SỨ ĐIỆP MÙA CHAY 2015 CỦA ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ

Anh em hãy bền tâm vững chí (Gc 5,8)

Anh chị em thân mến,

Mùa Chay là thời gian canh tân đối với Giáo Hội, đối với các cộng đoàn và đối với mỗi tín hữu. Nhưng nhất là đó là “thời gian ân sủng” (2Cr 6,2). Thiên Chúa không đòi hỏi chúng ta gì mà trước đó Ngài đã không ban cho chúng ta: “Chúng ta yêu mến bởi vì chính Thiên Chúa đã yêu thương chúng ta trước” (1Ga 4,19). Ngài không dửng dưng với chúng ta. Ngài mang mỗi người chúng ta trong tâm hồn của Ngài, Ngài biết đích danh chúng ta, Ngài săn sóc chúng ta và Ngài tìm kiếm chúng ta khi chúng ta bỏ rơi Ngài. Mỗi người chúng ta đều làm cho Ngài quan tâm đến; tình yêu của Ngài không làm cho Ngài dửng dưng với những gì xảy đến cho chúng ta. Nhưng xảy ra là, khi chúng ta khỏe mạnh và cảm thấy yên ổn, thì chắc chắn chúng ta quên nghĩ đến người khác (điều mà Thiên Chúa là Cha không bao giờ làm), chúng ta không còn quan tâm nữa đến những vấn đề của họ, những nỗi đau khổ của họ và những bất công họ phải chịu…lúc đó tâm hồn chúng ta rơi vào sự dửng dưng: khi tôi tương đối khỏe mạnh và cảm thấy yên ổn, tôi quên đi những người không được yên ổn. Ngày nay, thái độ ích kỷ, dửng dưng này đã mang một chiều kích toàn cầu, đến độ chúng ta có thể nói về một sự toàn cầu dửng dưng. Đó là một sự tệ hại mà, với tư cách là người Kitô hữu, chúng ta phải đương đầu.

Khi dân Thiên Chúa quay về với tình yêu thương của Ngài, thì họ tìm thấy những câu trả lời cho những vấn nạn này mà lịch sử liên lỉ đặt ra cho mình. Một trong những thách đố cấp bách nhất mà tôi muốn dừng lại  trong sứ điệp này, đó là việc toàn cầu hóa sự dửng dưng.

Sự dửng dưng đối với tha nhân và đối với Thiên Chúa là một cám dỗ hiện thực ngay cả đối với chúng ta là những người Kitô hữu. Chính vì thế mà chúng ta cần lắng nghe, vào dịp mỗi Mùa Chay, tiếng kêu của các ngôn sứ lên tiếng và đánh thức chúng ta.

Thiên Chúa không dửng dưng với thế gian, nhưng Ngài yêu thương nó cho đến độ trao ban người Con của mình để cứu độ mọi người. Trong việc nhập thể, trong đời sống trần thế, trong cái chết và sự phục sinh của Con Thiên Chúa, cánh cửa giữa Thiên Chúa và con người, giữa trời và đất, được mở ra cách dứt khoát. Và Giáo Hội là như bàn tay giữ cho cánh cửa này được mở ra nhờ việc công bố Lời Chúa, cử hành các bí tích, làm chứng cho đức tin vốn trở nên hữu hiệu trong đức ái (x. Ga 5,6). Tuy nhiên, thế gian có khuynh hướng khép kín nơi chính mình và đóng cánh cửa mà qua đó Thiên Chúa đi vào thế gian và thế gian bước vào trong Ngài. Như thế, bàn tay là Giáo Hội không bai giờ được ngạc nhiên nếu nó bị gạt đi, đè bẹp và thương tổn.

Chính vì thế, dân Thiên Chúa cần canh tân, để không trở nên dửng dưng và khép kín nơi chính mình. Tôi xin đề nghị ba đường hướng để suy tư về sự canh tân này.

