1. Một ghi nhận bóng tối

Văn kiện huấn quyền mới này của Đức Phanxicô đưa ra một bảng tổng kết đặc biệt không mấy vui mừng về tình trạng hiện nay của thế giới.

Trong một bản văn cô đọng được công bố hôm 22/9/2020, Bộ Giáo lý Đức tin lần đầu tiên khai triển cách chi tiết giáo lý của mình về việc kết thúc sự sống, đặc biệt lên án mọi hình thức bám riết chữa trị và cấm những ai đã chọn rút ngắn cuộc sống của mình lãnh nhận các Bí tích sau cùng.

Liên kết với Bộ Giáo lý Đức tin, Ủy ban Giáo hoàng về Thánh Kinh đã phổ biến, hôm thứ Hai ngày 16/12/2019, một văn kiện dài về nền nhân học Thánh Kinh. Đề cập các vấn đề về tính dục, sinh thái học hay quyền bính, bản văn đưa đưa ra một suy tư rộng rãi để hiểu cái nhìn về con người trong Thánh Kinh.

Trong tuyên bố chung về việc kết thúc sự sống được ký ngày 28/10 tại Vatican, các vị đại diện Do Thái giáo, Kitô giáo và Hồi giáo mạnh mẽ lên án việc an tử (việc giết chết êm dịu) và trợ tử (việc tự tử có sự trợ giúp của y khoa) và đồng thời kêu kêu gọi cổ võ cho việc chăm sóc bệnh nhân vào giai đoạn cuối đời, cũng như bác bỏ việc bám riết chữa trị.

Với Thượng hội đồng về Amazon, từ nay một khái niệm mới về tội được đưa vào trong thần học.

« Chúng ta đang phạm tội chống lại Đấng Tạo Hóa. Chúng ta phạm biết bao tội lỗi chống lại thiên nhiên, thế nhưng chúng ta không bao giờ kiểm điểm lương tâm về vấn đề này ». Đức Hồng y Carlos Aguiar Retes, Tổng Giám mục giáo phận Mexico, đã lên tiếng như thế và đồng thời nhắc lại cho mỗi người về trách nhiệm của mình đối với sức khỏe của hành tinh. Trách nhiệm công dân, trách nhiệm người tiêu thụ, trách nhiệm Kitô hữu.

Có nhiều phong trào bất tuân dân sự nổi lên ở Pháp, đặc biệt trong khuôn khổ cuộc đấu tranh chống lại sự hâm nóng khí hậu. Michel Lafouasse, đặc trách phong trào « Pax Christi » (« Bình an của Chúa Kitô ») ở giáo phận Nice và là thành viên của Ủy ban bất bạo động của Pax Christi Pháp, giải thích cái nhìn của Kitô giáo về khái niệm « bất tuân » này.

Được muốn bởi Đức Phanxicô, việc cải cách Viện Thần học Gioan-Phaolô II về các khoa Hôn nhân và gia đình đã khơi lên những phản ứng mạnh mẽ.

Vị chủ tịch của Viện, thần học gia Pierangelo Sequeri giải thích cho nhật báo La Croix về các thách đố của nó.

Chương đầu tiên hệ tại khai mở Thánh Kinh nhằm mời gọi mỗi người để cho Lời Chúa soi sáng. Đối diện với những vấn đề nhân chủng học và xã hội mà chúng ta đang đương đầu, không phải Thánh Kinh mang lại cho chúng ta những câu trả lời then chốt sẵn có.

Nguyên Tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức tin cho rằng những trách cứ theo đó Đức Phanxicô không trình bày giáo lý đúng đắn, « không tương ứng với thực tại các sự kiện ».

LTS: Bài giới thiệu tổng quan này do Hélène BRICOUT và Alain THOMASSET biên soạn và được đăng trong: Exhortation apostolique post-synodale du pape François, La Joie de l’Amour, Edition présentée et annotée sous la direction du Service national Famille et Société – Conférence des évêques de France – et de la Faculté de théologie du Centre Sèvres. Avec un guide de lecture et des témoignages. Nhà xuất bản Fidélité Lessius, 2016.

DẪN NHẬP

1. Tính thời sự

Điểm thứ nhất được đặt trong nhãn quan lịch sử mà tôi sẽ thực hiện là nhấn mạnh đến vai trò rất quan trọng của vấn đề đạo đức sinh học trong các xã hội phát triển của chúng ta, vì lý do của cuộc gặp gỡ:

Vào lúc 14h ngày 21/10/2016, tại nhà hội của Đại Chủng Viện Huế, nữ giáo sư Françoise Niessen đã có buổi thuyết trình về đề tài “Đạo đức sinh học và Giáo hội Công giáo theo nhãn quan lịch sử” dành cho quý Thầy của bốn lớp Thần học thuộc niên khóa 2016 – 2017. Giáo sư Niessen hiện đang giảng dạy về Đạo đức sinh học tại Đại Chủng Viện Issy-les-Moulineaux của Hội Xuân Bích Paris, Pháp.

Bài này được dịch từ chương VIII của cuốn “La Miséricorde: Notion fondamentale de l’Évangile, Clé de la vie chrétienne” của Đức Hồng y Walter Kasper (Éditions des Béatitudes, 2e édition, 2015). Đây chính là cuốn sách mà Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhắc đến trong buổi đọc Kinh Truyền Tin ngày 17/3/2013, tức 4 ngày sau khi ngài được bầu làm Giáo hoàng.

Trong Tông huấn Amoris Laetitia, một cách không kiêng kỵ Đức Thánh Cha nói về « sự e thẹn » và « tính dục an toàn ».

Tông huấn Amoris Laetitia, được công bố hôm 8/4/2016, đưa ra những định hướng mới cho việc mục vụ gia đình của Giáo Hội Công Giáo bằng một ngôn ngữ mới mẻ, nhưng trong sự liên tục giáo thuyết với các triều đại giáo hoàng trước là thánh Giáo hoàng Gioan-Phaolô II và đức Bênêđictô XVI.

Các khía cạnh liên quan đến đạo đức sinh học, chẳng hạn, tế bào gốc, ngừa thai, phá thai, án tử hình, v.v. đang là đề tài của nhiều cuộc tranh luận. Người ta bàn cãi vì đây là những vấn đề hết sức phức tạp về khía cạnh khoa học và nhất là khía cạnh luân lý.

Tông huấn « về tình yêu trong gia đình » thúc giục Giáo Hội nâng đỡ các đôi bạn và gia đình « trong sự cam kết và những khó khăn của họ ».

Nhìn vào các hoàn cảnh của các gia đình hiện tại, bàn về tình yêu vợ chồng, cuốn sách sư phạm và sự trở về với các kinh nghiệm mục vụ, Tông huấn « Amoris laetitia » (« Niềm vui của tình yêu ») không áp đặt giải pháp tổng quát.