Vào cuối phiên họp chung cuối cùng của Đại hội Thượng Hội đồng lần thứ hai về tính hiệp hành vào Thứ Bảy ngày 26 tháng Mười, Đức Phanxicô giải thích rằng ngài sẽ không đưa ra Tông huấn hậu Thượng Hội đồng. Đối với ngài, Tài liệu cuối cùng đã chứng tỏ rằng “có thể cùng nhau bước đi trong sự đa dạng” và giải thích rằng Giáo hội giờ đây cần “những lời nói chung được đi kèm với hành động”.

Được công bố vào Thứ Bảy, ngày 26/10/2024, Tài liệu cuối cùng của Đại hội THĐ thường lệ lần thứ XVI của Thượng Hội đồng Giám mục kể lại và khởi động lại trải nghiệm của Giáo hội giữa “sự hiệp thông, tham gia, sứ vụ”, với đề xuất cụ thể về một tầm nhìn mới đảo lộn các thực hành hiện có. Dưới đây là những định hướng chung.

Trong thông điệp mới Dilexit nos, được xuất bản hôm thứ Năm ngày 24 tháng Mười, Đức Phanxicô đã trích dẫn không dưới mười tác giả người Pháp. Dù đôi khi người ta cho rằng ngài xa cách đối với nước Pháp, nhưng sự thật vẫn là ngài kín múc nhiều nơi các trường phái tu đức của nước này.

Đối với Laurent Landete, thành viên của Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống, Tổng Giám đốc của trường Collège des Bernardins và nguyên là nhà điều hành cộng đồng Emmanuel, thông điệp mới của Đức Phanxicô, Dilexit nos, đề xuất linh đạo Thánh Tâm Chúa Giêsu như một phương thuốc chữa trị những căn bệnh của thời đại chúng ta.

Hôm 25/10/2024, Đức Thánh Cha Phanxicô đã công bố Thông điệp thứ 4 của ngài, “Dilexit nos”. Ở đó, ngài khai triển một suy tư về trái tim của Chúa Giêsu, một phương thuốc cho những tệ nạn của thời hiện đại và một lời hứa về hạnh phúc.

Trong thông điệp dành riêng cho việc sùng kính Thánh Tâm, được công bố vào thứ Năm ngày 24 tháng 10 năm 2024, Đức Phanxicô lấy lại những lời phê bình của Đức Piô XI và Đức Piô XII đối với tư tưởng đương đại, duy vật và duy lý. Thông điệp này cũng là cơ hội để phê bình một số “sai lệch” trong tư tưởng Công giáo.

Thông điệp “Dilexit nos” của Đức Thánh Cha Phanxicô giúp chúng ta hiểu cách thức Chúa Kitô yêu thương chúng ta.

“Dilexit nos” (“Người đã yêu thương chúng ta”), thông điệp thứ tư của Đức Phanxicô, vạch lại truyền thống và tính thời sự của tư tưởng “về tình yêu nhân linh và thần linh của trái tim Chúa Giêsu Kitô”, mời gọi đổi mới lòng sùng kính đích thực để không quên sự dịu dàng của đức tin, niềm vui của việc phục vụ và lòng nhiệt thành của sứ mạng: bởi vì trái tim của Chúa Giêsu thúc đẩy chúng ta yêu thương và sai chúng ta đến với anh em của chúng ta.

Cha Gustavo Gutiérrez , thần học gia người Peru, người khởi xướng phong trào thần học giải phóng, vốn khơi dậy những hy vọng và tranh cãi lớn lao trong Giáo hội Công giáo, đã qua đời hôm thứ Ba ngày 22 tháng Mười, thọ 96 tuổi.

Thứ Tư 23/10, cuộc họp báo thường lệ tại Văn phòng Báo chí Tòa Thánh tập trung vào những ngày làm việc cuối cùng của Thượng hội đồng. Hơn một nghìn “phương thức” đã được thu thập cho văn bản dự thảo cuối cùng. ĐHY Prevost nhấn mạnh đến các giám mục trong bài tham luận của ngài: khi “chúng ta nói về thẩm quyền của các ngài, về cơ bản chúng ta đang nói về sự phục vụ”.

