MỘT TU SĨ KHÔNG PHẢI LINH MỤC CÓ THỂ ĐƯỢC BỔ NHIỆM LÀM « BỀ TRÊN CAO CẤP »

Một tu sĩ không phải là linh mục của một dòng giáo sĩ sẽ có thể trở thành bề trên của một dòng tu. Đức Thánh Cha Phanxicô đã quyết định như thế trong một chỉ dụ có hiệu lực vào ngày 18/5/2022. Đặt lại mối liên hệ giữa việc truyền chức và quyền bính trong Giáo hội, năng quyền này theo sau những thỉnh cầu tha thiết của các tu sĩ dòng Phanxicô. Chính Bộ các Dòng đời sống thánh hiến và các Hội đời sống tông đồ sẽ đánh giá các trường hợp cá nhân cách tùy ý.

Trong chỉ dụ ngày 18/5 và được công bố cùng ngày bởi Đức Thánh Cha Phanxicô, Bộ các Dòng đời sống thánh hiến và các Hội đời sống tông đồ thông báo rằng Đức Thánh Cha Phanxicô đã ban cho Bộ quyền vi phạm các quy định của Bộ giáo luật : từ bây giờ tu sĩ không phải linh mụcthuộc một dòng tu sẽ có thể đứng đầu dòng tu.

Chỉ dụ khẳng định rằng, Đức Thánh Cha Phanxicô đã ban cho Bộ này « năng quyền cho phép, cách tùy ý và  trong những trường hợp cá nhân, các thành viên không phải giáo sĩ được trao cho trách vụ bề trên cao cấp trong các dòng tu giáo sĩ ». Như thế là vi phạm điều luật 588 quy định rằng một dòng giáo sĩ « được cai quản bởi các giáo sĩ ».

« Cho phép » và « xác nhận »

Chỉ dụ nêu rõ những hình thái áp dụng của việc vi phạm này. Giờ đây, bề trên  tối cao sẽ có thể bổ nhiệm « với sự chấp thuận của hội đồng của mình » một tu sĩ không phải linh mục vào một vị trí bề trên địa phương. Khi cần bổ nhiệm một bề trên cao cấp, điều đó sẽ yêu cầu bề trên tối cao « xin » Tòa Thánh, và « với sự chấp thuận của hội đồng của mình ». Nếu cần, Bộ sẽ trao « văn bản cho phép » của mình.

Cũng thế đối với bề trên tối cao : nếu người được dòng của mình bầu vào chức vụ này không phải là linh mục, thì người đó phải nhận được « xác nhận » từ Vatican, thông qua « văn bản cho phép » của Bộ các Dòng đời sống thánh hiến và các Hội đời sống tông đồ. Để đưa ra quyết định này, Bộ « dành cho mình quyền đánh giá trường hợp cá nhân và các lý do được đưa ra ».

Lời thỉnh cầu tha thiết của các tu sĩ dòng Phanxicô

Khả năng mới này là kết quả một lời thỉnh cầu tha thiết của các tu sĩ dòng Phanxicô đối với Đức Thánh Cha Phanxicô. Và năm 2017, các Tổng phục vụ (tức các bề trên tối cao trong gia đình Phanxicô) của bốn Dòng  Phanxicô chính đã gặp Đức Thánh Cha Phanxicô để cầu xin theo hướng này.

Một trong những lập luận chính của họ là đấng sáng lập, thánh Phanxicô Assidi, chưa bao giờ lãnh nhận bí tích truyền chức thánh.

Quyền bính và Bí tích truyền chức thánh

Nếu nó chỉ liên quan đến các dòng tu có các linh mục theo nghĩa chặt, thì sự tiến triển này lại góp phần vào ý muốn của Đức Thánh Cha « giảm giáo sĩ hóa » Giáo hội. Như thế, những tu sĩ không phải linh mục sẽ có thể trở thành bề trên trực tiếp của các linh mục. Do đó, đây là một sự củng cố sự phân ly trong Giáo hội giữa quyền bính và Bí tích truyền chức thánh, và Bí tích truyền chức thánh không còn trở thành nguồn gốc duy nhất của quyền bính.

Được ban hành vào ngày 19/3, Tông hiến Praedicate Evangelium về việc cải cách Giáo triều Rôma đã là một chỉ dấu cho thấy ý muốn của Đức Thánh Cha Phanxicô bác bỏ tính tự động của mối liên hệ giữa quyền bính và việc truyền chức. Theo Tông hiến mới này, có hiệu lực vào ngày 5/6/2022, một giáo dân sẽ có thể  trở thành bề trên của một Bộ, và do đó có quyền bính trên các linh mục, thậm chí cả các giám mục.

Tý Linh

(theo nhật báo La Croix và Vatican News)