ĐẠI CHỦNG VIỆN HUẾ: ĐỨC TỔNG GIÁM MỤC GIUSE NGUYỄN CHÍ LINH HUẤN ĐỨC CHO CÁC CHỦNG SINH

Vào chiều ngày 22/05/2017, Đức Cha Giuse Nguyễn Chí Linh, Chủ tịch Hội Đồng Giám mục Việt Nam, Tổng Giám mục Giáo phận Huế, đã có chuyến viếng thăm Đại Chủng Viện Huế. Trong lần thăm viếng này, Ngài đã gặp gỡ các chủng sinh thuộc Giáo phận Huế, đặc biệt, Ngài đã huấn đức chung cho toàn thể các chủng sinh tại nhà hội của Đại Chủng Viện lúc 17h10.

Trước đó, Đức Tổng đã có buổi gặp gỡ làm quen với Ban Đào Tạo, cũng như lắng nghe Cha Giám đốc Giuse Hồ Thứ trình bày về đời sống của Chủng viện, đường lối đào tạo của Hội Xuân Bích cũng như nói lên những thuận lợi và khó khăn ở đây.

Trước lúc bắt đầu buổi huấn đức, Cha Giám đốc  đã thay mặt toàn thể thành viên Đại Chủng Viện nói lời chào đón sự hiện diện của Đức Tổng. Cha Giuse bày tỏ vui mừng trước chuyến viếng thăm của Ngài và giới thiệu đến Đức Tổng 171 chủng sinh đang tu học tại đây.

Mở đầu buổi huấn đức, Đức Tổng có lời cảm ơn Cha Giám đốc đã tạo điều kiện để ngài có dịp tiếp xúc và gặp gỡ các chủng sinh của bốn Giáo phận: Huế, Đà Nẵng, Kontum và Hưng Hóa. Ngoài ra, Ngài chúc mừng các chủng sinh của hai lớp Thần học I và Thần học II sắp lãnh nhận tác vụ Đọc sách và Giúp Lễ như là một bước ngoặc mới trong hành trình dâng hiến. Đồng thời, Đức Tổng chúc mừng tất cả chủng sinh hoàn tất một năm tu học và chuẩn bị bước vào kỳ hè với đời sống mục vụ tại các giáo xứ và thời gian sống tại gia đình, Giáo phận.

Trong buổi huấn đức này, Đức Tổng đã nói về đề tài “Đào tạo Linh mục”. Ngài nhận định đề tài này vừa mang tính tổng quát, vừa mang tính cổ điển và nền tảng.

Trước hết, Đức Tổng đã nói đến những thay đổi của cuộc sống ngày nay.

Các chủng sinh đang sống trong một thời đại mới khác với thời của Ngài. Đức Tổng đã trải qua những năm tháng của chiến tranh, phân ly và biến động của thời cuộc với những thay đổi của hoàn cảnh xã hội. Các chủng sinh đang sống trong hòa bình và chỉ sống ở một giai đoạn về sau này của lịch sử. Vì thế, các chủng sinh không chứng kiến cách trực tiếp những đổi thay của đất nước và của Giáo Hội Việt Nam. Sự thay đổi của thế giới và xã hội và có ảnh hưởng lớn đến những con người đang sống trong xã hội đó. Đức Tổng đã phân tích những thay đổi về: y phục, trí thức, sự xuống cấp về đời sống luân lý,… Và trong những sinh hoạt của Giáo Hội, cụ thể là giới giáo sĩ cũng có những thay đổi lớn.

Trước đây, Linh mục là người được trọng vọng, Cha sở kéo chuông thì mọi tín hữu đến nhà thờ tham dự Thánh lễ, Cha sở nói sao thì tín hữu vâng lời răm rắp, Cha sở ngày xưa được xem là có địa vị cao trong xã hội… Ngày nay, những điều đó không còn nữa và đã thay đổi. Những thay đổi đó đòi hỏi Linh mục thích nghi với con người thời đại để sứ mạng của mình trổ sinh những hiệu quả. Ngày nay, thực trạng những ơn gọi dâng hiến trong Giáo hội ngày càng khan hiếm hơn; đời sống giáo sĩ cũng có những vấn nạn như nghiện rượu (tỉ lệ linh mục nghiện rượu cao nhất trên thế giới là tại Mỹ); sự lan tràn của mạng internet, bên cạnh những ích lợi, đã làm cho mối tương quan giữa con người với nhau ngày càng cô lập; Linh mục đối mặt với sự cô đơn, nhàm chán, buồn bã và cảm thấy bị bỏ rơi vì giáo dân bỏ nhà thờ, xa Cha sở. Tại Việt Nam, đời sống đạo đức và luân lý chưa đến mức xuống cấp trầm trọng như tại các nước Âu, Mỹ nhưng nó đang trên đà suy đồi. Suy nghĩ về phái tính của con người ngày nay cũng thay đổi nhiều. Có nơi cho rằng tính dục là nhu cầu của con người cần phải được thõa mãn và không có lý do gì phải dồn nén nó. Lối sống đạo thời nay đã khác xưa. Trước đây, người ta luôn nhẩm đi nhắc lại những lời nguyện tắt hay những câu thưa chuyện vắn gọn với Chúa; ngày nay, dường như có quá nhiều mối bận tâm khiến Thiên Chúa không còn chiếm trọn tâm trí và con tim của con người thời đại. Về đào tạo tri thức, thời nay con người có đầy đủ phương tiện để học tập.

