờ gặp người yêu; hai người bạn thân đang chờ gặp lại nhau sau bao nhiêu năm xa cách…sẽ khác với con nợ chờ đợi đến phiên gặp chủ nợ, hay sinh viên đang chờ vào phòng thi, hoặc chủ nhà chờ kẻ trộm đến.

            Mùa vọng là mùa Giáo Hội dành riêng để nhắc nhở con cái mình rằng, ngoài những mong đợi hết sức bình thường của tình cảm con người đó, người Kitô hữu còn có một sự chờ đợi lớn lao hơn; đó là chờ ngày quang lâm vinh hiển của Đức Kitô. Ngày đó có thể là ngày tận thế mà cũng có thể là ngày Chúa đến tìm gặp mỗi người. Lời Chúa hôm nay giúp chúng ta chuẩn bị tâm hồn để sẵn sàng cho ngày đó.

            Đối tượng mà chúng ta chờ đợi gặp gỡ chính là Thiên Chúa, là “Con Người” (Mt 24,44). Trong bài đọc I, ngôn sứ Isaia phác họa một cuộc hành hương về Núi Đức Chúa, lên Nhà Thiên Chúa, nơi Ngài hiện diện và chờ đón đòan người lũ lượt kéo nhau về trong niềm hân hoan. Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu nói đến sự xuất hiện của Con Người là Vua vũ trụ. Và Con Người này chính là Đức Giêsu.

            Thời gian gặp gỡ hay còn gọi là “Ngày của Thiên Chúa” thì không ai biết, chỉ trừ một mình Chúa Cha. Tuy nhiên, chắc chắn ngày đó đến bất ngờ. Chúa Giêsu dùng hình ảnh đơn sơ bình dân để ví von: kẻ trộm đến rồi đi, nhiều lúc chúng ta không hề hay biết. Cũng thế, Thiên Chúa đến với chúng ta bất thình lình và qua nhiều ngõ ngách khác nhau: qua các biến cố lịch sử, qua một con người nào đó, qua lời của Ngài trong Sách Thánh, qua các Bí Tích, qua những người nghèo khổ, và ngay cả qua sự chết. Vấn đề không phải ở chỗ Ngài không đến, nhưng ở chỗ chúng ta có sẵn sàng để đón tiếp hay không?

            Lời Chúa hôm nay cũng đưa ra cho chúng ta những thái độ cần thiết trong khi chờ đợi gặp Thiên Chúa. +Thái độ thứ nhất là “hãy tỉnh thức”, “hãy sẵn sàng vì chính giờ anh em không ngờ, thì Con Người sẽ đến”. Canh thức là ở trong tình trạng “không ngủ”, “báo động”, giả thiết một tâm trí luôn sẵn sàng. Để minh họa cho tình trạng này, Đức Giêsu đã nhắc lại trải nghiệm của những người ở thời Nôê. Có hai hạng người: hạng thứ nhất gồm những người chỉ biết để mình cuốn hút vào cuộc sống trần thế: ăn uống, cưới vợ, lấy chồng và chỉ biết vui hưởng đời này mà không tỉnh thức để nhận ra những dấu chỉ chung quanh. Hậu quả là họ bị lụt cuốn chết. Hạng người thứ hai là Nôê và gia đình ông. Họ sống cụ thể giữa đời như những người khác, nhưng biết tỉnh thức, sống liêm chính và nghe theo lời chỉ dẫn của Chúa nên được cứu.

            Ví dụ thứ hai được rút ra từ cuộc sống thường nhật. Mọi người đều bình đẳng trong các sinh hoạt trần thế. Bên ngoài không có nét nào phân biệt giữa hai người đàn ông làm ruộng hoặc hai người đàn bà đang kéo cối xay. Tuy nhiên, khi Chúa đến, những ai đã sẵn sàng với Ngài thì được đưa đi sống hiệp thông với Ngài; còn ai không sẵn sàng thì bị bỏ lại, nghĩa là bị hư mất. Như thế, số phận của mỗi người tùy thuộc vào sự tương quan của người đó với Thiên Chúa.