Tóm tắt bài giáo lý của Đức Thánh Cha:

Hôm nay, tôi muốn tập trung vào chỗ đứng của Chúa Thánh Thần trong bí tích hôn nhân, bắt đầu từ thánh Augustinô. Ngài giải thích rằng tình yêu đòi hỏi một người yêu, một người được yêu và chính tình yêu kết hợp họ. Trong Ba Ngôi, Chúa Cha là Đấng yêu thương, Chúa Con là Đấng được yêu thương, và Chúa Thánh Thần là tình yêu kết hợp các Ngài. Cũng thế, trong hôn nhân, biểu lộ sự hiệp thông tình yêu tự hiến của Ba Ngôi.

Thứ Ba, ngày 22/10/2022, trong cuộc họp báo hằng ngày về công việc của Thượng Hội đồng, vai trò của giới trẻ và phụ nữ là trọng tâm của các cuộc tranh luận, và cả tầm quan trọng của việc lắng nghe trong việc giải quyết các vấn đề cụ thể.

Liên quan đến thỏa thuận về việc bổ nhiệm các giám mục, một thông tri từ Văn phòng Báo chí Tòa Thánh nhấn mạnh “sự đồng thuận đã đạt được để vận dụng có hiệu quả”. Vatican nhắc lại ý định duy trì “cuộc đối thoại tôn trọng và mang tính xây dựng với phía Trung Quốc”.

Trong một video phát sóng Chúa Nhật ngày 20 tháng 10, cha Matthieu Jasseron thông báo ngài sẽ không còn là linh mục nữa. Nếu ngài biện minh cho quyết định của mình bằng cách tố cáo một số hành vi của hàng giáo phẩm của mình, thì những người khác coi đó là kết cục có thể đoán trước đối với cựu linh mục quản xứ Joigny (Yonne).

ĐHY Matteo Zuppi, chủ tịch Hội đồng Giám mục Ý, Đức cha Manuel Nin Güell, giám mục tông tòa cho người Công giáo theo nghi thức Byzantine ở Hy Lạp, cha Timothy Radcliffe và Nữ tu Nathalie Becquart, phó thư ký của Ban Tổng Thư ký Thượng Hội đồng, đã tham gia cuộc họp báo hằng ngày vào thứ Hai 21/10/2024 về tiến độ công việc của Thượng hội đồng. Nội dung của dự thảo Văn kiện cuối cùng đã được trình bày cho các tham dự viên.

ĐHY Fernández, Tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức tin, đã muốn làm sáng tỏ lập trường của Đức Thánh Cha về chức phó tế nữ và mang lại sự làm sáng tỏ về Nhóm 5, được thành lập vào cuối khóa họp đầu tiên của Thượng Hội đồng về tính hiệp hành và được dành cho vấn đề này.

Thứ Năm ngày 24/10/2024, tài liệu của Đức Thánh Cha về việc sùng kính Thánh Tâm Chúa Giêsu sẽ được công bố. Văn bản cuối cùng này sẽ tập hợp những suy tư của các bản văn huấn quyền trước đây về lòng sùng kính này nhân dịp kỷ niệm 350 năm ngày Thánh Tâm Chúa Giêsu hiện ra lần đầu tiên vào năm 1673.

Chúa Giêsu nói trong Tin Mừng theo Thánh Matthêu: “Thầy đến không phải để đem bình an, nhưng để đem gươm giáo”. Xét từ bối cảnh của nó, câu này có vẻ mâu thuẫn với hình ảnh bất bạo động của Chúa Kitô. Chúa Giêsu không đến để rao giảng hòa bình sao? Các yếu tố giải thích.

Thượng Hội đồng về tương lai của Giáo hội đang trải qua khóa họp thứ hai. Kết quả sẽ là gì? Thành công của nó, ngoài văn bản cuối cùng, nằm ở cách tiếp cận quy tụ các giám mục, giáo dân, nữ và nam từ khắp nơi trên thế giới theo một cách chưa từng có, và đã thành công trong việc chuyển trọng tâm của Giáo hội từ trung tâm lịch sử của mình sang các vùng ngoại vi.

Công việc mới nhất của Thượng Hội đồng, được báo cáo trong cuộc họp báo hằng ngày tại Văn phòng Báo chí Tòa Thánh, đã nhấn mạnh lời kêu gọi của Giáo hội về “sự hiệp nhất trong đa dạng”. Ba vị Hồng y có mặt đã gợi lên các vấn đề di cư liên quan đến lãnh thổ của mỗi vị.