CHÚA NHẬT LỄ THÁNH GIA THẤT NĂM A: THÁNH GIA THẤT LÀ GIA ĐÌNH CỦA THIÊN CHÚA

(Hc 3,2,6.12-14; Cl 3, 12-21; Mt 3, 13-15.19-23)  

I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ

Thư Chung 2013 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam có những lời sau đây ở trong số 5: “Trong năm 2014 sắp tới, chúng ta hãy cùng nhau Phúc-Âm-hóa đời sống gia đình và thúc đẩy gia đình tham gia tích cực vào sứ vụ loan báo Tin Mừng. Hội Thánh được gọi là gia đình của Thiên Chúa và mỗi gia đình Ki-tô hữu được gọi là Hội Thánh tại gia. Việc canh tân Hội Thánh phải được bắt đầu từ mỗi gia đình, do đó, Hội Thánh đặc biệt quan tâm đến các gia đình. Cách cụ thể, mới đây Đức Thánh Cha Phan-xi-cô đã loan báo triệu tập Thượng Hội Đồng Giám Mục khóa ngoại lệ vào tháng 10 năm 2014 về “Những thách đố mục vụ đối với gia đình trong bối cảnh Phúc-Âm-hoá”. Thư Chung Hậu Đại Hội Dân Chúa 2010 cũng nhấn mạnh: “Trước cuộc khủng hoảng gia đình hiện nay, Hội Thánh nhận thấy cần phải tăng cường và canh tân mục vụ gia đình, phải xem mục vụ gia đình là hoạt động quan trọng, nối kết những kế hoạch và chương trình mục vụ của giáo xứ cũng như giáo phận” [HĐGM VN, Thư Chung Hậu Đại Hội Dân Chúa 2010, số 43].

Vậy thì năm nay chúng ta phải mừng Lễ Thánh Gia Thất một cách thật đặc biệt và lấy đó làm khởi điểm cho Năm Phúc-Âm-hóa đời sống gia đình theo Chương Trình Mục Vụ của các giáo phận ở Việt Nam.

II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH

2.1 Lắng nghe Lời Chúa trong bài đọc 1 (Hc 3,2-6.12-14): Ai kính sợ Đức Chúa thì hiếu thảo với cha mẹ

₂ Đức Chúa làm cho người cha được vẻ vang vì con cái, cho người mẹ thêm uy quyền đối với các con.

₃ Ai thờ cha thì bù đắp lỗi lầm,

₄ ai kính mẹ thì tích trữ kho báu.

₅ Ai thờ cha sẽ được vui mừng vì con cái,

khi cầu nguyện, họ sẽ được lắng nghe.

₆ Ai tôn vinh cha sẽ được trường thọ,

ai vâng lệnh Đức Chúa sẽ làm cho mẹ an lòng.

₁₂Con ơi, hãy săn sóc cha con, khi người đến tuổi già;

Bao lâu người còn sống, chớ làm người buồn tủi.

₁₃ Người có lú lẫn, con cũng phải cảm thong,

chớ cậy mình sung sức mà khinh dể người.

₁₄ Vì lòng hiếu nghĩa đối với cha sẽ không bị quên lãng,

và sẽ đền bù tội lỗi cho con..

 2.2 Lắng nghe Lời Chúa trong bài đọc 2 (Cl 3,12-21): Đời sống gia đình theo tinh thần của Chúa.

 ₁₂ Thưa anh em, anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương. Vì thế, anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà và nhẫn nại. ₁₃ Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau. ₁₄ Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo. ₁₅ Ước gì ơn bình an của Đức Ki-tô điều khiển tâm hồn anh em, vì trong một thân thể duy nhất, anh em đã được kêu gọi đến hưởng ơn bình an đó. Bởi vậy, anh em hãy hết dạ tri ân.

₁₆Ước chi lời Đức Ki-tô ngự giữa anh em thật dồi dào phong phú. Anh em hãy dạy dỗ khuyên bảo nhau với tất cả sự khôn ngoan. Để tỏ lòng biết ơn, anh em hãy đem cả tâm hồn mà hát dâng Thiên Chúa những bài thánh vịnh, thánh thi và thánh ca, doThần Khí linh hứng. ₁₇ Anh em có làm gì, nói gì, thì hãy làm hãy nói nhân danh Chúa Giê-su và nhờ Người mà cảm tạ Thiên Chúa Cha.

