Ngày 4 tháng 10, lễ Thánh Phanxicô, Hội nghị chung lần thứ hai đã khai mạc với việc đọc các báo cáo của năm bàn ngôn ngữ cũng như 36 bài tham luận tự do về các chủ đề như đặc sủng và các thừa tác vụ, phụng vụ, đối thoại với các nền văn hóa và tôn giáo.

Giống như hầu hết các ngày Thứ Tư hàng tuần, Sơ Geneviève, người đã sống từ 56 năm qua cùng với những người làm việc tại khu chợ phiên Luna Park ở ngoại ô Rôma, đã đến chào Đức Thánh Cha trong buổi tiếp kiến ​​chung. Sơ thường giới thiệu với ngài những người sơ đồng hành. Sơ nói: “Cuối cùng, họ đã tìm thấy một Giáo hội đến gặp họ.”

Giám đốc Văn phòng Báo chí Tòa Thánh, ông Matteo Bruni, cho biết rằng Đức Phanxicô “biết” các bài báo liên quan đến cuộc nói chuyện kín của ngài với các Giám mục Ý. Ông giải thích: “Ngài không bao giờ có ý định xúc phạm hoặc phát biểu bằng những thuật ngữ kỳ thị người đồng tính. Trong Giáo Hội, luôn có chỗ cho mọi người.”

Trong một cuộc phỏng vấn dành cho kênh CBS của Mỹ, Đức Phanxicô tái khẳng định sự cởi mở của Giáo hội đối với “mọi người” và làm sáng tỏ một số điểm về các lời chúc lành được tuyên ngôn Fiducia Supplicans cho phép. Sau đó, ngài phê phán việc mang thai hộ vốn đã trở thành “một công việc kinh doanh” cũng như các ý thức hệ vốn luôn luôn “xấu”. Ngài tiếp tục kêu gọi các quốc gia đang có chiến tranh: “Hãy dừng lại và thương lượng!” Về những người di cư, ngài kêu gọi đừng thờ ơ.

ĐHY Tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức tin đã giới thiệu Tuyên ngôn “Dignitas infinita” tại Văn phòng Báo chí Tòa thánh; một tài liệu “nền tảng” để nhắc nhở chúng ta rằng “mỗi người đều có phẩm giá bất tước bỏ của mình”. ĐHY tuyên bố: “Đức Giáo hoàng sẽ không bao giờ nói từ ngai tòa (ex cathedra), ngài sẽ không bao giờ tạo ra một tín điều về đức tin hay một tuyên bố dứt khoát”. Về Fiducia Supplicans, một Tuyên ngôn “được khoảng 7 tỷ tín hữu lượt xem”, ĐHY chỉ ra rằng “Đức Giáo hoàng đã mở rộng khái niệm chúc lành”. Ngài cũng cảnh báo những hồng y, giám mục và linh mục nào coi Đức Phanxicô là dị giáo, đi ngược với truyền thống, đó là đang phản bội lời thề vâng phục Đức Thánh Cha vào ngày phong chức của mình.

Trong Văn phòng Báo chí Tòa Thánh, hai tài liệu cho khóa họp thứ hai của Thượng Hội đồng từ ngày 2 đến ngày 27 tháng 10 năm 2024 đã được giới thiệu bởi các ĐHY Mario Grech và Jean-Claude Hollerich. Các ngài cho biết rằng các ngài “chỉ giải quyết các chủ đề do dân Chúa đề xuất”. ĐHY Hollerich nói: “Sự độc thân linh mục và các lời chúc lành đồng tính luyến ái không được đưa lên bàn làm việc”.

