SỨ ĐIỆP CỦA ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ CHO NGÀY THẾ GIỚI NGƯỜI NGHÈO LẦN THỨ VIII (2024) : TRỞ THÀNH BẠN HỮU CỦA NGƯỜI NGHÈO

Trong Năm Cầu Nguyện này, “chúng ta phải biến lời cầu nguyện của người nghèo thành của chúng ta và cầu nguyện với họ”, trở thành “bạn hữu” với họ, với “tâm hồn khiêm nhường”. Đây là lời mời gọi của Đức Thánh Cha trong Sứ điệp Ngày Thế giới Người nghèo lần thứ VIII, sẽ diễn ra vào tháng 11/2024. Đức Phanxicô khuyến khích hành động mục vụ nhiều hơn. Thật vậy, ngài tin rằng “sự phân biệt kỳ thị tồi tệ nhất mà người nghèo phải chịu là sự thiếu quan tâm về mặt thiêng liêng”.

Đức Thánh Cha ăn trưa với người nghèo

Mặt khác, ngài cũng lưu ý sự nghèo khổ của mọi người : “Không ai bị loại trừ khỏi trái tim của Ngài, bởi vì trước mặt Ngài, tất cả chúng ta đều nghèo khổ và thiếu thốn. Tất cả chúng ta đều là những người hành khất, vì không có Chúa, chúng ta chẳng là gì cả. Chúng ta thậm chí sẽ không có sự sống nếu Chúa không ban nó cho chúng ta. Tuy nhiên, biết bao nhiêu lần chúng ta sống như thể chúng ta là chủ nhân của sự sống hoặc như thể chúng ta phải chinh phục nó! Não trạng trần tục muốn chúng ta trở thành một người nào đó, tạo dựng tên tuổi cho mình bất chấp mọi thứ và mọi người, vi phạm các quy tắc xã hội để đạt được sự giàu có. Thật là một ảo tưởng đáng buồn! ”

Đức Thánh Cha cũng không quên nhắc nhớ : “Ngày Thế giới Người nghèo đã trở thành một điểm hẹn cho mọi cộng đồng Giáo hội. Đây là cơ hội mục vụ không được đánh giá thấp, vì nó khuyến khích mỗi tín hữu lắng nghe lời cầu nguyện của người nghèo, ý thức được sự hiện diện và nhu cầu của họ. Đây là một cơ hội thuận lợi để thực hiện các sáng kiến ​​giúp đỡ người nghèo một cách cụ thể, nhưng cũng để ghi nhận và nâng đỡ nhiều tình nguyện viên cống hiến cách nhiệt huyết cho những người thiếu thốn nhất. ”

Thánh lễ với người nghèo

Dưới đây là Sứ điệp của Đức Thánh Cha :

Chúa Nhật XXXIII Thường niên, ngày 17/11/2024

Lời cầu nguyện của người nghèo lên tới Thiên Chúa (x. Hc 21, 5)

Anh chị em thân mến !

1. Lời cầu nguyện của người nghèo lên tới Thiên Chúa (x. Hc 21, 5). Trong năm dành riêng cho việc cầu nguyện này, để hướng tới Năm Thánh thường lệ 2025, lối diễn tả này của sự khôn ngoan Thánh Kinh càng thích hợp hơn để chuẩn bị chúng ta cho Ngày Thế giới Người nghèo lần thứ VIII, sẽ diễn ra vào ngày 17 tháng Mười Một. Niềm hy vọng Kitô giáo cũng bao hàm niềm xác tín rằng lời cầu nguyện của chúng ta đạt tới sự hiện diện của Thiên Chúa; nhưng không phải bất cứ lời cầu nguyện nào: lời cầu nguyện của người nghèo! Chúng ta hãy suy nghĩ về Lời này và “hãy đọc nó” trên các khuôn mặt cũng như trong các câu chuyện của những người nghèo mà chúng ta gặp trong cuộc sống của mình, để lời cầu nguyện trở thành một con đường hiệp thông với họ và chia sẻ nỗi đau khổ của họ.

