ĐẠI CHỦNG VIỆN HUẾ: ĐỨC TỔNG GIUSE NGUYỄN CHÍ LINH GẶP GỠ VÀ HUẤN ĐỨC ĐẦU NĂM

Trong tâm tình phấn khởi và vui tươi của những ngày đầu năm tu học mới, vào chiều ngày 12.11.2021, Đức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Chí Linh đã đến thăm và huấn đức cho quý thầy đang tu học tại Đại Chủng viện Huế.

Mở đầu buổi huấn đức, Đức Tổng gửi lời chào đến tất cả quý thầy trong niên khoá mới này và đồng thời chia sẻ thêm rằng mỗi dịp gặp gỡ quý thầy, ngài thấy mình như được trẻ lại. Hơn nữa, năm nay, ngài cảm nhận được bầu khí năng động hơn tại Đại Chủng viện, với niềm hy vọng cho một tinh thần truyền giáo mới, bởi lẽ có sự hiện diện của năm thầy thuộc Hội Thừa Sai Việt Nam. Tuy vậy, Đức Giám mục Giuse cũng nói đến viễn cảnh u ám với toàn Giáo Hội nói chung và Việt Nam nói riêng trước hiện trạng sút giảm số lượng chủng sinh, có những giáo phận năm nay không có một ứng sinh vào chủng viện. Do đó, Đức Tổng mời gọi chúng ta nhìn vấn đề trong bối cảnh toàn cầu và hướng đến một Giáo Hội tích cực hơn giữa một đám mây đen đang bao trùm Giáo Hội. Trong bối cảnh ấy, ngài đã chia sẻ với quý thầy về Thượng Hội Đồng Giám Mục (THĐGM) lần thứ XVI sắp tới với ba điểm: khái niệm THĐGM, nội dung của THĐGM, những giai đoạn để thực hiện THĐGM.

Trước hết, về khái niệm THĐGM, Đức Tổng nói rằng nguyên nghĩa trong tiếng Latin là “Synodus Episcoporum” (Synod of Bishops), vốn có nguồn gốc từ tiếng Hylạp. Từ synodus có thể tạm dịch là “cùng-đi-với-nhau-trên-một-con-đường”. Ban đầu từ synodus và concilium (công đồng) được xem là đồng nghĩa, nhưng đến Vatican II, từ concilium chỉ dùng trong trường hợp triệu tập công đồng, mang tính toàn cầu; từ synodus được dùng chỉ đến các cuộc họp liên quan đến các vấn đề hoặc trong một vùng miền nào đó. Ngài nói thêm rằng có ba loại Thượng Hội Đồng: THĐ thông thường, THĐ ngoại thường và THĐ đặc biệt. THĐGM sắp tới là THĐ thông thường theo định kỳ. Về thành viên tham dự THĐ, theo Đức thánh Giáo hoàng Paul VI, người đã lập ra cơ chế THĐGM sau kinh nghiệm tích cực của Vatican II, thành viên được chọn dựa trên chức vụ thuộc hai nhóm lớn là các Thượng phụ và các Giám mục của Giáo Hội Đông Phương và Tây Phương. Ngoài ra, có các thành viên được đề cử do Đức Giáo hoàng mời. Đến năm 2018, Đức Thánh Cha (ĐTC) Phanxicô đã mở rộng thành phần tham dự THĐ, vì đối với ngài, điều quan trọng là lắng nghe mọi thành phần Dân Chúa và THĐ không riêng chỉ thảo luận về các vấn đề thần học mang tính lý thuyết, nhưng còn có kinh nghiệm sống.

Thứ đến, Đức Tổng cho biết rằng nội dung của THĐGM lần này xoay quanh đề tài: “vì một Giáo Hội Hiệp Hành” mang ba chiều kích “hiệp thông”, “tham gia” và “sứ mạng”. Giáo Hội hiệp hành là một Giáo Hội băng bó những thương tích và khơi lên niềm hy vọng. Giáo Hội không còn khởi đi từ trên xuống, thay vào đó, Giáo Hội phải bắt đầu từ dưới lên, bằng cách lắng nghe những con người nhỏ bé nhất. Giáo Hội của Dân Chúa là một Giáo Hội bình đẳng về phẩm giá (Lumen Gentium, số 32). Bên cạnh đó, ba yếu tố chính của hiệp hành là Chúa Giêsu, dân chúng và tông đồ (số 20 tài liệu hướng dẫn làm việc của THĐ). Nếu thiếu một trong ba yếu tố này, Giáo Hội không còn là Giáo Hội nữa. Thiếu Chúa Giêsu, Giáo Hội trở thành một cơ chế thuần tuý con người; thiếu các tông đồ, Chúa Giêsu chỉ còn là huyền thoại; thiếu dân chúng, Giáo Hội chỉ là một học thuyết hay một giáo phái. Ngoài ra, ĐTC cũng nhắc đến chủ nghĩa giáo sĩ trị, một tình trạng bó buộc tôn giáo vượt xa lệnh truyền của Chúa Giêsu và độc quyền quản trị giáo xứ. THĐ đề cập đến chiều kích hiệp thông, vốn đối nghịch với cá nhân chủ nghĩa. ĐTC nhấn mạnh đến cộng đoàn tính. Nếu mọi người không hiệp không, không cùng đi với nhau, thì hành trình của Giáo Hội còn dang dở. Với chiều kích tham gia, Đức Tổng chia sẻ rằng sau tám năm nỗ lực cải tổ giáo triều, ĐTC đã mở ra nhiều cơ hội cho giáo dân tham gia vào hoạt động của Giáo Hội: cho một số nam, nữ giáo dân được lãnh tác vụ đọc sách và giúp lễ; nâng việc dạy giáo lý của các giáo lý viên lên hàng thừa tác vụ. Với chiều kích sứ mạng, vẫn được hiểu là truyền giáo, ĐTC lưu ý rằng truyền giáo không chỉ là việc mở rông con số, nhưng điều quan trọng hơn hết là việc sẻ chia kinh nghiệm gặp gỡ Thiên Chúa và mang tin vui đến cho muôn dân.

Cuối cùng, Đức Tổng trình bày đôi nét chính về những giai đoạn chuẩn bị. THĐ lần này chia làm ba giai đoạn: (1) Cấp địa phương, mỗi Giáo phận phải đúc kết được tiếng nói của mọi thành phần giáo dân và cuối tháng 08.2022 phải đệ trình lên Hội Đồng Giám Mục; (2) THĐ các châu lục, từ tháng 09.2022 đến 03.2023, dựa trên bản đúc kết của các HĐGM địa phương để có một bản đúc kết; (3) THĐ hoàn vũ, từ tháng 06 đến 10.2023, dựa trên các bản đúc kết từ các châu lục để đưa ra một tông huấn hậu THĐGM. Sau hết, Đức Tổng Giuse không quên mời gọi quý thầy hiệp lời cầu nguyện cho chương trình THĐGM sắp tới.

Kết thúc buổi huấn đức, Cha Giám đốc Giuse Hồ Thứ đã thưa lời tri ân đến Đức Tổng Giuse và mời ngài ở lại dùng cơm tối với đại gia đình Chủng viện. Ước mong những chia sẻ đầy quý báu của Đức Tổng Giuse sẽ giúp quý thầy thêm phần cảm thức cùng Giáo Hội, một Giáo Hội Hiệp Hành trong sự hiệp thông, tham gia và sứ mạng.

BTT ĐCV Huế