1. «Nếu chỉ một chi thể đau, thì tất cả các chi thể cùng chia sẻ nổi đau của nó » (1Cr 12,26) – Giáo Hội

Tình yêu của Thiên Chúa, vốn phá vỡ sự khép kín chết chóc là sự dửng dưng này, được ban cho chúng ta nhờ Giáo Hội  qua giáo huấn và, nhất là, qua chứng tá của mình. Thế nhưng, ta chỉ có thể làm chứng cho những gì chúng ta đã cảm nghiệm trước. Kitô hữu là người để cho Thiên Chúa mặc cho mình sự nhân từ và lòng thương xót của Ngài, mặc cho mình Chúa Kitô, để trở nên như Ngài, người tôi tớ của Thiên Chúa và của con người. Phụng vụ ngày Thứ Năm Tuần Thánh với nghi thức rửa chân nhắc nhớ cho chúng ta điều đó. Phêrô không muốn Chúa Giêsu rửa chân cho ông, nhưng rồi ông đã hiểu rằng Chúa Giêsu không muốn chỉ là một gương mẫu về cách thức chúng ta phải rửa chân cho nhau. Việc phục vụ này chỉ có thể được thực hiện bởi người mà trước tiên đã để cho Chúa Kitô rửa cho mình. Chỉ người đó có “phần” với Ngài (Ga 13,8) và do đó có thể phục vụ người ta.

Mùa Chay là thời gian thuận lợi để chúng ta để cho Chúa Kitô phục vụ chúng ta và do đó trở nên như Ngài. Điều đó xảy đên khi chúng ta lắng nghe Lời Chúa và khi chúng ta lãnh nhận các bí tích, cách riêng bí tích Thánh Thể. Trong bí tích Thánh Thể chúng ta trở nên những gì chúng ta lãnh nhận: Thân Thể Chúa Kitô. Trong thân thể này, sự dửng dưng, vốn xem ra rất thường ngự trị trong tâm hồn chúng ta, không có chỗ. Bởi vì người nào  thuộc về Chúa Kitô đều thuộc về một thân thể duy nhất và nơi Ngài không ai được dửng dưng với người khác. «Nếu chỉ một chi thể đau, thì tất cả các chi thể cùng chia sẻ nổi đau của nó; nếu một chi thể được vinh dự, thì tất cả cùng chia sẻ niềm vui của nó » (1Cr 12,26).

Giáo Hội là cộng đoàn hiệp thông các thánh (communio sanctorum)  bởi vì các thánh đều tham dự vào đó nhưng cũng bởi vì Giáo Hội là cộng đoàn hiệp thông các sự thánh: tình yêu của Thiên Chúa được mạc khải cho chúng ta trong Chúa Kitô và tất cả những ân huệ của Ngài. Trong số đó, cũng có câu trả lời của tất cả những ai để cho một tình yêu như thế đạt tới mình. Trong sự hiệp thông các thánh này và trong việc tham dự vào những sự thánh, không ai có gì riêng, nhưng những gì người ấy có là cho mọi người. Và vì chúng ta được liên kết trong Thiên Chúa, nên chúng ta cũng có thể làm điều gì đó cho những người ở xa, cho những người mà chúng ta không bao giờ có thể đạt tới bằng sức riêng của ta, bởi vì chúng ta cầu xin Thiên Chúa với họ và cho họ để chúng ta hết thảy mở ra cho công trình cứu độ của Ngài.

2. “Em ngươi đâu?” (Kn 4,9) – Các giáo xứ và các cộng đoàn

Điều cần thiết là thể hiện tất cả những gì được nói bởi Giáo Hội phổ quát trong đời sống các giáo xứ và các cộng đoàn. Trong các thực tại của Giáo Hội này, chúng ta có thành công cảm nghiệm thuộc về một thân thể duy nhất không? Một thân thể vốn vừa lãnh nhận vừa chia sẻ tất cả những gì Thiên Chúa muốn thông ban không? Một thân thể vốn biết và săn sóc các chi thể yếu đuối nhất, nghèo khổ nhất và nhỏ bé nhất của mình không? Hay là chúng ta ẩn trốn trong một tình yêu đại đồng mà dấn thân từ xa trong thế giới nhưng quên đi người hành khất Ladarô đang ngồi trước cửa khép kín của mình? (x. Lc 16,19-31).

