Trong một lá thư gửi ĐHY Grech, Tổng thư ký Thượng Hội đồng, Đức Phanxicô đã nêu bật các vấn đề nổi lên từ báo cáo tổng hợp của khóa họp đầu tiên của Thượng Hội đồng, và là những vấn đề đòi hỏi phải nghiên cứu sâu để chuẩn bị khóa họp thứ hai vào tháng 10 năm 2024. Các nhóm nghiên cứu đang được thành lập về những vấn đề này, cho đến năm 2025, và được điều phối bởi các Bộ liên quan của Giáo triều, với Ban Thư ký Thượng Hội đồng là “người đảm bảo”.

Tuần này, Hội đồng Giám mục Đức lẽ ra phải phê chuẩn quy chế của một cơ quan như vậy nhằm tổ chức một ủy ban gồm các giám mục và giáo dân để thảo luận và quyết định về các vấn đề như vai trò của phụ nữ, luân lý tình dục hay đời sống linh mục. Một lá thư đặc biệt có chữ ký của Quốc vụ khánh Tòa Thánh, ĐHY Parolin, yêu cầu hủy bỏ cuộc bỏ phiếu và hoãn mọi công việc sau các cuộc thảo luận trong tương lai giữa Rôma và HĐGM Đức.

Các nhóm đặc thù sẽ chịu trách nhiệm đề cập một cách sâu xa nhiều chủ đề nảy sinh từ khóa họp đầu tiên của Thượng Hội đồng về tính hiệp hành, được tổ chức tại Vatican vào tháng 10 năm ngoái, và sẽ được điều phối bởi Ban Tổng thư ký Thượng hội đồng, với sự tham gia của các Bộ có thẩm quyền.

Sự kiện này, dự kiến ​​diễn ra từ ngày 28 tháng 4 đến ngày 2 tháng 5, được tổ chức bởi Ban Tổng thư ký của Thượng Hội đồng và Bộ Giáo sĩ, với sự đồng ý của các Bộ Loan báo Tin Mừng và các Giáo hội Đông phương. Mục đích của nó là lắng nghe và đánh giá cao kinh nghiệm của các linh mục của các Giáo hội địa phương và mang đến cơ hội sống tính năng động của công việc hiệp hành ở cấp độ phổ quát. Những người tham gia được lựa chọn bởi các Hội đồng Giám mục và các Giáo hội Công giáo Đông phương.

Các Đức Hồng y Mario Grech và Jean-Claude Hollerich viết thư cho các Giám mục trên khắp thế giới để giải thích các giai đoạn công việc trong những tháng tới nhằm chuẩn bị cho khóa họp thứ hai của Thượng hội đồng vào tháng 10 năm 2024.

Nhân dịp kỷ niệm 80 năm thành lập Phong trào Focolare, Đức Phanxicô đã tiếp kiến các đại diện của Phong trào tại Vatican vào thứ Năm 7/12/2023. Ngài mời gọi họ tạ ơn Thiên Chúa vì tất cả các công việc của Phong trào, đồng thời nhắc lại tầm quan trọng của việc sống Tin Mừng bằng cách nhấn mạnh đến sự hiệp nhất trong Focolare, trong Giáo hội và trên thế giới.

Giáo hội là nữ, cần phải trả lại cho phụ nữ vị trí của họ trong một Giáo hội đã trở nên quá nam tính. Đây là ý nghĩa của những lời mà Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói vào thứ Năm ngày 30 tháng 11 với các thành viên của Ủy ban Thần học Quốc tế được tiếp kiến tại Vatican. Do đó, Đức Thánh Cha kêu gọi những nhà thần học này “phi nam giới hóa Giáo hội”.

Trong một lá thư của Đức Phanxicô để trả lời thư của bốn phụ nữ Đức, cựu đại biểu của Công nghị ở Đức, Đức Thánh Cha lưu ý rằng “các bộ phận của Giáo hội địa phương này tiếp tục đe dọa ngày càng rời xa con đường chung của Giáo hội phổ quát”. Ngài tin rằng “việc cầu nguyện, sám hối và tôn thờ là cần thiết, cũng như sự cởi mở đối với anh chị em”.

Cuộc phỏng vấn của Đức Thánh Cha Phanxicô với giám đốc thông tin của kênh hàng đầu RAI: một cuộc xung đột thế giới “là một khả năng, không được quen với chiến tranh, vấn đề, đó là các ngành công nghiệp vũ khí”. “Tôi sẽ đến Dubai từ ngày 1 đến ngày 3 tháng Mười Hai” để dự COP28. Phán quyết tích cực về Thượng hội đồng, có nhiều không gian hơn cho phụ nữ nhưng không phong chức cho họ; “Tôi không nghĩ rằng sẽ giúp ích” khi bãi bỏ luật độc thân.

Với Tự sắc “Ad theologiam promovendam”, Đức Phanxicô đã cập nhật các quy chế của Học viện Thần học Giáo hoàng bằng cách kêu gọi nó hướng đến một “cuộc cách mạng văn hóa can đảm” mang tính ngôn sứ và đối thoại cũng như có tính mục vụ, dưới ánh sáng Mặc Khải.

Báo cáo tổng hợp của Thượng hội đồng Giám mục lần thứ XVI đã được công bố vào tối thứ Bảy, ngày 28/10, sau cuộc bỏ phiếu của các tham dự viên. Không xác nhận bất kỳ thay đổi có hiệu lực nào, văn kiện phác thảo một Giáo hội “bao hàm” hơn, trong đó tính hiệp hành được coi là từ khóa.

