VATICAN : ĐỨC TÂN TỔNG TRƯỞNG BỘ GIÁO LÝ ĐỨC TIN TRẢ LỜI CHO NHỮNG TẤN CÔNG NHẮM VÀO NGÀI

Từ khi được bổ nhiệm vào ngày 1/7/2023 làm Tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức tin, Đức cha Víctor Manuel Fernández đã bị phê phán mạnh mẽ ở Vatican. Nhưng thần học gia người Argentina, « người bảo vệ tín điều » tương lai, từng bước trả lời cho những phê phán này.

Quả thế, từ khi được bổ nhiệm, Đức tân Hồng y là đối tượng của nhiều cuộc tấn công và phản đối, hai tháng rưỡi trước khi ngài nhậm chức đứng đầu Bộ Giáo lý Đức tin.

Vậy, người ta phê phán điều gì về thần học gia người Argentina 60 tuổi này, một trong những cây bút của Đức Thánh Cha, và nhất là biểu tượng về sự thay đổi mà Đức Thánh Cha mong muốn ? Những lời phê phán nhiều nhất liên quan đến nội dung trong tư tưởng của người được gọi là « Tucho », một biệt danh đến từ Argentina. Trước tiên, các phê phán nêu bật một cuốn sách xuất bản năm 1995, có tựa đề « Nghệ thuật của nụ hôn », trong đó ngài khai triển, hơn hai mươi trang, lời khen ngợi nụ hôn như một biểu hiện của tình yêu. Người ta trách cứ ngài về một xuất bản không phù hợp, và nhất là không có bất kỳ nội dung thần học nào.

Người lúc đó là một linh mục trẻ 32 tuổi đã trả lời rõ : « Tôi muốn nói rõ rằng cuốn sách này không được viết dựa trên kinh nghiệm của bản thân tôi, nhưng trên chứng tá cuộc sống của những người ôm hôn nhau. Trong các trang này, tôi muốn tổng hợp cảm xúc phổ biến » về chủ đề này. Ngài cũng nhấn mạnh rằng đã tham khảo « nhiều cuốn sách » và « muốn chỉ ra cách các nhà thơ nói về nụ hôn ».

« Chúng ta không thể yêu cầu nơi một bài giáo lý của một cha sở cho các thanh thiếu niên là một cuốn giáo khoa thần học được. »

Trên trang Facebook của mình, Đức tân Tổng trưởng đã trực tiếp phản ứng với những cuộc tấn công này, mà Đức tân Hồng y quy cho « những nhóm tức giận chống đối Đức Phanxicô », và đã chê trách họ « sử dụng những phương tiện trái với đạo đức để làm hại ngài ».

« Vào thời điểm đó, tôi còn rất trẻ, tôi là linh mục quản xứ và tôi cố gắng tiếp cận những người trẻ ». « Chúng ta không thể yêu cầu nơi một bài giáo lý của một cha sở cho các thanh thiếu niên là một cuốn giáo khoa thần học được. »

Ngài cũng đã dành nhiều cuộc phỏng vấn, trong đó có hai cuộc phỏng vấn đầu tiên dành cho các xuất bản bảo thủ tiếng Tây Ban Nha : trang InfoVaticana và nhật báo ABC tiếng Tây Ban Nha.

Danh sách các sách

Như thể Vatican đã lường trước được những chỉ trích này, Văn phòng báo chí của Vatican đã xuất bản một cách rất bất thường một danh sách các cuốn sách của Đức tân Tổng trưởng khi việc bổ nhiệm ngài được thông báo. Danh sách này cũng được kèm theo một lá thư của Đức Thánh Cha Phanxicô vạch định nộ trình mới của Bộ Giáo lý Đức tin, đặc biệt khuyến khích Bộ nghiên cứu thần học hơn là « trừng phạt các sai lầm giáo lý » bằng « những phương pháp phi luân lý » được sử dụng vào « những thời kỳ khác ».

Nhưng những phê phán cũng liên quan đến cách thức bổ nhiệm vị Tổng Giám mục người Argentina. Ở Rôma, không ai quên cuộc đấu tranh mà ngài từng là đối tượng  vào cuối những năm 2000. Vào thời đó, Hội đồng Giám mục Argentina, mà Đức Jorge Mario Bergoglio, vị Giáo hoàng tương lai, lúc đó là thành viên, muốn đặt ngài đứng đầu đại học Công giáo Argentina. Một cuộc bổ nhiệm đòi hỏi phải có tuyên bố « nihil obstat » (không có gì ngăn trở) từ Vatican, nhưng Rôma khó khăn cấp cho.

Các vị hữu trách của Bộ Giáo dục Công giáo, bao gồm thư ký của Bộ là Đức cha Jean-Louis Bruguès người Pháp, dòng Đaminh, đặc biệt cho rằng các tác phẩm của ứng viên được được các Giám mục trình bày là quá nhẹ dạ. Một chứng tá thời đó nhớ lại : « Chúng tôi đã nhận xét đối với các cuốn sách của ngài, về những điểm có thể không tương thích với huấn quyền của Giáo hội ».

Vào tháng 3/2009, vấn đề cũng nằm trong chương trình của buổi tiếp kiến của  Đức Bênêđíctô XVI dành cho các Giám mục Argentina, lúc đó đang viếng thăm ad limina ở Rôma, do ĐHY Bergoglio dẫn đầu. Buổi tiếp kiến có tính quyết định và  Đức Bênêđíctô XVI đồng ý với việc bổ nhiệm. Một vài tuần sau, Bộ Giáo dục Công giáo sẽ bật đèn xanh và Đức cha Fernández sẽ được bổ nhiệm làm hiệu trưởng.

Gặp gỡ các vị tiền nhiệm

Đức tân Tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức tin đã thông báo rằng ngài có ý định gặp gỡ hai vị tiền nhiệm của mình là ĐHY Luis Ladaria, vị Tổng trưởng sắp mãn nhiệm, và ĐHY Gerhard Müller, người phê bình Đức Thánh Cha Phanxicô cách mạnh mẽ, đặc biệt là điều mà vị này cho là một triều đại giáo hoàng quá yếu về mặt thần học. Nhưng một người thân cận của Đức Thánh Cha Phanxicô bênh vực : « Ở Vatican, những người phê bình thường có khuynh hướng nghĩ rằng để có giá trị, một thần học gia phải luôn dựa vào tư tưởng của người Đức. Nhưng đó là sai. Đức cha Fernández là một thần học gia thực sự. Nhưng trong con mắt của những người phê bình ngài, ngài có một khuyết điểm : không phải là người châu Âu. »

Tý Linh

(theo Loup Besmond de Senneville, nhật báo La Croix)