Để lãnh nhận và làm trổ sinh tròn đầy những gì Thiên Chúa ban cho chúng ta, cần phải vượt qua những biên cương của Giáo Hội hữu hình trong hai hướng.

Trước tiên, bằng cách chúng ta kết hiệp với Giáo Hội thiên quốc trong lời cầu nguyện. Khi Giáo Hội trần thế cầu nguyện, thì được thiết lập một sự hiệp thông phục vụ hỗ tương và thiện ích vốn đạt tới tận trước nhan Thiên Chúa. Cùng với các thánh đã tìm thấy sự viên mãn của mình nơi Thiên Chúa, chúng ta thuộc về sự hiệp thông trong đó tình yêu chiến thắng sự dửng dưng. Giáo Hội thiên quốc không đắc chí chiến thắng bởi vì đã quay lưng cho những đau khổ của thế gian và vui sướng một mình. Trái lại, các thánh đã chiêm ngưỡng và vui sướng vì sự kiện rằng, với cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu, họ đã dứt khoát chiến thắng sự dửng dưng, lòng chai đá và hận thù. Bao lâu chiến thắng của tình yêu này không thấm nhập vào toàn thể thế giới, thì các thánh vẫn còn bước đi cùng chúng ta vốn còn là những người lữ hành. Thánh Têrêxa Lisieux, tiến sĩ Hội Thánh, người đã xác tín rằng niềm vui trên trời qua chiến thắng của tình yêu chịu đóng đinh sẽ không trọn vẹn bao lâu chỉ còn một người duy nhất trên trần gian đau khổ và rên siết, đã viết : « Tôi hy vọng không ở yên trên Trời, mong ước của tôi là vẫn làm việc cho Giáo Hội và các linh hồn » (Thư 254, 14/7/1897).

Chúng ta cũng thế, chúng ta tham dự vào những công trạng và niềm vui của các thánh và các ngài tham dự vào cuộc chiến đấu của chúng ta và vào mong ước bình an và hòa giải của chúng ta. Niềm vui của các ngài về cuộc chiến thắng của Chúa Kitô phục sinh là một lý do mạnh mẽ để vượt qua biết bao hình thức dửng dưng và tâm hồn chai đá.

Mặt khác, mỗi cộng đoàn Kitô hữu được mời gọi vượt qua ngưỡng cửa đang đặt họ trong mối tương quan với xã hội xung quanh, với những người nghèo và những người ở xa. Tự bản chất, Giáo Hội là thừa sai, và Giáo Hội không khép kín nơi chính mình, nhưng được sai đến với mọi người.

Sứ mạng này là chứng tá kiên nhẫn của người muốn mang cho Chúa Cha tất cả thực tại và mỗi người. Sứ mạng là tình yêu không thể câm lặng. Giáo Hội bước theo Chúa Kitô trên con đường dẫn Giáo Hội đến với mọi người, cho đến tận cùng trái đất (x. Cv 1,8). Do đó, chúng ta có thể thấy nơi tha nhân của chúng ta người an  em và chị em mà Chúa Kitô đã chết và sống lại cho họ. Tất cả những gì chúng ta đã lãnh nhận, chúng ta cũng đã lãnh nhận cho họ. Cũng thế, những gì mà những người anh em này có đều là một ân huệ cho Giáo Hội và cho toàn thể nhân loại.

Anh chị em thân mến, tôi mong ước biết bao rằng những nơi mà Giáo Hội hiện diện, cách riêng các giáo xứ và các cộng đoàn của chúng ta, sẽ trở nên những hải đảo thương xót giữa hải dương dửng dưng !

3. « Anh em hãy bền tâm vững chí » (Ga 5,8) – Mỗi tín hữu

Ngay cả xét như là cá nhân, chúng ta đều có cám dỗ dửng dưng. Chúng ta đã đầy ứ những tin tức và hình ảnh ngao ngán vốn kể cho chúng ta nỗi đau khổ của con người và đồng thời chúng ta cảm thấy hoàn toàn bất lực can thiệp. Làm gì để không để mình bị thu hút bởi vòng xoắn sợ hãi và bất lực này ?