Nhật báo Ý Corriere della Sera độc quyền tiết lộ những đoạn trong cuốn tự truyện của Đức Thánh Cha Phanxicô. “Cuộc đời. Lịch sử của tôi trong Lịch sử“, trong đó Đức Giáo hoàng kể lại những điểm nổi bật trong cuộc đời ngài, từ nguồn gốc Ý cho đến cuộc bầu chọn ngài, bao gồm cả Chiến tranh thế giới thứ hai và cuộc đảo chính ở Argentina. Ngài nói về chúc lành cho các đôi bạn bất quy tắc và nhất là khẳng định “không thấy có điều kiện nào cho việc từ nhiệm“.

Nhà thần học Jean-François Chiron đề cập đến Tuyên ngôn Fiducia supplicans, trong đó cho phép chúc lành cho các cặp đồng tính. Ông đặt câu hỏi về hoàn cảnh của việc công bố nó một cách bất ngờ, và về những gì nó nói về việc thực thi quyền bính của Đức Phanxicô trong bối cảnh Thượng Hội đồng (*).

Một huấn thị được công bố năm 2000 bởi Tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức tin thời đó đã phân biệt những lời cầu nguyện chữa lành, theo nghi thức và được đưa vào các sách phụng vụ, với những lời cầu nguyện mục vụ hoặc tự phát. Tiêu chuẩn tương tự ngày nay được sử dụng để thừa nhận khả năng chúc lành cho các đôi bạn bất quy tắc.

Trong cuộc phỏng vấn với tạp chí Credere của Ý, sẽ được xuất bản vào thứ Năm 8/2/2024, Đức Phanxicô quay lại vấn đề chúc lành cho các cặp đồng tính: “Không ai công phẫn nếu tôi chúc lành cho một doanh nhân bóc lột người khác, trong khi họ lại công phẫn nếu tôi chúc lành cho một người đồng tính”. Đức Thánh Cha một lần nữa khuyến khích sự hiện diện nhiều hơn của phụ nữ trong Giáo hội: “Sẽ có những bổ nhiệm mới cho phụ nữ vào Giáo triều, họ thành công hơn nam giới ở một số chức vụ”.

Trong một cuộc phỏng vấn được nhật báo La Stampa của Ý đăng tải, Đức Phanxicô khẩn thiết kêu gọi “một lệnh ngừng bắn toàn cầu”, bởi vì “chúng ta đang ở bên bờ vực thẳm”. Về chủ đề Fiducia supplicans, ngài hy vọng “mọi người bình tâm”, Tuyên ngôn này mong muốn “bao gồm chứ không chia rẽ”. Đức Thánh Cha cũng nói rằng ngài cảm thấy “giống như một cha sở của một giáo xứ toàn cầu”.

Trong cuộc phỏng vấn được đăng, vào ngày 29/1/2024, bởi nhật báo La  Stampa, Đức Phanxicô nhắc lại rằng “Chúa Kitô kêu gọi mọi người”, và khi đề cập đến Tuyên ngôn cho phép chúc lành cho các đôi bạn bất quy tắc và đồng tính luyến ái, ngài giải thích: “Tin Mừng nhằm mục đích thánh hóa mọi người”. Ngài cũng tuyên bố “những người phản đối một cách hung hăng đều thuộc về các nhóm nhỏ ý thức hệ ”.

Người Công giáo, và đặc biệt là các linh mục, có buộc phải áp dụng tuyên ngôn Fiducia Supplicans không? Có phải là tội khi không tuân theo các quyết định của Đức Thánh Cha trong mọi hoàn cảnh? Cha Sylvain Brison, một nhà thần học chuyên về các vấn đề liên quan đến thần học mục vụ và thần học chính trị, giúp soi sáng vấn đề.

