THÁNH INHAXIÔ LOYOLA: “BẬC THẦY PHÂN ĐỊNH THIÊNG LIÊNG”

Để phân định ý muốn của Thiên Chúa, người môn đệ của Chúa Giêsu, trong sự im lặng và dịu dàng của Thánh Thần Thiên Chúa, đón nhận làn gió tình yêu của Ngài, vốn dẫn chúng ta đến mục đích mà tất cả chúng ta được tạo dựng: “ngợi khen, tôn kính và phụng sự Thiên Chúa”.

Ngày 31 tháng Bảy, Giáo hội mừng lễ thánh Inhaxiô Loyola, bậc thầy về phân định thiêng liêng. Trong những năm gần đây, đặc biệt dưới triều đại giáo hoàng của Đức Thánh Cha Phanxicô, một tu sĩ Dòng Tên và do đó là con cái của linh đạo thánh Inhaxiô Loyola, thuật ngữ phân định đã trở thành một từ khóa trong các bài phát biểu và tài liệu của Đức Thánh Cha. Đức Phanxicô mơ về một Giáo hội mở ra một cách tự do cho việc phân định các thần khí để nhận ra các dấu chỉ của Thiên Chúa trong những ngày khó khăn. Nhưng cuối cùng, phân định thiêng liêng là gì, như Thánh Inhaxiô Loyola dạy, và việc phân định đó được thực hiện như thế nào? Để trả lời câu hỏi này, một đoạn văn ngắn thôi thì chưa đủ, nhưng chúng tôi có thể đề nghị câu trả lời qua ba khía cạnh: “ngợi khen, tôn kính và phụng sự Thiên Chúa”.

Tin rằng Thiên Chúa hành động trong lịch sử cá nhân của chúng ta

Thánh Inhaxiô là một người háo danh và xây dựng cuộc đời mình dựa trên khát vọng mãnh liệt chinh phục thế giới. Do những ước mơ bị phá hủy bởi thất bại trong một trận chiến khiến ngài nằm liệt giường, nên ngài bắt đầu suy nghĩ lại về cuộc đời mình. Khi đọc những cuốn sách về cuộc đời của Chúa Kitô và các thánh, ngài hiểu cuộc đời mình hời hợt đến thế nào và, qua những tư tưởng tốt lành, ngài nhận ra rằng Thiên Chúa đang hành động trong lịch sử của ngài, kêu gọi ngài phục vụ một vị Vua khác, Đấng Hằng Hữu. Thiên Chúa đã hành động trong lịch sử của thánh Inhaxiô và cũng đang hành động trong lịch sử của chúng ta.

Giai đoạn đầu tiên để phân định tiếng nói và ý muốn của Ngài trong cuộc sống của chúng ta là tin rằng Ngài đang hiện diện, không chỉ ở ngoại vi lịch sử cá nhân của chúng ta, mà còn trong mọi thời khắc. Điều này khiến chúng ta tin rằng Ngài đánh thức trong chúng ta những suy nghĩ, cảm xúc và chuyển động hướng chúng ta đến sự thiện, hướng tới việc phục vụ Ngài, hướng tới Thánh Ý Rất Thánh của Ngài.

Biết cạm bẫy của kẻ thù của bản tính con người

Đọc cuộc đời Chúa Kitô và các thánh đã tạo ra những chuyển động yêu thương và biến đổi trong cuộc đời của thánh Inhaxiô. Tuy nhiên, ngài nhận ra rằng, trong một thời điểm, ngài cảm thấy hoài niệm về những thú vui trần thế và đồi trụy. Đó là những chuyển động trái ngược nhau. Trong khoảnh khắc, những tư tưởng đến với ngài khiến ngài tìm kiếm sự giàu có, danh vọng và quyền lực. Nhưng ngài đã nhận ra rằng, những thứ này, bằng cách này hay cách khác, sau khi chúng thoáng qua, đã làm cho trái tim của ngài trống rỗng, bất mãn và chán nản. Với điều này, ngài chắc chắn rằng những tư tưởng này không đến từ Thiên Chúa. Thánh Inhaxiô gọi ma quỷ là kẻ thù của bản tính con người. Và trên thực tế, Inhaxiô nhận ra rằng chính ý muốn của ma quỷ đã làm mất nhân tính của ngài, dẫn ngài đến chỗ thất bại, chán nản, đến một cuộc sống vô nghĩa. Theo nghĩa này, bậc thầy phân định mời gọi chúng ta nhận ra những cạm bẫy mà kẻ thù của bản tính chúng ta sử dụng để thu hút, quyến rũ và lừa dối chúng ta. Nhận ra “đuôi rắn”, thường được ngụy trang thành “angelo lucis” (thiên thần ánh sáng), nghĩa là với các vị thánh giả tạo và những ý hướng tốt lành, là điều cần thiết để phân định các chuyển động của Thần Khí Thiên Chúa. Thánh Inhaxiô dạy chúng ta rằng Thánh Thần Thiên Chúa hành động nhẹ nhàng “như nước đổ trên miếng bọt biển”, trong khi thần dữ thì thô bạo và ồn ào như “nước đổ trên đá”.

Nhận thức được những tình cảm rối loạn

Thánh Inhaxiô nhận ra rằng trái tim ngài tràn đầy tình cảm. Đồng thời, ngài cảm thấy bị thu hút bởi những danh dự, bởi Thiên Chúa, bởi một nữ công tước, bởi tiền bạc, bởi danh tiếng, v.v. Ngài có thể thấy rằng tâm hồn mình giống như một cái tủ bừa bộn. Ngài cảm thấy cần phải sắp xếp mọi thứ được trật tự và gọi mỗi sự thu hút mà ngài cảm thấy bằng tên riêng của nó. Ngài biết rằng mình bị thúc đẩy bởi những tình cảm tốt và xấu. Vậy phải làm gì với chúng? Ngài hiểu rằng ngài phải nhận thức được chúng và không bao giờ phớt lờ chúng. Trong sự phân định của thánh Inhaxiô, điều thiết yếu là không để mình bị xao lãng bởi tình cảm. Hãy đặc biệt chú ý đến điều này: chúng đến từ đâu? Chúng đưa tôi đi đâu? Người môn đệ của Chúa Giêsu, theo thánh Inhaxiô Loyola, không bao giờ để mình bị cuốn đi một cách vô thức bởi những tình cảm của mình. Ngược lại, họ luôn cẩn thận không “để mình bị quyết định bởi bất kỳ tình cảm rối loạn nào”. Người Kitô hữu đảm nhận một cách trưởng thành đời sống đức tin của mình, như Thánh Inhaxiô dạy chúng ta, sẽ không đưa ra quyết định trong những lúc giông bão hoặc khi đam mê mạnh bạo nhất. Để phân định ý muốn của Thiên Chúa, người môn đệ của Chúa Giêsu, trong sự im lặng và dịu dàng của Thánh Thần Thiên Chúa, đón nhận làn gió tình yêu của Người vốn dẫn chúng ta đến mục đích mà tất cả chúng ta được tạo dựng: “ngợi khen, tôn kính và phục sự Thiên Chúa”.

————————————–

 Tý Linh chuyển ngữ

(theo Bruno Franguelli, SJ, Vatican News)