BÀI GIÁO LÝ VỀ THÁNH GIUSE – BÀI 4. THÁNH GIUSE, CON NGƯỜI THINH LẶNG

Hôm thứ Tư 15/12/2021, Đức Phanxicô tiếp tục loạt bài giáo lý về thánh Giuse. Với bài thứ tư này, Đức Thánh Cha “muốn xem xét một khía cạnh quan trọng khác về con người của ngài: sự thinh lặng”, và đồng thời nhấn mạnh rằng “thật quan trọng để suy nghĩ về sự thinh lặng vào thời đại của chúng ta lúc mà dường như nó có rất ít giá trị.”

“Sự thinh lặng của thánh Giuse không phải là sự câm lặng, đó là sự thinh lặng tràn đầy lắng nghe, sự thinh lặng tích cực, sự thinh lặng bộc lộ nội tâm cao cả của ngài”, Đức Phanxicô nói về con người thinh lặng của thánh Giuse như thế và đồng thời mời gọi chúng ta “phải học biết nơi thánh Giuse vun trồng sự thinh lặng: không gian nội tâm này trong ngày sống của chúng ta nơi chúng ta dành cho Chúa Thánh Thần khả năng tái sinh chúng ta, an ủi chúng ta, sửa chữa chúng ta”. Bởi vì “nếu không có sự tập luyện đến từ việc thực hành sự thinh lặng này, thì chính lời nói của chúng ta cũng có thể trở nên bệnh hoạn. Thay vì cho phép chân lý xuất hiện, nó có thể trở thành một vũ khí nguy hiểm. Vì những lời nói của chúng ta có thể trở thành nịnh hót, huênh hoang, dối trá, nói xấu, vu khống. Đó là một kinh nghiệm thực tế, như sách Huấn Ca nhắc nhở cho chúng ta, “miệng lưỡi giết chết hơn cả gươm giáo” (28, 18)”.

Dưới đây là bài giáo lý của Đức Thánh Cha:

Anh chị em thân mến, chào anh chị em!

Chúng ta tiếp tục hành trình suy tư về thánh Giuse. Sau khi minh họa môi trường ngài đã sống, vai trò của ngài trong lịch sử cứu độ và sự kiện ngài là người công chính và là hôn phu của Đức Maria, hôm nay tôi muốn xem xét một khía cạnh quan trọng khác về con người của ngài: sự thinh lặng. Biết bao lần ngày nay, chúng ta cần sự thinh lặng. Thinh lặng là điều quan trọng. Tôi bị đánh động bởi một câu trong sách Khôn Ngoan, vốn đã được đọc trong viễn cảnh lễ Giáng Sinh : “Khi đêm tối chìm sâu trong thinh lặng, thì lời của Ngài đã giáng thế” (x. 18, 15). Thiên Chúa đã tỏ mình vào thời khắc thinh lặng nhất. Thật quan trọng để suy nghĩ về sự thinh lặng vào thời đại của chúng ta lúc mà dường như nó có rất ít giá trị.

Các sách Tin Mừng không tường thuật bất cứ lời nói nào của thánh Giuse thành Nadarét, không có lời nào, ngài không bao giờ nói. Điều đó không có nghĩa rằng ngài là người lầm lì, không phải thế, nhưng có một lý do sâu xa hơn. Không phải thế, nhưng có một lý do sâu xa hơn: qua sự thinh lặng của mình, thánh Giuse xác nhận những gì thánh Augustinô đã viết: “Khi Ngôi Lời càng lớn lên trong chúng ta – Ngôi Lời làm người – , thì lời nói sẽ giảm đi” (1). Khi Chúa Giêsu – đời sống thiêng liêng – càng lớn lên, thì lời nói sẽ giảm đi. Những gì chúng ta có thể định nghĩa trong tiếng Ý “pappagallismo”, nói như vẹt, liên hồi, sẽ giảm đi một tí. Chính Gioan Tẩy Giả , “tiếng kêu trong sa mạc: “Hãy dọn đường cho Chúa” (Mt 3, 1), nói: “Hãy dọn đường cho Chúa” (Mt 3, 1), nói về Ngôi Lời: “Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại” (Ga 3, 30). Điều đó có nghĩa rằng Người phải nói, còn tôi phải thinh lặng, và thánh Giuse, qua sự thinh lặng của mình, mời gọi chúng ta nhường chỗ cho sự hiện diện của Ngôi Lời đã làm người, nhường chỗ cho Chúa Giêsu.

