Đến thăm một trung tâm dành cho người tỵ nạn ở Malta, Đức Phanxicô đã kêu gọi hôm 3/4/2022 đừng rơi vào « cái bẫy » của sự dửng dưng đối với hoàn cảnh của người di cư.

Trong cuộc đối thoại với các phóng viên trên chuyến bay từ Malta về Rôma hôm 3/4/2022, Đức Thánh Cha Phanxicô đã trả lời những cầu hỏi về khả năng một chuyến đi đến Kiev và về sự kinh hoàng của  chiến tranh.

« Chúng ta không học hỏi ! Xin Chúa thương xót chúng ta, tất cả chúng ta, tất cả chúng ta đều có tội ! ». Đó là những lời của Đức Phanxicô với các phóng viên trên chuyến bay trở về Rôma.

Trong bài giảng tại Floriana ngày 3/4/2022, Đức Thánh Cha Phanxicô đã khuyến khích các Kitô hữu đừng quên lòng thương xót và mở rộng tâm hồn cho Chúa Giêsu, Đấng đã đến vì những người bệnh tật, và vì thế, chúng ta được mời gọi, thay vì có khuynh hướng tập trung vào việc tố giác tội lỗi, hãy bắt đầu tìm kiếm các tội nhân bằng tình yêu thương.

Đức Thánh Cha Phanxicô đã khích lệ, hôm 2/4/2022, người dân Malta, và qua họ, tất cả người Công giáo đang sống nơi các nước mà họ là thiểu số, quan tâm nhiều hơn đến « chứng tá cho Tin Mừng của Chúa Kitô » và “đón tiếp tha nhân”, hơn là « ảnh hưởng xã hội » và « uy tín của cộng đồng ».

« Ước mong Malta tiếp tục thổi bùng niềm hy vọng » : Đức Phanxicô, trong bài phát biểu trước chính quyền Malta, đã ca ngợi tấm gương mà quần đảo đại diện cho nhiều dân tộc. Ngài đã nhấn mạnh những vấn đề đặc trưng của xã hội Malta và nhắc lại tính cấp bách của một hành động chung để bảo vệ môi trường, trước khi phê bình gay gắt cuộc chiến tranh đang diễn ra ở Ucraina và cuộc chạy đua vũ trang.

Trong một tuyên bố lịch sử, Đức Thánh Cha Phanxicô, hôm 1/4/2022, đã xin lỗi các vị đại diện của những người bản địa Canada vì vai trò của Giáo hội Công giáo trong các trường nội trú ở Canada.

Tóm tắt bài giáo lý của Đức Thánh Cha (ngày 30/3/2022):

Chúng ta tiếp tục bài giáo lý về chủ đề tuổi già, bằng cách xem xét các nhân vật Simêon và bà Anna, những người chắc chắn trong niềm hy vọng của mình, đang chờ đợi Đấng Mêsia. Hai người lớn tuổi này, đầy sức sống tinh thần, dạy cho chúng ta rằng lòng trung tín trong sự chờ đợi sẽ làm tinh tế các giác quan của linh hồn. Đó là những gì chúng ta vẫn còn cầu xin Chúa Thánh Thần trong bài thánh ca Veni Creator Spiritus.

Tổng trưởng Bộ Giáo dục Công giáo giải thích Huấn thị được công bố ngày 29/3/2022 về căn tính của các trường Công giáo : « Mục đích là đào tạo những cộng đồng trong đó luôn có sự quan tâm đến con người và lòng tôn trọng đối với những người yếu nhất ».

Đức Thượng phụ Bartôlômêô của Constantinople đã bắt đầu, hôm 27/3/2022, chuyến viếng thăm Ba Lan, đặc biệt để gặp gỡ những người tỵ nạn Ucraina. Ngày 29/3, Đức Thượng phụ Bartôlômêô, đứng đầu trong số các Thượng phụ cùng địa vị trong Giáo hội Chính Thống giáo, đã gặp Đức cha Stanislaw Gadecki, chủ tịch Hội đồng Giám mục Ba Lan.

Một Huấn thị mới của Bộ Giáo dục Công giáo đã được công bố hôm 29/3/2022. Nó nhắc lại tầm quan trọng của một hiệp ước giáo dục toàn cầu, cổ võ đối thoại giữa đức tin và lý trị, cũng như sự cộng tác giữa các trường học và gia đình. Nó cổ võ một nền giáo dục , một trường học mở ra, “một trường cho tất cả mọi người, đặc biệt cho những người yếu nhất”.

Giải thích dụ ngôn về người con hoang đàng trong bài giáo lý của Chúa Nhật 4 Mùa Chay năm C, hôm 27/3/2022, Đức Thánh Cha đã suy niệm về tầm quan trọng của việc gần gũi với những ai đang trên đường hoán cải, nhưng còn về nhu cầu vui mừng về sự hoán cải của người khác, « vì điều tốt của một người khác cũng là điều tốt của tôi ».