Đức Thánh Cha cho rằng một cuộc hoán cải mục vụ và truyền giáo kerygma đích thực là cần thiết. Do đó, ngài đã mời gọi các thành viên của Bộ Giáo lý Đức tin, quy tụ trong phiên họp toàn thể, hãy giúp Giáo hội trở nên gần gũi với những người hoạt động vì phẩm giá của những người yếu thế nhất. Đức Thánh Cha cũng nhắc lại Tuyên ngôn Fiducia supplicans bằng cách nhấn mạnh “hai điều: thứ nhất là những lời chúc lành này, bên ngoài bất kỳ bối cảnh và hình thức phụng vụ nào, không đòi hỏi sự hoàn hảo về mặt luân lý để được lãnh nhận; thứ hai, khi một đôi bạn tự phát đến gần để cầu xin chúng, ta không chúc lành sự kết hợp, nhưng chỉ đơn giản là những người đã cùng nhau cầu xin điều đó. Không phải sự kết hợp, nhưng là con người…”.

Trong một cuộc tụ họp được tổ chức ở ngoại ô Kinshasa, thủ đô của Congo, vào thứ Ba ngày 16/1/2024, ĐHY Fridolin Ambongo tin rằng phương Tây đang “mất tốc độ”. Biện minh cho việc các Giám mục Châu Phi từ chối chúc lành cho các cặp đồng tính luyến ái, ngài khẳng định rằng, ngoại trừ “một vài trường hợp cá biệt”, đồng tính luyến ái “không tồn tại” trên lục địa này.

Trong một thông cáo, vào cuối Đại hội toàn thể từ ngày 11-15/1/2024, các Giám mục Bắc Phi đã tuyên bố mở ra cho việc chúc lành cho “các đôi bạn bất quy tắc và những người đồng giới”. Các ngài tự tách mình ra khỏi sự từ chối được biểu lộ bởi tổ chức quy tụ các nhà lãnh đạo Công giáo từ lục địa này.

Cuộc tranh luận về ý nghĩa của các lời chúc lành do Giáo hội ban có nguy cơ khiến chúng ta xa rời những điều thiết yếu, cha Benoist de Sinety, linh mục niên trưởng của giáo phận Lille, lập luận. Lời chúc lành của Chúa không dừng lại ở nơi tội lỗi của chúng ta bắt đầu.

 Đức Phanxicô, được nhà báo người Ý Fabio Fazio phỏng vấn trong chương trình “Che tempo che fa” trên kênh Nove, đề cập đến Tuyên ngôn “Fiducia supplicans”: “Mọi người phải bước vào cuộc đối thoại với việc chúc lành và nhìn ra con đường mà Chúa đề nghị”. Về chiến tranh: “Tôi sợ leo thang chiến tranh.” Ngài nói về sự từ nhiệm: “Hiện tại, nó không phải là trung tâm suy nghĩ của tôi”. Ngài thông báo hai chuyến tông du, tới Polynesia vào tháng 8 và tới Argentina vào cuối năm.

Một “xứ truyền giáo”. Đây là cách Đức Phanxicô định nghĩa giáo phận Rôma trong cuộc gặp gỡ kín theo truyền thống, với hàng giáo sĩ Rôma được tổ chức vào ngày 13/1/2024 tại Vương cung thánh đường Thánh Gioan Latêranô. Đức Giáo Hoàng đến sau 9 giờ sáng và được Đức Hồng y Vicar Angelo De Donatis chào đón. Tại đây, ngài tuyên bố : chúc lành cho con người, chứ không chúc lành cho tội lỗi.

Việc ĐHY Víctor Manuel Fernández nhậm chức Bộ trưởng vào tháng 9 vừa qua đã mở ra một kỷ nguyên mới ở Bộ Giáo lý Đức tin. Từ tình trạng của những bà mẹ đơn thân cho đến việc lưu giữ tro cốt của những người đã khuất, rồi việc rửa tội cho người chuyển giới… và đặc biệt việc chúc lành cho những người trong hoàn cảnh bất quy tắc, những cách tiếp cận mục vụ mới xuất hiện từ nhiều văn bản được công bố bởi Bộ này. Điều đã khiến nhà báo Cyprien Viet đặt câu hỏi trong một bài viết được đăng trên trang Aleteia, ngày 17/12/2023 : Phải chăng có một cuộc cách mạng ở Bộ Giáo lý Đức tin ?