Lm Lê Công Đức dịch để tham khảo

(theo bản tiếng Ý và tiếng Anh)

GIỚI THIỆU

Chúa Giêsu đến, đứng giữa họ và nói: “Bình an cho anh em!”. Nói xong, Người cho họ xem tay và cạnh sườn. Các môn đệ vui mừng vì được nhìn thấy Chúa (Ga 20,19-20).

Vào cuối phiên họp cuối cùng của Thượng Hội đồng, Đức Phanxicô đã quyết định không viết một tông huấn như thường lệ, nhưng bằng lòng với việc xuất bản Tài liệu cuối cùng. Nhà thần học Arnaud Join-Lambert trình bày những lý do có thể biện minh cho sự lựa chọn lạc điệu này, vốn không phải mới lạ.

Tài liệu cuối cùng của Thượng hội đồng về tính hiệp hành, một bước cụ thể hướng tới việc thực hiện Công đồng một cách đầy đủ.

Thượng Hội đồng vừa kết thúc vào Thứ Bảy ngày 26 tháng 10 năm 2024 tại Rôma, đề xuất một cách quản trị mới trong Giáo hội, ít cứng nhắc hơn và phân quyền hơn. Không mang tính cách mạng, cuộc cải cách này có một từ chính: quan tâm, kể cả thần học, đến các bối cảnh.

Trong thánh lễ bế mạc Thượng Hội đồng ngày 27/10/2024, trước sự hiện diện của gần 5000 người, Đức Phanxicô kêu gọi các tín hữu hãy noi gương hoán cải của anh mù Bartimê: một người được Chúa Giêsu chữa lành khỏi chứng mù lòa, không còn ngồi yên bên vệ đường, nhưng đã bước đi theo Người trên con đường Người đi. Một hình ảnh của một Giáo hội hiệp hành cho thế giới ngày nay.

Khi thông báo rằng sẽ không có Tông huấn nào sau khi công bố tài liệu cuối cùng của Thượng Hội đồng về tính hiệp hành, Đức Phanxicô đề nghị một tầm nhìn mới về việc thực thi quyền bính của mình và ký một hành động quan trọng về một cách thức mới để trở thành Giáo hội. Phỏng vấn cha Gilles Routhier, nhà thần học người Canada, người đã tham gia vào tất cả các giai đoạn của Thượng Hội đồng kể từ năm 2021.

Trong cuộc họp báo cuối cùng được tổ chức tại Văn phòng Báo chí Tòa Thánh, người ta đã nhấn mạnh đến thành quả của Đại hội Thượng hội đồng,  sẽ kết thúc vào cuối tuần này tại Vatican. Trong số các thành quả, niềm vui được cùng nhau bước đi và giờ đây ghi khắc phương pháp hiệp hành vào trung tâm đời sống của các Giáo hội.

Vào cuối phiên họp chung cuối cùng của Đại hội Thượng Hội đồng lần thứ hai về tính hiệp hành vào Thứ Bảy ngày 26 tháng Mười, Đức Phanxicô giải thích rằng ngài sẽ không đưa ra Tông huấn hậu Thượng Hội đồng. Đối với ngài, Tài liệu cuối cùng đã chứng tỏ rằng “có thể cùng nhau bước đi trong sự đa dạng” và giải thích rằng Giáo hội giờ đây cần “những lời nói chung được đi kèm với hành động”.

Được công bố vào Thứ Bảy, ngày 26/10/2024, Tài liệu cuối cùng của Đại hội THĐ thường lệ lần thứ XVI của Thượng Hội đồng Giám mục kể lại và khởi động lại trải nghiệm của Giáo hội giữa “sự hiệp thông, tham gia, sứ vụ”, với đề xuất cụ thể về một tầm nhìn mới đảo lộn các thực hành hiện có. Dưới đây là những định hướng chung.

Thứ Tư 23/10, cuộc họp báo thường lệ tại Văn phòng Báo chí Tòa Thánh tập trung vào những ngày làm việc cuối cùng của Thượng hội đồng. Hơn một nghìn “phương thức” đã được thu thập cho văn bản dự thảo cuối cùng. ĐHY Prevost nhấn mạnh đến các giám mục trong bài tham luận của ngài: khi “chúng ta nói về thẩm quyền của các ngài, về cơ bản chúng ta đang nói về sự phục vụ”.

