ĐỨC LÊÔ XIV, MỘT THÁNG TRIỀU ĐẠI GIÁO HOÀNG NHÂN DANH HÒA BÌNH

Vào lúc 18g07 (giờ Rôma) ngày 8 tháng Năm, làn khói trắng thoát ra từ ống khói của Nhà nguyện Sistine đã công bố với thế giới bầu được vị Giáo hoàng thứ 267 trong lịch sử. Một giờ sau, trong bài phát biểu đầu tiên, Đức Giáo hoàng đã kêu gọi “hòa bình của Chúa Kitô phục sinh”. Ba mươi ngày sau, chủ đề hòa giải dường như trở thành chủ đề xuyên suốt trong huấn quyền của Đức Robert Francis Prévost đối với một Giáo hội “ngọn hải đăng” trong đêm tối của thế giới.

“Sự bình an của Chúa Kitô phục sinh, giúp giải trừ vũ khí và được giải trừ vũ khí, khiêm tốn và kiên trì,” Đức Lêô XIV đã kêu gọi điều đó ngay từ những giây phút đầu tiên trong triều đại giáo hoàng của ngài, khi ngài xuất hiện lần đầu tiên tại ban công trung tâm của Vương cung thánh đường Thánh Phêrô. Lúc đó là 7g23 tối, giờ Rôma, vào ngày 8 tháng Năm khi lời kêu gọi hòa giải và đối thoại của ngài vang lên tại Quảng trường Thánh Phêrô và, từ đó, trên khắp thế giới.

“Đừng bao giờ chiến tranh nữa!”

Trong ba mươi ngày tiếp theo, lời kêu gọi này được lặp lại nhiều lần. Trong hầu hết các bài phát biểu trước công chúng của mình, Đức Giáo hoàng Lêô không bao giờ quên nhắc lại điều đó. Một cách kiên quyết, vào Chúa nhật ngày 11 tháng Năm, ngài đã ngỏ lời với những kẻ quyền lực trên thế giới này trong buổi đọc Kinh Nữ Vương Thiên Đàng đầu tiên của ngài: “Đừng bao giờ chiến tranh nữa!” Và với cùng một sự kiên quyết, ngài yêu cầu rằng, tại các vùng lãnh thổ bị tàn phá bởi xung đột và bạo lực, trước hết là Ucraina và Dải Gaza, hòa bình phải “công bằng và bền vững”.

Giải trừ vũ khí ngôn từ để giải trừ vũ khí Trái đất

Sự hòa giải được Đức Lêô XIV kêu gọi cách thẳng thắn chân thành là sự hòa giải có “phẩm giá” và dựa trên sự gặp gỡ, đối thoại, đàm phán; sự hòa giải bỏ lại đằng sau những tranh cãi, diệt trừ mọi ham muốn chinh phục; sự hòa giải xây dựng những nhịp cầu bằng cách lên tiếng cho mọi người, kể cả người nghèo, người trẻ, người bị gạt ra ngoài lề xã hội. Đó là hòa bình đạt được thông qua việc ngừng bắn không chỉ về vũ khí mà còn cả ngôn từ: “Chúng ta hãy giải giới vũ khí ngôn từ để giải giới vũ khí Trái đất”, Đức Thánh Cha nhấn mạnh và đồng thời kêu gọi chúng ta nói không với “cuộc chiến ngôn từ và hình ảnh”, để tạo ra “không gian đối thoại và đối chất” thông qua truyền thông “không phải bằng cơ bắp, nhưng có khả năng lắng nghe”.

Sự hiệp nhất Kitô giáo, hứa hẹn về một nền hòa bình đích thực và bền vững

Đức Thánh Cha nhắc nhở, mục tiêu này không chỉ liên quan đến người Công giáo, mà còn thể hiện một cam kết dấn thân chung cả liên tôn và đại kết, một trách nhiệm thoát khỏi bất kỳ điều kiện chính trị và ý thức hệ nào. Đặc biệt, trong một thế giới bị tàn phá bởi chiến tranh, sự hiệp nhất Kitô giáo đóng một vai trò quan trọng vì nó cho phép mang lại sự hứa hẹn về một nền hòa bình đích thực và bền vững, chữa lành những vết thương của quá khứ để “xây dựng một tương lai mới nhờ lòng can đảm yêu thương”.

 Bất bạo động như phương pháp và phong cách

Về bản chất, những gì Đức Lêô XIV làm, đó là thúc giục “sự bất bạo động như một phương pháp và phong cách” đặc trưng cho mọi quyết định, mọi mối quan hệ và mọi hành động. Ngài giải thích, chỉ bằng cách này mới có thể xây dựng một cái “chúng ta” có khả năng được thể hiện ở cấp độ các thể chế và chỉ bằng cách này chúng ta mới có thể “hiện diện trong khối bột lịch sử với tư các là men hiệp nhất, hiệp thông, huynh đệ”.