₁₈ Người làm vợ hãy phục tùng chồng, như thế mới xứng đáng là người thuộc về Chúa. ₁₉ Người làm chồng hãy yêu thương chứ đừng cay nghiệt với vợ. ₂₀ Kẻ làm con hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là điều đẹp lòng Chúa. ₂₁ Những bậc làm cha mẹ đừng làm cho con cái bực tức, kẻo chúng ngã lòng. 

2.3 Lắng nghe Lời Chúa trong bài Tin Mừng (Mt 2,13-15.19-23): Hãy đem Hài Nhi và Mẹ Người trốn sang Ai-cập.

₁₃ Khi các nhà chiêm tinh đã ra về, thì sứ thần Chúa hiện ra báo mộng cho ông Giu-se rằng: “Này ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập, và cứ ở đó cho đến khi tôi báo lại, vì vua Hê-rô-đê sắp tìm giết Hài Nhi đấy ” ₁₄ Ông Giu-se liền trỗi dậy, và đang đêm, đưa Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập. ₁₅ Ông ở đó cho đến khi vua Hê-rô-đê băng hà, để ứng nghiệm lời Chúa phán xưa qua miệng ngôn sứ: Ta đã gọi con Ta ra khỏi Ai-cập.

₁₉ Sau khi vua Hê-rô-đê băng hà, sứ thần Chúa lại hiện ra với ông Giu-se bên Ai-cập, ₂₀ báo mộng cho ông rằng: “Này ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ Người về đất Ít-ra-en, vì những kẻ tìm giết Hài Nhi đã chết rồi.” ₂₁ Ông liền trỗi dậy đưa Hài Nhi và mẹ Người về đất Ít-ra-en. ₂₂ Nhưng vì nghe biết Ác-khê-lao đã kế vị vua cha là Hê-rô-đê, cai trị miền Giu-đê, nên ông sợ không dám về đó. Rồi sau khi được báo mộng, ông lui về miền Ga-li-lê, ₂₃ và đến ở tại một thành kia gọi là Na-da-rét, để ứng nghiệm lời đã phán qua miệng các ngôn sứ rằng:  Người sẽ được gọi là người Na-da-rét.

 III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH

3.1 Chân Dung của Thiên Chúa (Chúa là ai?)

Trong ba bài Sách Thánh hôm nay chúng ta khám phá Thiên Chúa là:

– Đấng đã soi sáng hướng dẫn tác giả sách Huấn Ca ghi chép lại những kinh nghiệm nhân sinh quý báu làm nên truyền thống Do-thái giáo là nền tảng cho đời sống luân lý Ki-tô giáo, vì qua những kinh nghiệm sống ấy, dân Ít-ra-en khám phá sự khôn ngoan và mối tương quan tốt đẹp với Thiên Chúa.

– Đấng đã dùng lời nói và ngòi bút của Thánh Phao-lô mà giảng dậy cho các Ki-tô hữu nói chung và các Ki-tô hữu làm vợ làm chồng nói riêng, biết cách sống phù hợp với niềm tin Ki-tô giáo của mình.

– Là Chúa Giê-su Hài Nhi bị lùng kiếm như một mối hiểm họa cho sự an toàn của cả một triều vua Hê-rô-đê. Vì vậy mà Người phải chạy trốn sang đất Ai-cập và chỉ trở về quê hương bản quán ở Ga-li-lê khi mối họa đã không còn.

– Là Chúa Giê-su, Con Thiên Chúa trở thành cư dân của làng Na-da-rét, sống ẩn dật và vô danh tiểu tốt. Ở đó Người sống vâng phục Thiên Chúa Cha và cha mẹ trần gian là Thánh Giu-se và Mẹ Ma-ri-a như một người con hiếu thảo nhất của truyền thống Híp-ri.