Thứ Ba, ngày 22/10/2022, trong cuộc họp báo hằng ngày về công việc của Thượng Hội đồng, vai trò của giới trẻ và phụ nữ là trọng tâm của các cuộc tranh luận, và cả tầm quan trọng của việc lắng nghe trong việc giải quyết các vấn đề cụ thể.

Liên quan đến thỏa thuận về việc bổ nhiệm các giám mục, một thông tri từ Văn phòng Báo chí Tòa Thánh nhấn mạnh “sự đồng thuận đã đạt được để vận dụng có hiệu quả”. Vatican nhắc lại ý định duy trì “cuộc đối thoại tôn trọng và mang tính xây dựng với phía Trung Quốc”.

ĐHY Matteo Zuppi, chủ tịch Hội đồng Giám mục Ý, Đức cha Manuel Nin Güell, giám mục tông tòa cho người Công giáo theo nghi thức Byzantine ở Hy Lạp, cha Timothy Radcliffe và Nữ tu Nathalie Becquart, phó thư ký của Ban Tổng Thư ký Thượng Hội đồng, đã tham gia cuộc họp báo hằng ngày vào thứ Hai 21/10/2024 về tiến độ công việc của Thượng hội đồng. Nội dung của dự thảo Văn kiện cuối cùng đã được trình bày cho các tham dự viên.

ĐHY Fernández, Tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức tin, đã muốn làm sáng tỏ lập trường của Đức Thánh Cha về chức phó tế nữ và mang lại sự làm sáng tỏ về Nhóm 5, được thành lập vào cuối khóa họp đầu tiên của Thượng Hội đồng về tính hiệp hành và được dành cho vấn đề này.

Thượng Hội đồng về tương lai của Giáo hội đang trải qua khóa họp thứ hai. Kết quả sẽ là gì? Thành công của nó, ngoài văn bản cuối cùng, nằm ở cách tiếp cận quy tụ các giám mục, giáo dân, nữ và nam từ khắp nơi trên thế giới theo một cách chưa từng có, và đã thành công trong việc chuyển trọng tâm của Giáo hội từ trung tâm lịch sử của mình sang các vùng ngoại vi.

Công việc mới nhất của Thượng Hội đồng, được báo cáo trong cuộc họp báo hằng ngày tại Văn phòng Báo chí Tòa Thánh, đã nhấn mạnh lời kêu gọi của Giáo hội về “sự hiệp nhất trong đa dạng”. Ba vị Hồng y có mặt đã gợi lên các vấn đề di cư liên quan đến lãnh thổ của mỗi vị.

Nhân khóa họp thứ hai của Thượng Hội đồng đang diễn ra tại Vatican vào tháng 10 năm 2024, hai giám mục Trung Quốc có mặt, Đức cha Giuse Yang Yongqiang (Dương Vĩnh Cường) và Đức cha Vinh-sơn Zhan Silu (Chiêm Tư Lộc), đã phát biểu tại hội trường Phaolô VI để mang lại lời chào mừng của các ngài.

Trong cuộc họp báo vào ngày thứ Năm 17 tháng 10, người ta đã khen ngợi công việc của các Giáo hội tham gia vào công việc mục vụ về sự lưu động của con người. Trong số các chủ đề nổi lên từ công việc này, có sự chú ý đến giới trẻ và người khuyết tật, với hy vọng về một mối liên kết lớn hơn giữa Giáo triều Rôma và các cộng đồng địa phương. Vào thứ Sáu, các Hồng y Hollerich và Grech, Sơ Salazar và Đức cha Flores sẽ gặp gỡ các sinh viên đại học về các chủ đề được đề cập trong đại hội.

Sự hiệp nhất của Giáo hội hay thẩm quyền của các Hội đồng Giám mục đã được thảo luận trong các phiên họp chung vừa qua. Vào Thứ Tư, ngày 16 tháng 10, bốn học giả, trong đó có ba nhà thần học – và trong số đó có một phụ nữ, đã phát biểu trong Văn phòng Báo chí Tòa Thánh.

Sự tham gia của người khuyết tật, vai trò của phụ nữ, tình hình khí hậu bi thảm ở Brazil là tất cả các chủ đề đã được đề cập tại cuộc họp báo Thượng Hội đồng vào thứ Ba, ngày 15 tháng Mười.