“Trong một Chúa Kitô duy nhất, chúng ta là một”

Ngoài chủ đề chính về hòa bình, từ tháng đầu tiên trong triều đại giáo hoàng của Đức Robert Francis Prévost, vị Giáo hoàng dòng Thánh Augustinô đầu tiên trong lịch sử, một hình ảnh chính xác về Giáo hội mà ngài đề xuất cũng xuất hiện: Giáo hội hiệp nhất, trên hết, như được thể hiện qua khẩu hiệu giáo hoàng “In Illo uno unum – Trong một Chúa Kitô duy nhất, chúng ta là một”: một trích dẫn từ bài giải thích về Thánh vịnh 127 của Thánh Augustinô, để giải thích rằng “mặc dù người Kitô hữu thì nhiều, nhưng trong một Chúa Kitô duy nhất, chúng ta là một.”

Giáo hội hãy trở thành men hòa hợp và là ngọn hải đăng cho thế giới

Một Giáo hội được thành lập trên tình yêu Thiên Chúa, “dấu chỉ của sự hiệp nhất và hiệp thông, trở thành men cho một thế giới được hòa giải”, đó là điều Đức Lêô XIV mong muốn; một “Giáo hội truyền giáo, mở rộng vòng tay với thế giới, loan báo Lời Chúa, để mình bị khuấy động bởi lịch sử, và trở thành men hòa hợp cho nhân loại”. Và lại nữa, một Giáo hội “ngày càng trở thành một thành phố nằm trên núi, một con tàu cứu rỗi giương buồm trên những con sóng lịch sử, một ngọn hải đăng soi sáng màn đêm của thế giới”, được chiếu sáng bởi vẻ đẹp của ba chiều kích của nó: cam kết hoán cải, nhiệt tình truyền giáo và lòng thương xót nồng nàn.

Vượt ra ngoài biên giới để chia sẻ vẻ đẹp của Tin Mừng

Đức Thánh Cha nhấn mạnh, một Giáo hội hiệp nhất và nhận ra mình là “một thành viên của Thân Mình Chúa Kitô” là một Giáo hội tự nhiên mở ra cho tính phổ quát của sứ mạng loan báo Tin Mừng vốn là nét đặc thù của mình, vượt ra ngoài biên giới các giáo xứ, giáo phận và quốc gia để “chia sẻ với mọi nơi và mọi dân tộc sự tuyệt vời của sự hiểu biết về Chúa Giêsu Kitô”. Bởi vì tình yêu và sự hiệp nhất là hai chiều kích của sứ mạng mà Chúa Giêsu ủy thác cho Phêrô.

Gia đình là dấu chỉ của hòa bình và tương lai

Sự hiệp nhất của Giáo hội-gia đình của Thiên Chúa cũng là sự hiệp nhất của Giáo hội-gia đình: Đức Lêô XIV nhắc lại điều này bằng cách kêu gọi “sự kết hợp phổ quát” này, vốn là “dấu chỉ hòa bình” và “tương lai của các dân tộc”. Bởi vì thế giới ngày nay cần giao ước hôn nhân để “hiểu biết và đón nhận tình yêu của Thiên Chúa và, nhờ sức mạnh thống nhất và hòa giải của nó, vượt qua những thế lực làm tan rã các mối quan hệ và các xã hội”. Đức Giáo hoàng nhấn mạnh rằng ân sủng bí tích của hôn nhân phải được chứng tá ​​bởi vì đời sống Kitô hữu là “trải nghiệm tuyệt vời về cuộc gặp gỡ với Chúa Giêsu”, chứ không phải là “một tập hợp các giới luật phải tôn trọng” hay “một tôn giáo luân lý hóa, nặng nề, không hấp dẫn và, một cách nào đó, không thể tiếp cận được trong cuộc sống cụ thể hàng ngày”.

Lòng trắc ẩn, một vấn đề của nhân loại

Chủ đề cuối cùng và không kém phần quan trọng là lòng trắc ẩn: từ ngày 8 tháng Năm đến hôm nay, Đức Lêô XIV nhấn mạnh rằng “trước khi là một vấn đề tôn giáo, lòng trắc ẩn là một vấn đề của nhân loại” và nhắc lại rằng “trước khi là tín hữu, chúng ta được kêu gọi làm người”. Đây là lý do tại sao “lòng trắc ẩn được thể hiện qua những cử chỉ cụ thể”, bằng việc gần gũi với người lân cận, nếu bạn muốn giúp đỡ ai đó, “bạn không thể nghĩ đến việc giữ khoảng cách, bạn phải tham gia, bị bẩn, có thể bị lây nhiễm… bởi vì người khác không phải là một gói hàng cần được giao, mà là một ai đó để chăm sóc”. Đức Lêo XIV giải thích, lòng trắc ẩn được học từ trái tim Chúa Giêsu và cũng chính nhờ nó mà chúng ta xây dựng hòa bình.

Tý Linh

(theo Isabella Piro – Vatican News)