Trước tiên, chúng ta có thể cầu nguyện trong sự hiệp thông của Giáo Hội trần thế và thiên quốc. Chúng ta không coi thường sức mạnh của lời cầu nguyện của biết bao người ! Sáng kiến 24 giờ cho Chúa, mà, tôi hy vọng, sẽ diễn ra trong toàn thể Giáo Hội, ngay cả ở bình diện giáo phận, vào các ngày 13 và 14 tháng Ba, muốn cho thấy sự cần thiết của lời cầu nguyện.

Tiếp đến, chúng ta có thể giúp đỡ qua những cử chỉ bác ái, nối kết với những người ở gần cũng như những người ở xa, nhờ nhiều cơ quan bác ái của Giáo Hội. Mùa Chay là thời gian thuận lợi để cho thấy mối quan tâm đối với người khác này bằng một dấu chỉ, dù bé nhỏ, nhưng cụ thể, của sự tham dự của chúng ta vào nhân loại chung của chúng ta.

Sau cùng, nổi đau khổ của người khác làm nên tiếng gọi hoán cải bởi vì nhu cầu của người anh chị em nhắc cho tôi tính mỏng giòn của cuộc sống của tôi, sự lệ thuộc của tối đối với Thiên Chúa và anh chị em của tôi. Nếu chúng ta khiêm tốn cầu xin ơn Chúa và chúng ta chấp nhận những giới hạn của khả năng của chúng ta, thì như thế chúng ta sẽ tin tưởng vào những khả năng vô tận mà tình yêu của Thiên Chúa dành cho. Và chúng ta sẽ có thể kháng cự lại cám dỗ của ma quỷ vốn làm cho chúng ta tin rằng chúng ta có thể tự cứu mình và cứu thế giới một mình.

Để vượt qua sự dửng dưng và những tham vọng toàn năng của chúng ta, tôi xin mị người sống thời gian Mùa Chay này như là một hành trình đào tạo tâm hồn, như đức Bênêđíctô XVI đã nói (x. Thông điệp Deus caritas est, số 31). Có một tấm lòng thương xót không muốn nói là có một tấm lòng yếu đuối. Người nào muốn có lòng thương xót đều cần đến một tấm lòng mạnh mẽ, vững chắc, khép mình trước tên cám dỗ, nhưng mở ra cho Thiên Chúa. Một tâm hồn để cho Chúa Thánh Thần xâm nhập và mang đi trên những nẻo đường yêu thương vốn dẫn đến anh chị em của chúng ta. Thực ra, một tâm hồn nghèo khó sẽ biết đến những nghèo nàn của mình và tiêu hao vì tha nhân.

Vì thế, anh chị em thân mến, tôi ao ước cầu xin Chúa Kitô cùng với anh chị em trong Mùa Chay này : « Fac cor nostrum secundum cor tuum » : « Xin làm trái tim con nên trái tim Chúa » (Kinh cầu Thánh Tâm Chúa Giêsu). Như thế chúng ta sẽ có một tâm hồn vững mạnh và đầy lòng thương xót, tỉnh thức và quảng đại, không khép kín và không rơi vào cám dỗ toàn cầu hóa sự dửng dưng.

Với mong ước này, tôi đảm bảo cầu nguyện cho anh chị em để mỗi tín hữu và mỗi cộng đoàn Giáo Hội trải qua hành trình Mùa Chay này sinh hoa kết trái, và tôi xin anh chị em cầu nguyện cho tôi. Xin Chúa chúc lành cho anh chị em và xin đức Trinh Nữ Maria gìn giữ anh chị em.

Vatican, ngày 4 tháng 10 năm 2014

Ngày lễ thánh Phanxicô Assidi

Phanxicô

Tý Linh chuyển ngữ từ bản tiếng Pháp