Sự thinh lặng của thánh Giuse không phải là sự câm lặng, đó là sự thinh lặng tràn đầy lắng nghe, sự thinh lặng tích cực, sự thinh lặng bộc lộ nội tâm cao cả của ngài. Thánh Gioan Thánh Giá giải thích: “Một lời mà Chúa Cha đã nói, và đó là Con của Ngài, và Ngài luôn nói trong sự thinh lặng đời đời, và trong sự thinh lặng phải được lắng nghe bằng tâm hồn” (2).

Chúa Giêsu đã lớn lên trong “trường học” này, trong ngôi nhà Nadarét, theo mẫu gương hàng ngày của Đức Maria và thánh Giuse. Và không có gì ngạc nhiên khi chính Người đã tìm kiếm những không gian thinh lặng trong ngày sống của mình (x. Mt 14, 23) và Người đã mời gọi các môn đệ của mình có một kinh nghiệm như thế, chẳng hạn: “Các con hãy lánh riêng ra đến một nơi hoang vắng mà nghỉ ngơi đôi chút” (Mc 6, 31).

Thật đẹp biết bao khi mỗi người chúng ta, theo gương thánh Giuse, đạt tới việc khám phá lại chiều kích chiêm niệm này của cuộc sống được mở ra bằng chính sự thinh lặng. Nhưng tất cả chúng ta đều có kinh nghiệm rằng điều này không phải dễ dàng: sự thinh lặng làm chúng ta sợ hãi một chút, vì nó đòi hỏi chúng ta đi vào trong chính chúng ta và gặp gỡ phần đích thực nhất của chính chúng ta. Và biết bao người sợ thinh lặng, họ phải nói, nói hay nghe, truyền thanh, truyền hình…, nhưng họ không thể chấp nhận thinh lặng vì họ sợ. Triết gia Pascal nhận xét rằng “mọi bất hạnh của con người đến từ một điều duy nhất: không biết ở yên lặng trong một căn phòng” (3).

Anh chị em thân mến, chúng ta hãy học biết nơi thánh Giuse vun trồng những không gian thinh lặng, từ đó có thể nổi bật một Lời khác, tức là Chúa Giêsu, Ngôi Lời: Lời của Chúa Thánh Thần cư  ngụ trong chúng ta và mang Chúa Giêsu. Không phải dễ dàng để nhận ra Tiếng nói này, vốn rất thường bị lẫn lộn với hàng ngàn tiếng nói về những mối bận tâm, những cám dỗ, những ước muốn và những hy vọng vốn ngự trị trong chúng ta; nhưng nếu không có sự tập luyện đến từ việc thực hành sự thinh lặng này, thì chính lời nói của chúng ta cũng có thể trở nên bệnh hoạn. Thay vì cho phép chân lý xuất hiện, nó có thể trở thành một vũ khí nguy hiểm. Vì những lời nói của chúng ta có thể trở thành nịnh hót, huênh hoang, dối trá, nói xấu, vu khống. Đó là một kinh nghiệm thực tế, như sách Huấn Ca nhắc nhở cho chúng ta, “miệng lưỡi giết chết hơn cả gươm giáo” (28, 18). Chúa Giêsu đã nói điều đó cách rõ ràng: kẻ nói xấu người anh em hay chị em mình, kẻ vu khống tha nhân của mình, là một kẻ giết người (x. Mt 5, 21-22). Họ giết người bằng miệng lưỡi của mình. Chúng ta không tin điều đó, những đó là thật. Chúng ta hãy nghĩ một chút đến những lần chúng ta đã giết người bằng miệng lưỡi của chúng ta, chúng ta sẽ xấu hổ về điều đó! Nhưng điều đó sẽ ích lợi cho chúng ta rất nhiều, rất nhiều ích lợi.