 3.2 Sứ điệp hay Giáo Huấn của Lời Chúa (Chúa dậy gì hay Chúa muốn chúng ta làm gì?)

Qua ba bài Sách Thánh hôm nay, giáo huấn hay sứ điệp của Lời Chúa là: Vì anh (chị) em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương, nên hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà, nhẫn nại, chịu đựng và tha thứ cho nhau, trước nhất là trong gia đình, rồi đến ngoài cộng đồng xã hội.

 IV. SỐNG VỚI CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI

4.1 Sống với Thiên Chúa là Chúa Cha quyền năng và yêu thương trong kế hoạch quan phòng khôn ngoan của Người; là Đấng mời gọi chúng ta có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà, nhẫn nại, chịu đựng và tha thứ cho nhau.

Sống với Thiên Chúa là Chúa Giê-su Hài Nhi bị lùng bắt và phải chạy trốn ra nước ngoài và là Chúa Giêsu Thiếu Niên và Thanh Niên đã sống ẩn dật và vâng phục cha mẹ nơi làng Na-da-rét xứ Ga-li-lê.

Sống với Thiên Chúa Cha như một người con thảo; Sống với Chúa Giê-su như một người em và một người môn đệ.

 4.2 Thực thi Ý Chúa hay Giáo Huấn của Chúa là có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà, nhẫn nại, chịu đựng và tha thứ như Chúa Giê-su và Thiên Chúa!

Cụ thể là:

(a) Trong gia đình tôi có cố gắng để có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà, nhẫn nại, chịu đựng và tha thứ với vợ/chồng, cha mẹ/con cái, anh/chị em không?

(b) Trong cộng đồng giáo xứ, trường học, bệnh viện, sở làm…. tôi có cố gắng để có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà, nhẫn nại, chịu đựng và tha thứ đối với những người đồng đạo, đồng nghiệp, học sinh, sinh viên, bệnh nhân không?

(c) Ngoài xã hội tôi có cố gắng để có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà, nhẫn nại, chịu đựng và tha thứ đối với những người mà tôi gặp hay tiếp xúc, nhất là những người cần đến tôi giúp đỡ, chia sẻ, ủi an không?

Mỗi người nhìn lại xem mình đã và đang sống như thế nào với giáo huấn hay thánh ý trên của Thiên Chúa?

 V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH

5.1 «Người sẽ được gọi là người Na-da-rét.» Cùng với Đức Mẹ và các Thánh Nam Nữ, chúng ta hãy cầu xin Chúa cho những người đang sống trong thời đại này sớm nhìn nhận Đức Giê-su Na-da-rét là Ngôi Lời Thiên Chúa nhập thể làm người để cứu độ nhân loại.

Xướng: Chúng con cầu xin Chúa!

Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con! 

 5.2 «Thưa anh em, anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương.» Cùng với Đức Mẹ và các Thánh Nam Nữ, chúng ta hãy cầu xin Chúa cho Đức Giáo Hoàng Phan-xi-cô, cho các Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế, Tu Sĩ Nam Nữ và Giáo Dân để mọi thành phần Dân Chúa cảm nghiệm cách sâu sắc những ân huệ Thiên Chúa đã ban cho mình mà sống cho tương xứng với tư cách cao trọng của mình.

Xướng: Chúng con cầu xin Chúa!

Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con! 

 5.3 «Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau.» Cùng với Đức Mẹ và các Thánh Nam Nữ, chúng ta hãy cầu xin Chúa cho các gia đình thuộc cộng đoàn giáo xứ chúng ta, để mọi người biết tha thứ cho nhau hầu mọi gia đình được ấm êm hạnh phúc.

Xướng: Chúng con cầu xin Chúa!

Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con! 

 5.4 «Ai thờ cha thì bù đắp lỗi lầm, ai kính mẹ thì tích trữ kho báu. Ai thờ cha sẽ được vui mừng vì con cái, khi cầu nguyện, họ sẽ được lắng nghe.» Cùng với Đức Mẹ và các Thánh Nam Nữ, chúng ta hãy cầu xin Chúa cho những người làm con trong các gia đình, để họ biết sống thảo hiếu và trọng kính các bậc sinh thành để được Thiên Chúa chúc phúc.

Xướng: Chúng con cầu xin Chúa!

Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con! 

 Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.