Đức Thánh Cha đã tiếp kiến hôm 25/3/2022 các tham dự viên khóa học thường niên về tòa trong, được Tòa Ân giải tối cao  tổ chức. Trước sự hiện diện của các linh mục và phó tế, Đức Thánh Cha đã khai triển ba từ khóa của việc giải tội : đón tiếp, lắng nghe và đồng hành.

Trước chừng 3500 tín hữu đang hiện diện trong Vương cung thánh đường thánh Phêrô, hôm 25/3/2022,  Đức Phanxicô đã kêu gọi chấm dứt cuộc chiến tranh « tàn ác », « điên rồ » và « bỉ ổi » đang tàn phá Ucraina từ một tháng qua, « làm đau khổ tất cả mọi người, gây ra nơi mỗi người nỗi sợ hãi và rối loạn ».

Sáng 24/3/2022, Đức Phanxicô đã tố giác sự dấn thân của một số chính phủ gia tăng chi tiêu quân sự của họ. Trái lại, ngài kêu gọi thay đổi mô hình trong mối tương quan quốc tế, bằng cách áp dụng « văn hóa chăm sóc ». Và phụ nữ có thể có một vai trò quyết định, Đức Thánh Cha nhận định như thế khi nói trước các tham dự viên của cuộc gặp gỡ của Trung Tâm Phụ Nữ Ý.

Được công bố hôm 22/3/2022 bởi phân bộ Di dân và Tỵ nạn của Bộ phục vụ sự phát triển con người toàn diện, một văn kiên do Đức Thánh Cha viết lời tựa đã đề nghị những đường hướng để « phát triển nền văn hóa gặp gỡ » và một Giáo hội ngày càng bao hàm hơn, trước những thách đố của việc di cư.

Trong buổi tiếp kiến chung hôm 23/3/2022, Đức Phanxicô tiếp tục bài giáo lý về tuổi già. Dựa vào trình thuật Thánh Kinh về di chúc thiêng liêng của Môisê, hay còn được gọi là « Bài ca của Môisê », ngài mời gọi các Kitô hữu suy niệm về kinh nghiệm đức tin của Môisê, vốn được truyền lại như di sản trong Giáo hội. Theo hình ảnh của Môisê, người cao tuổi ngày nay « đi vào đất hứa, mà Thiên Chúa mong muốn cho mỗi thế hệ, khi họ mang lại cho người trẻ sự khai tâm tốt đẹp của chứng tá của họ và truyền lại lịch sử đức tin ».

Chúng ta đừng đổ lỗi cho Thiên Chúa trách nhiệm về những sự dữ của chúng ta, nhưng trái lại nhìn vào bản thân mình. Chiến tranh hay đại dịch không phải là những trừng phạt của Thiên Chúa, chính những chọn lựa sai lầm và bạo lực của chúng ta đã tạo ra sự dữ và sự dữ không bao giờ đến từ Thiên Chúa. Phần Ngài, Thiên Chúa không bao giờ mất kiên nhẫn trước những tội lỗi lặp đi lặp lại của chúng ta và Ngài luôn ban cho chúng ta « một khả năng khác » để hoán cải. Đó là hướng suy tư của Đức Thánh Cha trong buổi đọc Kinh Truyền Tin hôm Chúa Nhật 20/3/2022.

Sau buổi đọc Kinh Truyền Tin hôm 20/3/2022, một lần nữa Đức Phanxicô đã tố giác cuộc chiến tranh xâm lược Ucraina. Đặc biết ngài lấy làm tiếc tên lửa và bom đạn ảnh hưởng đến dân thường và kêu gọi tất cả các tác nhân của cộng đồng quốc tế để họ thực sự dấn thân để chấm dứt cuộc chiến ghê tởm này .

Một sứ điệp của Đức Thánh Cha Phanxicô được công bố hôm 18/3/2022 nhân dịp khai mạc Ngày Xã hội Công giáo Châu Âu, diễn ra ở Bratislava cho đến Chúa Nhật, về chủ đề « Châu Âu vượt qua đại dịch, một xuất phát mới ». Đức Thánh Cha đề cập đến cuộc chiến tranh hiện nay giữa Ucraina và Nga, và đồng thời kêu gọi Châu Âu hướng đến một đà nhiệt huyết mới ở bình diện chính trị và xã hội. Đối với ngài, Kitô hữu có một chứng tá phải mang lại, chứng tá của bác ái Tin Mừng.

Đức Phanxicô tiếp kiến hôm 18/3/2022 các  tham dự viên hội nghị của Tổ chức Tòa Thánh « Gravissimum educationis », về chủ đề « Giáo dục dân chủ trong một thế giới bị chia cắt ». Ngài đã tố giác hai nọc độc đối với nền dân chủ – chủ nghĩa toàn trị và chủ nghĩa thế tục -, trước khi đưa ra ba đường hướng để truyền đạt cho giới trẻ những nguyên tắc dân chủ.