Đối với một nhân loại đang bên bờ vực thẳm, những gì đã diễn ra trong bốn tuần qua ở Rôma là một dấu hiệu hy vọng. Thượng hội đồng mở đường cho một Giáo hội truyền giáo mà, bằng cách áp dụng Công đồng Vatican II, sẽ không sợ những điều mới mẻ do Chúa Thánh Thần gợi ý.

Thượng hội đồng Giám mục lần thứ XVI, khai mạc vào ngày 4 tháng 10, bế mạc vào ngày 29 tháng 10, với thánh lễ do Đức Phanxicô chủ tế tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô. Giải thích bài Tin Mừng Chúa Nhật XXX Thường niên năm A, ngài mời gọi chúng ta hãy luôn nhìn vào “nguyên tắc và nền tảng trên đó mọi sự bắt đầu và bắt đầu lại: tình yêu. Yêu mến Thiên Chúa bằng cả cuộc đời chúng ta và yêu thương người lân cận như chính mình”, đảm bảo rằng tình yêu được thể hiện trong một Giáo hội tôn thờ Thiên Chúa và phục vụ tha nhân.

Báo cáo tổng hợp sau Đại hội đồng lần thứ 16 của Thượng hội đồng về tính hiệp hành đã được công bố vào thứ Bảy ngày 28 tháng 10. Trong khóa họp thứ hai vào năm 2024, các suy tư và đề xuất được đưa ra về các chủ đề như vai trò của phụ nữ và giáo dân, thừa tác vụ của các giám mục, chức linh mục và phó tế, tầm quan trọng của người nghèo và người di cư, sứ mạng kỹ thuật số, đối thoại đại kết hoặc các vụ lạm dụng.

Trong cuộc gặp áp chót với giới truyền thông tại Văn phòng Báo chí Vatican, ngày 27/10/2023, những phát biểu của Thầy Alois của Taizé, Cha Radcliffe và Mẹ Angelini, những người đã đồng hành cùng đại hội bằng những bài suy niệm của các ngài, làm nổi bật sự kiện “tiến trình hiệp hành đang dẫn chúng ta đến một cách thức mới để trở thành Giáo hội”, đưa “Giáo hội vào một quá trình hoán cải” với “phong cách học hỏi cùng nhau”. Cha Radcliffe cũng lưu ý rằng các linh mục không cần phải lo sợ khi vấn đề giáo sĩ trị được nhấn mạnh ở Thượng hội đồng, vì còn nhiều vẻ đẹp của đời sống linh mục cần phải được nhấn mạnh nữa.

Đại hội THĐ hiện đang làm việc về văn kiện tổng hợp sẽ được công bố vào Thứ Bảy ngày 29 tháng 10 sau khi phê duyệt và phổ biến Thư gửi Dân Chúa vào chiều Thứ Tư. Điều này đã được công bố bởi Paolo Ruffini, Tổng trưởng Bộ Truyền thông và Chủ tịch Ủy ban Thông tin, và Sheila Pires, thư ký của cùng Ủy ban, trong cuộc họp thông tin vào thứ Năm 26/10/2023 – với điểm nhấn mạnh mẽ “đại kết” – tại Văn phòng Báo chí của Tòa Thánh.

Trong cuộc họp báo hôm thứ Tư ngày 25 tháng 10, Chủ tịch Ủy ban Thông tin Paolo Ruffini thông báo rằng các thành viên của Đại hội đã nhận được văn bản của văn kiện tổng hợp cuối cùng: sự hiện diện của các tu sĩ và giáo dân không làm thay đổi bản chất của Đại hội, vốn là và vẫn là Thượng hội đồng Giám mục, nhưng nhắc nhở chúng ta rằng Thượng hội đồng không phải là một sự kiện biệt lập. Nó là một phần không thể thiếu của sự phân định.

“Thế giới mà chúng ta đang sống và thế giới mà chúng ta được mời gọi yêu thương và phục vụ, ngay cả trong những mâu thuẫn của nó, đòi hỏi Giáo hội tăng cường sự hiệp lực trong mọi lĩnh vực sứ mạng của mình. Đây chính xác là con đường của tính hiệp hành mà Thiên Chúa mong đợi ở Giáo hội của thiên niên kỷ thứ ba”,

Đức Thánh Cha đã phát biểu khi khai mạc phiên họp chung của Thượng hội đồng vào thứ Tư ngày 25 tháng 10 và nhắc lại tầm quan trọng của người nữ trong Giáo hội: “Họ biết chờ đợi, khám phá con đường, vượt quá giới hạn, với nỗi sợ hãi và lòng can đảm”. Sau đó, ngài lấy làm tiếc về “vụ bê bối” của chủ nghĩa giáo sĩ trị được thể chế hóa.

Chủ tịch Ủy ban thông tin Thượng Hội đồng, Paolo Ruffini, tuyên bố rằng việc đọc phiên bản đầu tiên của bức thư, vào cuối buổi sáng thứ Hai ngày 23/10 đã được chào đón bằng những tràng pháo tay, nhưng vẫn có thể có một số điều chỉnh. Đối với văn kiện tổng hợp của Thượng Hội đồng, nó sẽ được biết vào tối thứ Bảy, khi kết thúc công việc.