            +Thái độ thiết yếu thứ hai được thánh Phaolô nói đến trong bài đọc II hôm nay: đó là “loại bỏ những việc làm đen tối…không chè chén, say sưa, dâm đãng, cãi cọ ghen tuông; nhưng hãy mặc lấy Chúa Giêsu Kitô”. Thánh Phaolô nói đến những “vùng tối” trong đời sống chúng ta: những gì chúng ta nghĩ, những gì chúng ta nói, những gì chúng ta làm…những nuông chiều cho những ham muốn thấp hèn. Thánh nhân khuyến khích, thúc dục chúng ta, thay vì mặc lấy những tâm tình và việc làm đen tối đó, hãy “mặc lấy Chúa Giêsu Kitô”, nghĩa là mặc lấy tình yêu sâu đậm, vô điều kiện của Thiên Chúa trong cuộc sống thường nhật của mình.

            Cộng đoàn phụng vụ thân mến, mỗi người chúng ta, sau khi nghe lời Chúa, nên tự hỏi mình: tôi mang tâm tình, thái độ nào để bước vào mùa Vọng năm này? Tôi thực sự chờ ai hoặc chờ điều gì? Hay tôi vẫn cứ sống buông thả theo thời gian, ăn uống, ngủ nghỉ, học hành, kiếm tiền, vui chơi, phạm tội…? Mùa vọng không chỉ là thời gian chuẩn bị cho lễ Giáng Sinh, nhưng trước hết là thời gian để mỗi người bước ra khỏi “vùng tối” của mình là ích kỷ, là tìm thỏa mãn dục vọng và là thời gian để thực sự “mặc lấy Chúa Giêsu Kitô” để đến với mọi người. Mầu nhiệm Giáng Sinh hay nhập thể là mầu nhiệm của một Thiên Chúa mở ra, thể hiện yêu thương, trở nên phàm nhân như chúng ta, trừ tội lỗi. Chúa cảnh báo và mời gọi tôi “hãy tỉnh thức” và “hãy sẵn sàng”. Nếu Thiên Chúa đến gọi tôi ngay bây giờ, tại đây, tôi sẽ được đưa đi với Người về quê trời hay bị bỏ lại? Có phải tôi quá bám víu vào những thực tại trần thế và do đó, quên đi thực tại vĩnh viễn trên trời? Tôi có chờ mong Thiên Chúa, Đấng mà tôi thường rêu rao là tôi yêu thương hết mình không? Tôi chờ đợi Ngài với tâm tình nào: hân hoan hay sợ sệt? lo âu hay bình an tín thác?

            Hôm nay, tại ngôi thánh đường giáo xứ, Chúa cũng nói với chúng ta qua biến cố Ngài đến mang cha cố Đa Minh Trần Thái Hiệp đi với Ngài. Cuộc đời của cha cố là một diễn giải của lời Chúa trong các bài đọc Sách Thánh hôm nay. Trong suốt hành trình 90 năm cuộc đời, trong đó 59 năm linh mục, cha cố Đa Minh đã đảm nhận những vai trò khác nhau: một Kitô hữu, một mục tử, một linh mục giáo sư, giám đốc Đại Chủng Viện, thành viên Hội Xuân Bích nhằm đào tạo linh mục cho Giáo Hội… và ngài đã luôn hoàn thành tốt đẹp những vai trò đó trong “tỉnh thức”, trong loại bỏ những việc làm đen tối…và luôn “mặc lấy Chúa Giêsu Kitô”.

Chúng ta biết Nôê, nhân vật Chúa Giêsu nhắc đến trong tin mừng hôm nay, không có chút kinh nghiệm gì về đóng tàu; mọi sự đều được Thiên Chúa chỉ dạy rất tỉ mỉ. Tàu có ba tầng và phải làm bằng gỗ bách, được trám bằng nhựa đen cả trong lẫn ngoài, dài 150 thước, rộng 25 thước, cao 15 thước, cửa nằm bên hông (cf. St 6,14-16). Tuy nhiên, có một bộ phận tối quan trọng cho bất cứ chiếc tàu nào; đó là chiếc bánh lái, thì không thấy Đức Chúa nói đến hay chỉ cho Nôê làm. Tại sao? Chắc chắn Đức Chúa có dụng ý riêng.

