“Lời cầu nguyện làm cho trời mở ra: nó đem lại dưỡng khí cho cuộc sống, đem lại một luồng không khí trong lành giữa những lo lắng của cuộc sống và cho phép chúng ta nhìn mọi sự từ một viễn cảnh rộng lớn hơn.” Đức Phanxicô đã lưu ý như thế trong buổi đọc Kinh Truyền Tin hôm Chúa Nhật 9/1/2022, lễ Chúa Giêsu chịu phép rửa, khi giải thích đoạn Tin Mừng theo thánh Luca 3, 15-16.21-22.

Theo một số trích đoạn rộng rãi từ báo cáo của Ủy ban Tòa Thánh về Mễ Du, được tiết lộ trong một cuốn sách (*) phát hành vào tháng 12 tại Ý, các chuyên gia của Vatican cho rằng không có bất kỳ phép lạ nào có thể được quy cho thánh địa Đức Mẹ Mễ Du, ở Bosnia. Họ cũng cho rằng bảy lần hiện ra đầu diễn ra tại địa điểm này vào năm 1981 có thể được Giáo hội công nhận như thế.

Trong buổi đọc Kinh Truyền Tin hôm lễ Chúa Hiển Linh 6/1/2022, Đức Phanxicô mời gọi nhìn vào thái độ khiêm tốn của các nhà Đạo sĩ để học biết « tự hạ mình trước lôgíc chưa từng có của Thiên Chúa » và « chấp nhận sự vĩ đại của Thiên Chúa được biểu lộ trong sự bé nhỏ ».

Cử hành Lễ Chúa Hiển Linh ở Rôma, hôm 6/1/2022, Đức Phanxicô đã khuyến khích các Kitô hữu bắt đầu « cuộc hành trình đức tin ». « Những lời nói và nghi lễ của chúng ta có khơi dậy nơi lòng người ước muốn đến với Thiên Chúa không hay chúng là một « ngôn ngữ  chết » ? ».

Trong bài giáo lý mới nhất về thánh Giuse hôm 5/1/2022, Đức Phanxicô suy niệm về thánh Giuse, cha nuôi của Chúa Giêsu, như là mẫu gương cho các bậc cha mẹ ngày nay, và đồng thời ngài khích lệ và đề cao việc nhận con nuôi, dù có “rủi ro”. Đặc biệt ngài cầu xin thánh Giuse “cầu bàu cho các đôi vợ chồng đang ước muốn có con”.

Phương thuốc chống lại chủ nghĩa cá nhân, nguồn sự sống, nguồn hy vọng và nguồn vui đích thực : trong tám năm triều giáo hoàng, Đức Phanxicô đã vẽ nên một chân dung đích thực về Đức Maria, cho thấy nơi Mẹ một hình mẫu cho phụ nữ thời đại chúng ta noi theo.

“Chúng ta hãy mời Ngài chính thức đi vào cuộc sống chúng ta, đặc biệt vào những vùng tối”, Đức Phanxicô đã khích lệ các Kitô hữu như thế trong buổi đọc Kinh Truyền Tin hôm Chúa Nhật 2/1/2022 khi giải thích đoạn Tin Mừng của Chúa Nhật II sau lễ Giáng Sinh (Ga 1, 1-18), và đồng thời nhắc nhớ rằng “đối diện với sự mong manh của chúng ta, Chúa không rút lui”.

Trong buổi đọc Kinh Truyền Tin ngày đầu năm mới 1/1/2022, lễ Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa, Đức Phanxicô mời gọi các tín hữu hãy phó thác năm mới cho Chúa Giêsu và Đức Maria để các ngài “ban cho chúng ta lòng can đảm với sự dịu dàng”, nhất là khi “chúng ta vẫn đang sống trong thời kỳ bất định và khó khăn do đại dịch”.

Như mọi năm, ngày 31/12, Đức Thánh Cha đã tham dự buổi đọc Kinh Chiều và kinh Te Deum, đánh dấu kết thúc năm 2021. Ngài đã ủy quyền chủ tọa buổi cử hành này cho ĐHY Re, niên trưởng Hồng y đoàn, nhưng chính ngài giảng trong buổi đọc kinh này, trong đó ngài nhấn mạnh sự ngạc nhiên, sự kinh ngạc thán phục và sự chiêm ngắm mà lễ Giáng Sinh gợi lên.

Đức Phanxicô tiếp tục loạt bài giáo lý về thánh Giuse trong buổi tiếp kiến chung hôm 29/12/2021, trong đó ngài trình bày thánh Giuse như là một người di cư can đảm và bị bách hại.

« Hãy sống ơn gọi của các bạn cách mãnh liệt. Đừng để cái nhìn buồn bã làm tối tăm khuôn mặt của các bạn. Người phối ngẫu của các bạn cần nụ cười của các bạn. Con cái của các bạn cần ánh mắt khích lệ của các bạn. Các mục tử và các gia đình khác cần sự hiện diện và niềm vui của các bạn: niềm vui đến từ Chúa! » Đức Phanxicô đưa ra lời khích lệ như thế trong Thư gởi cho các đôi vợ chồng nhân dịp Năm « Gia đình Amoris Laetitia », và đồng thời nhắc nhở rằng « nhiều thách đố không thể cướp đi niềm vui của những ai biết rằng họ đang bước đi với Chúa ».