2. Sách Huấn ca, mà chúng ta đề cập đến, ít được biết đến và đáng được khám phá vì sự phong phú của các chủ đề mà nó đề cập đến, đặc biệt khi nói đến mối quan hệ của con người với Thiên Chúa và với thế giới. Tác giả của nó, Ben Sira, là một bậc thầy, một luật sĩ ở Giêrusalem, người có lẽ đã viết vào thế kỷ thứ II trước Công nguyên. Ông là một nhà thông thái, bén rễ sâu trong truyền thống của Israel, giảng dạy trong nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống con người: từ công việc đến gia đình, từ đời sống xã hội đến việc giáo dục giới trẻ; ông quan tâm đến những vấn đề liên quan đến đức tin vào Thiên Chúa và việc tuân giữ Lề Luật. Ông đương đầu với những vấn đề khó khăn về tự do, sự dữ và công lý thần linh, những vấn đề vẫn còn rất thời sự với chúng ta ngày nay. Ben Sira, được Chúa Thánh Thần linh hứng, muốn truyền đạt cho mọi người con đường phải theo để có một cuộc sống khôn ngoan và xứng đáng trước mặt Thiên Chúa và anh chị em của Ngài.

3. Một trong những chủ đề được tác giả thánh này dành nhiều không gian nhất là cầu nguyện. Ông làm điều đó rất nhiệt tình, vì ông kể lại kinh nghiệm cá nhân của mình. Thật vậy, không một bài viết nào về cầu nguyện có thể hữu hiệu và phong nhiêu nếu nó không đến từ những người, mỗi ngày, đứng trước sự hiện diện của Thiên Chúa và lắng nghe Lời Ngài. Ben Sira tuyên bố rằng ông đã tìm kiếm sự khôn ngoan từ khi còn trẻ: “Thời còn trẻ, trước khi bôn ba đây đó, tôi đã công nhiên tìm kiếm đức khôn ngoan khi dâng lời cầu nguyện” (Hc 51, 13) .

4. Trong hành trình của mình, ông khám phá ra một trong những thực tại nền tảng của mặc khải, đó là người nghèo chiếm một vị trí đặc biệt trong trái tim Thiên Chúa, đến mức khi đối mặt với nỗi đau khổ của họ, Thiên Chúa “nóng lòng” chừng nào Ngài còn chưa trả lại công bằng cho họ: “Lời nguyện của người nghèo vượt ngàn mây thẳm. Lời nguyện chưa tới đích, họ chưa an lòng. Họ sẽ không rời đi bao lâu Đấng Tối Cao chưa đoái nhìn, chưa xét xử cho người chính trực và thi hành công lý. Đức Chúa không trì hoãn, không bắt họ đợi lâu” (Hc 35, 17-19). Thiên Chúa biết những đau khổ của con cái Ngài, bởi vì Ngài là người Cha ân cần và nhân hậu đối với mọi người. Với tư cách là Cha, Ngài quan tâm đến những người cần đến Ngài nhất: người nghèo, người bị gạt ra ngoài lề xã hội, người đau khổ, người bị lãng quên… Nhưng không ai bị loại trừ khỏi trái tim của Ngài, bởi vì trước Ngài tất cả chúng ta đều nghèo khổ và thiếu thốn. Tất cả chúng ta đều là những người hành khất, vì không có Chúa, chúng ta chẳng là gì cả. Chúng ta thậm chí sẽ không có sự sống nếu Chúa không ban nó cho chúng ta. Tuy nhiên, biết bao nhiêu lần chúng ta sống như thể chúng ta là chủ nhân của sự sống hoặc như thể chúng ta phải chinh phục nó! Não trạng trần tục muốn chúng ta trở thành một người nào đó, tạo dựng tên tuổi cho mình bất chấp mọi thứ và mọi người, vi phạm các quy tắc xã hội để đạt được sự giàu có. Thật là một ảo tưởng đáng buồn! Hạnh phúc không có được bằng cách chà đạp lên các quyền và phẩm giá của người khác.