            Trôi nổi 40 đêm ngày trên mặt nước mênh mông. Bánh lái tàu không có, Nôê lấy gì để điều khiển tàu? Nôê không biết mình trôi dạt đi đâu. Nhưng một điều Nôê xác tín và thi hành; đó là: Thiên Chúa đã có ý định cứu ông nên ông cứ để Ngài hành động theo thánh ý của Ngài. Nôê chỉ biết vâng lời thi hành tất cả những gì Chúa chỉ dạy. Vì thế, dù mưa to, gió lớn, lụt kéo dài…Nôê cũng chẳng sợ. Ông một lòng tin tưởng và phó thác cho Thiên Chúa. Như chúng ta biết, sau trận lụt hồng thủy, tàu của Nôê đã đáp xuống đất liền bình an; và việc đầu tiên Nôê thực hiện đó là lập bàn thờ để kính Đức Chúa. Nôê được xem là “công chính, hoàn hảo” vì, bản văn Thánh Kinh nói, “ông đi với Thiên Chúa”; nghĩa là ông luôn “tỉnh thức” chọn Chúa, bám lấy Chúa cho dù bao nhiêu cám dỗ, lo toan của trần thế. Nôê đã luôn tỉnh thức để lắng nghe lời Chúa hướng dẫn cuộc đời ông dù phong ba, bão tố. Nôê đã luôn tỉnh thức để nhận ra rằng Thiên Chúa luôn ở với ông để cứu thoát ông. Chính thái độ tỉnh thức và tín thác của ông, Nôê “đã đẹp lòng Thiên Chúa”, Đấng đã cứu ông, gia đình ông và cả vũ trụ được gom nhỏ trong chiếc tàu của ông.

Tương tự như Nôê, trong suốt hành trình cuộc đời, kể từ khi “mặc lấy Chúa Giêsu Kitô” qua các bí tích khai tâm và với ngọn nến đức tin luôn cháy sáng, cha cố Đa Minh, khi an bình cũng như lúc sóng gió trong cuộc đời, đã luôn hoàn toàn tín thác vào Thiên Chúa và để mặc cho Thiên Chúa lèo lái con thuyền đời của cha. Tất cả những ai đã có cơ hội tiếp xúc với cha cố Đa Minh, đều nhận ra ở ngài một con người luôn tươi vui, lạc quan; một linh mục hiền lành, nhẹ nhàng, không làm mất lòng ai; ngài gần gũi, quan tâm đến mọi người, từ giáo dân đến sinh viên. Cha cố Đa Minh luôn ý thức rằng đối tượng của sự chờ đợi và sự tìm kiếm của ngài chính là Đức Kitô. Do đó, trong suốt hành trình 90 năm, cha cố đã tỏ ra rất thanh thản, không bám víu vào những thực tại trần thế; từ của cải vật chất đến của ăn tinh thần, ngài đã học biết chia sẽ và cho đi một cách quảng đại; không giữ lại gì cho riêng ngài. Kể từ khi mừng lễ kim khánh linh mục, cách đây 9 năm, ngài đã tự chọn những bài Sách Thánh, những bài hát, bộ lễ cho ngày lễ đám táng của chính ngài. Điều đó nói lên một lần nữa sự luôn sẵn sàng của ngài để về với Chúa, Đấng mà ngài yêu thương và đã dâng hiến cuộc đời để phục vụ.

            Trong thánh lễ này, xin cho mỗi người chúng ta luôn tỉnh thức và tín thác như Nôe và như cha cố Đa Minh yêu quí của chúng ta. Xin cho mỗi người biết “mặc lấy Chúa Kitô” như thánh Phaolô khuyên và như gương sáng cha cố Đa Minh để lại, để bước vào mùa Vọng cũng như sống suốt cuộc đời trong chờ đợi, tìm kiếm Thiên Chúa và phục vụ Ngài trong tha nhân.

Đã là con người, trong hành trình dương thế, ai cũng có những thiếu sót và lầm lỗi cần được tha thứ bởi lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa. Cha cố Đa Minh cũng không ngoại lệ. Ngài cần lời cầu nguyện của chúng ta, những người mà ngài từng quan tâm và phục vụ khi ngài còn sống. Chúng ta đã từng hiệp thông với cha cố khi ngài còn sống; giờ đây chúng ta cũng hiệp thông với ngài trong mầu nhiệm Giáo Hội thông công. Chúng ta cầu xin Thiên Chúa nhân lành, qua sự chết và sự phục sinh của Đức Kitô, mau đem cha cố Đa Minh thân yêu của chúng ta về Núi Đức Chúa, lên Nhà Thiên Chúa để chiêm ngưỡng tôn nhan Ngài đời đời. Amen.