“Để bảo vệ sự hài hòa trong gia đình, cần phải đấu tranh chống lại sự độc tài của cái “tôi” – khi cái “tôi”phồng lên”. Đức Phanxicô đưa ra lời khuyên như thế trong buổi đọc Kinh Truyền Tin Lễ Thánh Gia, hôm Chúa Nhật 26/12/2021, và đồng thời mời gọi noi gương Thánh Gia đặt tha nhân lên trước cái “tôi” của mình, bằng cách “hoán cải bản thân từ “tôi” đến “bạn””.

« Đây là sứ điệp : Thiên Chúa không cưỡi mây trời  trong sự vĩ đại, nhưng giáng trần trong sự bé nhỏ. Sự bé nhỏ là con đường mà Ngài đã chọn để đến với chúng ta, để chạm đến tâm hồn ta, để cứu độ ta và đưa chúng ta trở lại với những gì là quan trọng. » Đức Thánh Cha nhấn mạnh như thế trong bài giảng Thánh lễ Đêm Giáng Sinh, 24/12/2021, và đồng thời nhấn mạnh « sự vĩ đại của Ngài được ban tặng trong sự bé nhỏ ».

Trong bài giáo lý của buổi tiếp kiến chung hôm 22/12/2021, Đức Phanxicô nhắc lại sứ điệp của các Tin Mừng về biến cố giáng sinh của Chúa Giêsu, đó là « sự ra đời của Chúa Giêsu là một biến cố phổ quát liên quan đến tất cả mọi người », và sự ra đời của Chúa Giêsu cho thấy chỉ những ai có lòng khiêm tốn mới gặp được Thiên Chúa, mới nhận thấy tình yêu và sự hiện diện của Thiên Chúa nơi Hài Nhi Giêsu nằm trong máng cỏ.

Đức Thánh Cha Phanxicô đã có buổi đối thoại, tại Nhà Thánh Mátta, với bốn người dễ bị tổn thương, bốn người « vô hình » trong một chương trình đặc biệt được phát sóng vào tối Chúa Nhật 19/12/2021, trên Kênh TG 5 ở Ý, trong đó ngài ví bạo lực gia đình với « một vấn đề gần như satan ».

“Trong khoảng thời gian cuối cùng của Mùa Vọng, chúng ta hãy để cho hai động từ này hướng dẫn. Chỗi dậy và vội vã ra đi: đây là hai chuyển động của Đức Maria và Mẹ cũng mời gọi chúng ta thực hiện khi lễ Giáng Sinh đến gần”. Đó là lời mời gọi của Đức Phanxicô trong buổi đọc Kinh Truyền Tin hôm Chúa Nhật IV Mùa Vọng, ngày 19/12/2021.

Các linh mục, tu sĩ dòng Tên phải là « những người cha », chứ không phải là « những ông chủ », làm tốt mọi việc và rồi rút lui « mà không chiếm hữu ». Nhưng nhất là họ phải khiêm tốn, đặc biệt đối diện với sự sụt giảm số lượng do cuộc khủng hoảng ơn gọi gây nên, đừng giải thích « trên bình diện giải thích xã hội học ». Như mọi khi, Đức Phanxicô đã có một buổi nói chuyện thẳng thắn và tự do với một nhóm bảy tu sĩ linh mục dòng Tên của cộng đoàn ở Athens, mà ngài đã gặp gỡ ở tòa khâm sứ hôm 4/12/2021. Như thường lệ, cuộc nói chuyện được tường thuật đầy đủ trong Civiltà Cattolica bởi cha Antonio Spadaro.

Hôm thứ Tư 15/12/2021, Đức Phanxicô tiếp tục loạt bài giáo lý về thánh Giuse. Với bài thứ tư này, Đức Thánh Cha “muốn xem xét một khía cạnh quan trọng khác về con người của ngài: sự thinh lặng”, và đồng thời nhấn mạnh rằng “thật quan trọng để suy nghĩ về sự thinh lặng vào thời đại của chúng ta lúc mà dường như nó có rất ít giá trị.”

Trong bài giảng thánh lễ tấn phong Giám mục cho Đức cha Giuse Đỗ Quang Khang, giáo phận Bắc Ninh, sáng 14/12/2021, Đức cha Giuse Nguyễn Năng, Tổng Giám mục giáo phận Sài Gòn, đã nói về việc Đức tân Giám mục là vị Giám mục đầu tiên trong kế hoạch của THĐGM lần thứ XVI hướng đến một Giáo hội hiệp hành, với lời nhắc nhở : « Sứ mạng của một Giám mục là hiệp hành với đoàn chiên ».

“Chúng ta hãy tự hỏi: chúng ta phải là gì cách cụ thể trong những ngày này khi chúng ta đến gần lễ Giáng Sinh? Tôi có thể làm phần của tôi thế nào? Chúng ta hãy chọn điều gì đó cụ thể, cho dù nhỏ bé, phù hợp với hoàn cảnh sống của chúng ta, và chúng ta hãy tiếp tục thực thi nó để chuẩn bị cho lễ Giáng Sinh này. Chẳng hạn: tôi có thể gọi điện thoại cho một người cô đơn, thăm viếng người già cả đó hay người đau ốm này, hãy làm điều gì đó để phục vụ một người nghèo, một người túng thiếu. Tuy nhiên thậm chí: có thể tôi cần xin sự tha thứ, ban sự tha thứ, làm rõ một hoàn cảnh, trả một món nợ. Có thể tôi đã bỏ bê việc cầu nguyện và sau nhiều thời gian đã trôi qua, đã đến lúc xin Chúa tha thứ. Thưa anh chị em, chúng ta hãy tìm ra điều gì đó cụ thể và thực hiện nó!”