Sự khôn ngoan Thánh Kinh khẳng định rằng “sống hay chết đều do cái lưỡi, ai yêu chuộng nó, sẽ lãnh nhận hậu quả.” (Cn 18, 21). Và thánh Giacôbê Tông đồ, trong Thư của mình, đã khai triển đề tài xa xưa này về sức mạnh, tích cực và tiêu cực, của lời nói bằng những ví dụ gây ấn tượng mạnh và ngài nói thế này: “Ai không vấp ngã về lời nói, ấy là người hoàn hảo, có khả năng kiềm chế toàn thân. […]Cái lưỡi của chúng ta là một bộ phận nhỏ bé của thân thể, mà lại huênh hoang làm được những chuyện to lớn. […] Ta dùng lưỡi mà chúc tụng Chúa là Cha chúng ta, ta cũng dùng lưỡi mà nguyền rủa những con người đã được làm ra theo hình ảnh Thiên Chúa. Từ cùng một cái miệng, phát xuất lời chúc tụng và lời nguyền rủa.” (3, 2-10).

Đó là lý do tại sao chúng ta phải học biết nơi thánh Giuse vun trồng sự thinh lặng: không gian nội tâm này trong ngày sống của chúng ta nơi chúng ta dành cho Chúa Thánh Thần khả năng tái sinh chúng ta, an ủi chúng ta, sửa chữa chúng ta. Tôi không nói rằng chúng ta phải rơi vào sự câm lặng, không, nhưng  chúng ta phải vun trồng sự thinh lặng. Mỗi người chúng ta hãy nhìn vào nội tâm của chính mình: thông thường chúng ta làm một công việc và khi chúng ta kết thúc, chúng ta lập tức tìm điện thoại di động để làm một điều khác, chúng ta luôn luôn như thế. Và điều đó không giúp ích gì, điều đó khiến chúng ta rơi vào sự hời hợt. Chiều sâu của tâm hồn gia tăng cùng với sự thinh lặng, một sự thinh lặng vốn không phải là sự câm lặng, như tôi đã nói, nhưng nhường chỗ cho sự khôn ngoan, cho suy nghĩ và cho Chúa Thánh Thần. Đôi khi chúng ta sợ những giây phút thinh lặng, nhưng chúng ta không phải sợ! Sự thinh lặng giúp ích cho chúng ta rất nhiều. Và lợi ích cho tâm hồn chúng ta cũng sẽ chữa lành ngôn ngữ chúng ta, lời nói của chúng ta và nhất là những chọn lựa của chúng ta. Trên thực tế, thánh Giuse đã liên kết sự thinh lặng với hành động. Ngài đã không nói, nhưng ngài đã hành động và như thế đã cho chúng ta thấy những gì mà Chúa Giêsu đã nói với các môn đệ một ngày nọ: “Không phải bất cứ ai thưa với Thầy: “Lạy Chúa! Lạy Chúa!” là được vào Nước Trời cả đâu! Nhưng chỉ ai thi hành ý muốn của Cha Thầy là Đấng ngự trên trời, mới được vào mà thôi” (Mt 7, 21). Những lời nói phong nhiêu khi chúng ta nói và chúng ta nhớ đến bài hát này “Lời nói, lời nói, lời nói…” và không có gì đáng kể. Thinh lặng, nói đúng, đôi khi cắn lưỡi một chút sẽ có ích, thay vì nói những điều ngớ ngẩn.

Chúng ta hãy kết thúc bằng một lời nguyện:

Lạy thánh Giuse, con người thinh lặng,

trong Tin Mừng, ngài đã không nói lời nào,

xin dạy cho chúng con biết kiềm chế những lời nói vô ích,

tái khám phá giá trị của những lời nói xây dựng, khích lệ, an ủi, nâng đỡ.

Xin ngài gần gũi những ai đang phải chịu đựng những lời nói gây tổn thương,

như những lời vu khống và nói xấu,

và xin giúp chúng con luôn liên kết lời nói với hành động của mình. Amen.

____________________________

(1) Discours 288, 5: PL 38, 1307.

(2) Dichos de luz y amor, BAC, Madrid, 417, n. 99.

(3) Pensées, 139.

——————————

Tý Linh chuyển ngữ

(nguồn: vatican.va)