Bạo lực do chiến tranh gây ra cho thấy rõ sự kiêu ngạo thế nào đang hướng dẫn những ai tin rằng mình có quyền lực trước con người, trong khi họ lại khốn khổ trước mắt Thiên Chúa. Biết bao người nghèo mới là sản phẩm của chính sách tồi tệ được tạo ra bằng vũ khí này, biết bao nạn nhân vô tội! Tuy nhiên, chúng ta không thể lùi bước. Các môn đệ của Chúa biết rằng mỗi “người bé nhỏ” này đều mang khuôn mặt của Con Thiên Chúa, và tình liên đới của chúng ta cũng như dấu chỉ bác ái Kitô giáo phải đạt tới mỗi người trong họ. “Mỗi Kitô hữu và mỗi cộng đoàn đều được kêu gọi trở thành công cụ của Thiên Chúa để giải phóng và thăng tiến người nghèo, để họ có thể hội nhập hoàn toàn vào xã hội; điều này đòi hỏi chúng ta phải ngoan ngoãn và chú ý lắng nghe tiếng kêu của người nghèo và giúp đỡ họ” (Tông huấn Evangelii gaudium, số 187).

5. Trong năm dành riêng cho việc cầu nguyện này, chúng ta phải biến lời cầu nguyện của người nghèo thành của chúng ta và cầu nguyện với họ. Đó là một thách thức mà chúng ta phải đảm nhận và là một hành động mục vụ phải được khuyến khích. Thật vậy, “sự phân biệt kỳ thị tồi tệ nhất mà người nghèo phải chịu là sự thiếu quan tâm về mặt thiêng liêng. Đại đa số người nghèo có sự cởi mở đặc biệt với đức tin; họ cần Thiên Chúa và chúng ta không thể bỏ qua việc cống hiến cho họ tình bạn, phúc lành và Lời của Ngài cũng như việc cử hành các Bí tích và đề xuất một con đường tăng trưởng và trưởng thành trong đức tin. Việc ưu tiên lựa chọn người nghèo phải chủ yếu chuyển thành sự quan tâm tôn giáo đặc quyền và ưu tiên” (ibid., số 200).

Tất cả những điều này đòi hỏi một tâm hồn khiêm nhường có lòng can đảm để trở thành một người hành khất. Một tâm hồn sẵn sàng nhận mình là người nghèo khó và thiếu thốn. Thực ra, có một sự tương ứng giữa sự nghèo khó, khiêm nhường và tin tưởng. Người nghèo thực sự là người khiêm nhường, như thánh giám mục Augustinô đã nói: “Người nghèo không có gì để tự phụ; có lý do để đấu tranh ở người giàu. Vậy hãy nghe tôi. Hãy là một người nghèo khó thực sự, hãy đạo đức và hãy khiêm nhường” (Bài giảng 14, 4). Người khiêm nhường không cần phải khoe khoang hay yêu sách, họ biết rằng họ không thể dựa vào chính mình, nhưng họ tin chắc rằng mình có thể cậy nhờ đến tình yêu thương xót của Thiên Chúa, Đấng mà họ đứng trước mặt như đứa con hoang đàng trở về nhà, ăn năn, để nhận được cái ôm của cha mình (x. Lc 15, 11-24). Người nghèo không có gì để nương tựa, nhận được sức mạnh từ Thiên Chúa và đặt trọn niềm tin tưởng vào Ngài. Thật vậy, sự khiêm nhường sinh ra niềm tin tưởng rằng Thiên Chúa sẽ không bao giờ bỏ rơi chúng ta và sẽ không để mặc chúng ta mà không có câu trả lời.

