Đức  Phanxicô đến Marseille vào thứ Sáu 22/9 và thứ Bảy 23/9/2023 để bế mạc Cuộc gặp gỡ Địa Trung Hải. Ngài có một lịch trình bận rộn, từ gặp tổng thống Emmanuel Macron và thủ tướng Élisabeth Borne, cầu nguyện tại Notre-Dame-de-la-Garde, đến các cuộc gặp gỡ ở các quận phía Bắc và cử hành thánh lễ tại Vélodrome.

Tóm tắt bài giáo lý của Đức Thánh Cha :

Anh chị em thân mến,

Trong hành trình về niềm say mê loan báo Tin Mừng của chúng ta, tôi muốn giới thiệu với anh chị em một vị tông đồ đầy lòng nhiệt thành đối với Châu Phi: thánh Daniel Comboni.

Trong buổi tiếp kiến ​​sáng thứ Hai 18/9/2023 tại Vatican, trong diễn văn của mình, Đức Phanxicô đã khuyến khích Dòng Rogationnistes du Cœur de Jésus (Các Tu Huynh Cầu nguyện Thánh Tâm Chúa Giêsu) và Filles du Divin zèle (Các Nữ tử của Lòng Nhiệt Thành của Thiên Chúa), hai dòng được thành lập vào cuối thế kỷ 19 bởi Thánh Hannibal Marie Di Francia, trở thành những chuyên gia về cầu nguyện và lòng bác ái.

Là khách mời của mạng truyền hình BFMTV vào Chúa Nhật 17/9/2023, Éric Zemmour đã trả lời bằng một câu mà ông gán cho Thánh Augustinô để phản đối phát biểu của Đức Thánh Cha Phanxicô về việc đón tiếp người di cư.

“Tha thứ không phải là một việc tốt mà chúng ta có thể chọn làm hoặc không làm: tha thứ là điều kiện căn bản đối với những người Kitô hữu”. Đức Thánh Cha nhắc nhở như thế trong buổi đọc Kinh Truyền Tin hôm Chúa Nhật 17/9/2023, và đồng thời nhấn mạnh rằng “ngoài sự tha thứ thì không có hy vọng nào; ngoài sự tha thứ không có hòa bình. Tha thứ là dưỡng khí thanh lọc không khí hận thù, tha thứ là liều thuốc giải độc cho chất độc oán giận, là cách xoa dịu cơn giận và chữa lành biết bao căn bệnh tâm hồn đang làm ô nhiễm xã hội”.

Phát biểu vào ngày thứ Tư 13/9/2023 trong khuôn khổ của “Điểm 2” của cuộc tranh luận chung tại phiên họp thứ 54 của Hội đồng Nhân quyền, Đức tân quan sát viên thường trực của Tòa thánh tại Liên hiệp quốc và các tổ chức chuyên môn ở Genève và Tổ chức Thương mại Thế giới ( WTO), Đức cha Ettore Balestrero, đã nhắc lại rằng “quyền phá thai không phải là một quyền con người chỉ vì đa số các quốc gia khẳng định điều đó”.

Tóm tắt bài giáo lý của Đức Thánh Cha :

Hôm nay, chúng ta đến Venezuela để khám phá gương mặt của một bác sĩ, Chân phước José Gregorio Hernández Cisneros, sinh năm 1864, say mê loan báo Tin Mừng.

« Khi một người anh em trong đức tin làm điều sai trái với anh chị em, thì anh chị em, không chút hận thù, hãy giúp đỡ, sửa lỗi người ấy: giúp đỡ bằng cách sửa lỗi ». Đó là lời khuyên của Đức Phanxicô trong buổi đọc Kinh Truyền Tin hôm Chúa Nhật 10/9/2023. Đối với ngài, đó là « một trong những cách diễn tả cao nhất của tình yêu », qua đó tránh được thói ngồi lê đôi mách, buôn chuyện, vốn là « một tai họa đối với đời sống con người và cộng đoàn ».

Hôm thứ Bảy 9/9/2023, Đức Phanxicô đã tiếp kiến Hiệp hội Thăng tiến Gia đình, “Gặp gỡ Hôn nhân”, tại Vatican,nhân dịp kỷ niệm 45 năm thành lập. Được truyền cảm hứng từ điều răn tình yêu của Chúa Giêsu, “anh chị em đã dấn thân khám phá lại Bí tích Hôn nhân và Bí tích Truyền chức thánh, bằng cách không chỉ tìm cách đào sâu sự phong phú của chúng một cách riêng biệt mà còn làm nổi bật mối quan hệ giữa hai ơn gọi quan trọng này”.