Đức Tổng nhấn mạnh, việc đào tạo Linh mục ngày nay gặp nhiều khó khăn hơn trước. Có nhiều nơi, không ít Linh mục đã không đứng vững và không thích nghi được với những thay đổi nhanh chóng của con người ngày nay. Một thử thách lớn đặt ra cho Linh mục: Tôi sẽ làm cái gì đây? Chúng ta sẽ làm gì khi đứng trước thực trạng vừa nêu trên? Đó là những câu hỏi Đức Tổng nêu lên để giúp các chủng sinh suy tư một cách nghiêm túc về đời sống và sứ vụ Linh mục trong thế giới hôm nay.

Tiếp đến, Đức Tổng đã nói đến đường lối đào tạo Linh mục của Giáo Hội Công Giáo khi đứng trước một thời đại có nhiều thay đổi.

Đào tạo Linh mục luôn được Giáo Hội ưu tiên hàng đầu về cung cách của con người Linh mục cũng như về hiệu quả mục vụ của Linh mục. Đức Tổng đã nhắc đến những văn kiện quan trọng của Giáo Hội về đào tạo Linh mục như: Tông huấn “Pastores Dabo Vobis” (Những Mục tử như lòng mong ước) và “Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis” (Nguyên tắc căn bản về đào tạo Linh mục) được Đức Thánh Cha Phanxicô công bố ngày 08/12/2016. Cả hai văn kiện này đều xoay quanh bốn chiều kích chính yếu của việc đào tạo Linh mục là: Trí thức, Nhân bản, Thiêng liêng và Mục vụ. Tuy nhiên, cách đặt vấn đề ở mỗi văn kiện thì khác nhau.

Đức Tổng đã nêu lên những điểm đặc biệt và mới mẻ của “Ratio fundamentalis” về một quan niệm đào tạo Linh mục là một tiến trình liên tục, tiệm tiến và suốt đời.

Đào tạo Linh mục là một tiến trình liên tục: Công cuộc đào tạo Linh mục không chỉ được diễn ra trong thời gian ở Đại Chủng Viện. Bản “Ratio fundamentalis” không dùng từ “Ban Triết học” và “Ban Thần học” để chỉ hai chu kỳ đào tạo vì nếu như vậy sẽ có nguy cơ nảy sinh ngộ nhận về khả năng triết học hay thần học của các Linh mục, trong khi điều quan trọng nhất nơi một Linh mục là cung cách sống. Linh mục là con người sống giữa cộng đoàn giáo dân nên cần có sự hội nhập: về văn hóa, về thực hành lòng đạo đức bình dân, sự hiện diện, và nhất là hội nhập cung cách sống. Quá chú trọng đến trí thức có nguy cơ cho ra những Linh mục đầy kiến thức nhưng lại thiếu con tim. “Ratio fundamentalis” của Giáo Hội Công Giáo gọi là “Thời kỳ môn đệ Chúa Kitô” thay cho “Ban Triết học” và “Thời kỳ đồng hình đồng dạng với Chúa Kitô” thay cho “Ban Thần học”. Linh mục không phải là công chức nhưng là người kết hợp mật thiết với Chúa Giêsu là Đấng kêu gọi. Đức Giêsu đã kêu gọi các môn đệ để họ ở với Ngài và sau đó, Ngài sai họ đi. Đức Tổng đã nói đến thời kỳ thực tập mục vụ như là thời gian tổng hợp của ơn gọi, nghĩa là ở với Chúa, nên đồng hình đồng dạng với Ngài và đạt tới sự thống nhất trong cùng một con người Linh mục: kiến thức, bác ái và cung cách sống.

Đào tạo Linh mục là một tiến trình tiệm tiến: Đây là đường lối đào tạo theo từng bước một trước khi ứng sinh đảm nhận những trọng trách lớn lao hơn trong sứ vụ của Thừa Tác Viên Thánh chức. Cách đào tạo này từng bước kiện toàn con người chủng sinh.

Đào tạo Linh mục là một tiến trình diễn ra suốt đời: Trở nên Linh mục không có nghĩa là đã hoàn tất công cuộc đào tạo ở Đại Chủng Viện. Chương trình đào tạo vẫn được tiếp tục trong suốt cuộc đời Linh mục qua việc thường huấn Linh mục tại các Giáo phận. Công cuộc đào tạo ở Đại Chủng Viện phải được tiếp tục và nối dài trong suốt cuộc đời của Linh mục. Đào tạo Linh mục không chỉ là một giai đoạn nhất định nhưng là suốt đời trong trường học của Đức Kitô. Chỉ có như vậy, Linh mục mới có thể trau dồi những khả năng đương đầu với những thử thách và thích nghi với thời đại mới.

Cuối cùng, Đức Tổng nói đến những đường nét của một lối đào tạo thăng tiến tự do theo trường phái Xuân Bích tại Đại Chủng Viện Huế. Ngoài ra, Đức Tổng nhấn mạnh, một nền đào tạo mang tính áp chế sẽ không làm cho con người trưởng thành thực thụ và có nguy cơ làm cho người thụ huấn đánh mất khả năng sống một mình và chịu trách nhiệm trước cuộc sống chính mình. Đó cũng là định hướng của bản “Ratio fundamentalis” mới ban hành, đào tạo các chủng sinh có tinh thần trách nhiệm với chính mình và biết sử dụng tự do để trở nên những con người trưởng thành và bản lĩnh, để khi ra khỏi môi trường Chủng viện, chủng sinh có khả năng sống nghiêm túc và độc lập.

Sau phần trình bày, Đức Tổng đã dành ra một khoảng thời gian để đối thoại với các chủng sinh.

Buổi huấn đức kết thúc lúc 18h cùng ngày.

Cha Giám đốc đã có lời cảm ơn Đức Tổng về chuyến viếng thăm và buổi huấn đức của Ngài.

Sau đó, Đức Tổng đã nguyện Kinh Truyền Tin cùng với các chủng sinh.

BTT ĐCV Huế.