6. Với những người nghèo sống trong các thành phố của chúng ta và là thành phần của cộng đồng chúng ta, tôi nói: đừng đánh mất niềm xác tín này! Thiên Chúa quan tâm đến mỗi người trong các bạn và Ngài ở gần các bạn. Ngài không quên các bạn và sẽ không bao giờ có thể như thế. Tất cả chúng ta đều cảm nghiệm một lời cầu nguyện dường như không được đáp lại. Đôi khi, chúng ta cầu xin được giải thoát khỏi cảnh khốn cùng khiến chúng ta đau khổ và nhục nhã, và dường như Thiên Chúa không nghe thấy lời kêu cầu của chúng ta. Nhưng sự im lặng của Thiên Chúa không phải là thiếu quan tâm đến nỗi đau khổ của chúng ta; đúng hơn, nó chứa đựng một lời vốn yêu cầu được đón nhận với lòng tin tưởng, buông mình cho Ngài và cho ý muốn của Ngài. Một lần nữa, sách Huấn Ca làm chứng cho điều này: “Sự phán xét của Thiên Chúa sẽ ưu ái người nghèo” (x. 21, 5). Vì thế, chính từ sự nghèo khó mà bài ca về niềm hy vọng đích thực nhất có thể vang lên. Chúng ta hãy nhớ rằng “khi đời sống nội tâm khép kín nơi những lợi ích riêng của nó, thì không còn chỗ cho người khác, người nghèo không ở trong đó nữa, chúng ta không còn lắng nghe tiếng Chúa, chúng ta không còn tận hưởng niềm vui ngọt ngào của tình yêu Ngài, sự nhiệt tình làm điều tốt không còn rung động nữa. […] Đó không phải sự sống trong Chúa Thánh Thần xuất phát từ trái tim của Chúa Kitô phục sinh” (Tông huấn Evangelii gaudium, số 2).

7. Ngày Thế giới Người nghèo đã trở thành một điểm hẹn cho mọi cộng đồng Giáo hội. Đây là một cơ hội mục vụ không được đánh giá thấp, vì nó khuyến khích mỗi tín hữu lắng nghe lời cầu nguyện của người nghèo, ý thức được sự hiện diện và nhu cầu của họ. Đây là cơ hội thuận lợi để thực hiện các sáng kiến ​​giúp đỡ người nghèo một cách cụ thể, nhưng cũng để ghi nhận và nâng đỡ nhiều tình nguyện viên cống hiến cách nhiệt huyết cho những người thiếu thốn nhất. Chúng ta phải tạ ơn Chúa vì những người sẵn sàng lắng nghe và nâng đỡ những người nghèo nhất. Họ là các linh mục, những người thánh hiến và giáo dân, qua chứng tá của mình, họ mang lại tiếng nói cho lời đáp trả của Thiên Chúa đối với lời cầu nguyện của những ai thưa với Ngài. Vì vậy, sự im lặng bị phá vỡ mỗi khi một anh em đang gặp khó khăn được đón nhận và ôm ấp. Người nghèo vẫn còn nhiều điều để dạy, vì trong một nền văn hóa đặt của cải lên hàng đầu và thường hy sinh phẩm giá của con người trên bàn thờ của cải vật chất, họ chèo ngược dòng bằng cách chỉ ra rằng điều thiết yếu cho cuộc sống là một điều gì đó hoàn toàn khác.

Lời cầu nguyện tìm thấy sự xác minh tính xác thực của nó trong lòng bác ái vốn trở thành sự gặp gỡ và gần gũi. Nếu lời cầu nguyện không chuyển thành hành động cụ thể, thì nó vô ích; quả thế, “đức tin không có việc làm là đức tin chết” (Gc 2, 26). Tuy nhiên, bác ái mà không cầu nguyện có nguy cơ trở thành lòng thương người vốn nhanh chóng cạn kiệt sức lực. “Nếu không trung thành cầu nguyện hàng ngày, hành động của chúng ta sẽ trở nên trống rỗng, mất đi linh hồn sâu xa của nó và bị giảm thiểu thành một thứ duy hoạt động đơn thuần” (Bênêđíctô XVI, Bài Giáo lý, ngày 25 tháng 4 năm 2012). Chúng ta phải tránh sự cám dỗ này và luôn tỉnh thức với sức mạnh và sự kiên trì đến từ Chúa Thánh Thần, Đấng ban sự sống.