Hôm thứ Năm, ngày 7/9/2023, tại Vatican, Đức Phanxicô đã đón tiếp các thành viên của Hiệp hội Thánh Kinh Ý và các giáo sư Thánh Kinh, tập trung tại Rôma để tham dự Tuần lễ Thánh Kinh Quốc gia lần thứ 47. Đối với Đức Phanxicô, chủ đề của cuộc gặp gỡ này “Giao ước và các hiệp ước giữa tính phổ quát và tính đặc thù” là “một trong những mối quan tâm chính của Giáo hội ngày nay”.

Trong buổi tiếp kiến ​​chung vào Thứ Tư 6/9/2023, Đức Phanxicô đã kể lại chuyến tông du của ngài đến Mông Cổ. Ngài kêu gọi “mở rộng biên giới cái nhìn của chúng ta”, như dân tộc này “nhìn lên trời và cảm nhận hơi thở của công trình tạo dựng”, mà “không trở thành tù nhân của sự nhỏ bé” để nhận ra điều tốt đẹp nơi tha nhân.

Trả lời phỏng vấn trên chuyến bay từ Mông Cổ trở về Rôma ngày 4/9/2023, liên quan đến vấn đề các vùng ngoại vi xã hội, Đức Phanxicô kêu gọi cùng dấn thân hành động đối với các vùng đang đau khổ trên thế giới và đồng thời cho thấy “thực tại được hiểu rõ nhất từ ​​những vùng ngoại vi”.

Chiếm đa số ở đất nước của Thành Cát Tư Hãn, các Phật tử đã thiết lập mối quan hệ hài hòa từ những năm 1990 với những nhà truyền giáo Công giáo đầu tiên đến nước này. Một tình bạn đã được khẳng định vào Chúa Nhật 3/9/2023 trong cuộc gặp gỡ liên tôn xung quanh Đức Thánh Cha Phanxicô, gần Ulan Bator.

Từ Mông Cổ, Đức Thánh Cha Phanxicô gợi lên “Thánh lễ trên thế giới” của linh mục Dòng Tên Teilhard de Chardin. Đối với nhà văn Xavier Patier, sự tham chiếu này được so sánh với mong muốn của Đức Giáo hoàng trong việc tìm ra con đường xích lại gần với Trung Quốc.

Trên chuyến bay từ Mông Cổ trở về Rôma ngày 4/9/2023, Đức Thánh Cha đã trả lời cho một số câu hỏi của các phóng viên về Thượng hội đồng về tính hiệp hành. Và cả ở đây nữa, Đức Thánh Cha cảnh giác không được đưa ý thức hệ hay chính trị vào Thượng hội đồng. Dưới đây là các câu hỏi của các phóng viên và câu trả lời của Đức Thánh Cha:

Trên chuyến bay từ Mông Cổ trở về Rôma ngày 4/9/2023, trả lời cho câu hỏi của phóng viên hãng thông tấn ANSA liên quan đến phát biểu của Đức Thánh Cha với giới trẻ Công giáo Nga mà một số người cho rằng ngài tôn vinh chủ nghĩa đế quốc và tán thành các chính sách của tổng thống Putin, Đức Thánh Cha đã làm sáng tỏ vấn đề này và qua đó cảnh giác các ý thức hệ trên thế giới và cả trong Giáo hội. Dưới đây là câu hỏi của phóng viên Gasparroni và câu trả lời của Đức Thánh Cha :

Trên chuyến bay trở về Rôma từ Mông Cổ ngày 4/9/2023, trả lời cho câu hỏi của nhà báo của tạp chí Ameriaca Magazine liên quan đến việc Đức Thánh Cha có tông du đến Việt Nam hay không, Đức Thánh Cha cho biết : « Về chuyến tông du Việt Nam, nếu tôi không đến đó, thì Đức Gioan XXIV chắc chắn sẽ đến đó. Chắc chắn là ngài ấy sẽ đi, vì đó là đất nước xứng đáng để đến đó, một đất nước có được  cảm tình của tôi. »

Trong chuyến tông du Mông Cổ, từ ngày 1- 4/9/2023, Đức Phanxicô không ngừng khích lệ cộng đồng Công giáo nhỏ bé của đất nước – chưa đến 1.400 tín hữu trên 3,3 triệu dân.

Đức Phanxicô khánh thành “Nhà Lòng Thương Xót” ở Oulan Bator và phát biểu trước các thành viên của các tổ chức bác ái, ca ngợi cam kết kiên định của họ trong việc giúp đỡ những người gặp khó khăn.

Vào cuối Thánh lễ được cử hành chiều Chúa Nhật 3/9/2023 tại Oulan Bator, Đức Phanxicô đã chào Đức Giám mục Hồng Kông và vị tiền nhiệm của ngài đang có mặt ở Mông Cổ và gửi một thông điệp tới người Trung Quốc, kêu gọi người Công giáo trong nước “trở thành những Kitô hữu tốt và những công dân tốt”.