8. Trong bối cảnh này, thật tốt khi nhớ lại chứng tá của Mẹ Têrêsa Calcutta, một phụ nữ đã hiến mạng sống mình cho người nghèo, để lại cho chúng ta. Mẹ Thánh không ngừng lặp lại rằng lời cầu nguyện là nơi Mẹ kín múc sức mạnh và niềm tin cho sứ mạng phục vụ những người thiếu thốn nhất. Trong bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào ngày 26 tháng 10 năm 1985, khi cho mọi người xem chuỗi tràng hạt mà Mẹ vẫn luôn cầm trên tay, Mẹ tuyên bố: “Tôi chỉ là một nữ tu nghèo cầu nguyện. Khi cầu nguyện, Chúa Giêsu đặt tình yêu của Người vào trái tim tôi và tôi sẽ trao nó cho tất cả những người nghèo mà tôi gặp trên đường đi. Quý vị cũng vậy, hãy cầu nguyện! Hãy cầu nguyện và quý vị sẽ nhận ra những người nghèo khổ bên cạnh quý vị. Có lẽ ở cùng tầng lầu với chỗ ở của quý vị. Có lẽ ngay trong nhà quý vị cũng có những người đang chờ đợi tình yêu của quý vị. Hãy cầu nguyện, và mắt sẽ mở ra và trái tim sẽ tràn ngập tình yêu.”

Và làm sao không nhắc lại ở đây, tại thành phố Rôma, thánh Benoît Joseph Labre (1748-1783), mà thân xác của ngài đang an nghỉ và được tôn kính tại nhà thờ giáo xứ Santa Maria ai Monti. Là một người hành hương từ Pháp đến Rôma, bị nhiều đan viện từ chối, ngài trải qua những năm cuối đời nghèo khó giữa những người nghèo, dành hàng giờ đồng hồ để cầu nguyện trước Thánh Thể, lần hạt Mân Côi, đọc Phụng vụ giờ kinh, đọc Tân Ước và sách Gương Chúa Kitô. Thạm chí không có một căn phòng nhỏ, ngài thường ngủ trong một góc của đống đổ nát của Đấu trường Colisée, giống như một “kẻ lang thang của Thiên Chúa”, biến cuộc sống của ngài trở thành một lời cầu nguyện không ngừng dâng lên Ngài.

9. Trên hành trình hướng tới Năm Thánh, tôi kêu gọi mỗi người hãy trở thành người hành hương hy vọng, mang lại những dấu hiệu hữu hình về một tương lai tốt đẹp hơn. Chúng ta đừng quên trân trọng “những chi tiết nhỏ bé của tình yêu” (Tông huấn Gaudete et exsultate, số 145): dừng lại, đến gần, chú ý một chút, một nụ cười, một sự dịu dàng, một lời an ủi… Những cử chỉ này không tùy hứng được, nhưng đòi hỏi sự trung thành hằng ngày, thường ẩn giấu và im lặng, nhưng được củng cố bằng lời cầu nguyện. Vào lúc này, khi bài ca hy vọng dường như nhường chỗ cho tiếng ồn ào của vũ khí, tiếng kêu la của biết bao người vô tội bị thương và sự im lặng của vô số nạn nhân chiến tranh, chúng ta hãy dâng lên Thiên Chúa lời cầu xin hòa bình của chúng ta. Chúng ta nghèo trong hòa bình và chúng ta dang tay đón nhận nó như một món quà quý giá, đồng thời nỗ lực tái lập nó trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta.

10. Trong mọi hoàn cảnh, chúng ta được mời gọi trở thành bạn hữu của người nghèo, bằng cách theo bước Chúa Giêsu là người đầu tiên đã bày tỏ tình liên đới với những người rốt hết. Xin Thánh Mẫu Thiên Chúa, Đức Maria Rất Thánh, Đấng hiện ra ở Banneux đã để lại cho chúng ta thông điệp không được quên: “Ta là Trinh Nữ của người nghèo”, nâng đỡ chúng ta trên con đường này. Chúng ta phó thác lời cầu nguyện của mình cho Mẹ, đấng mà Thiên Chúa đã nhìn đến vì sự nghèo khó khiêm nhường của Mẹ, đồng thời hoàn thành những điều vĩ đại nhờ sự vâng phục của Mẹ. Chúng ta xác tín rằng lời cầu nguyện này sẽ lên tới trời và sẽ được lắng nghe.

Rôma, Đền thờ Thánh Gioan Latêranô, ngày 13 tháng 6 năm 2024, Lễ nhớ thánh Antôn Pađôva, bổn mạng của người nghèo.

————————————-

Tý Linh chuyển ngữ

(nguồn : vatican.va)