Cho Ngày  thế giới di dân và tỵ nạn lần thứ 109, sẽ diễn ra vào ngày 24/9/2023, Đức Phanxicô đã chọn chủ đề « Tự do lựa chọn giữa di cư hoặc ở lại ». Chủ đề đã được công bố vào ngày 21/3/2023 trong một thông cáo của Bộ phục vụ sự phát triển con người toàn diện.

Hôm Chúa Nhật 9/10/2022, Đức Phanxicô đã chủ tế thánh lễ phong thánh cho hai chân phước Giovanni Battista Scalabrini và Artemide Zatti trước sự diện diện của khoảng 50 000 tín hữu. Trong bài giảng của mình, ngài mời gọi các Kitô hữu đến lòng biết ơn, bước đi cùng nhau. Đặc biệt ngài tuyên bố : « Loại trừ người di cư là tội phạm ».

Quyết định của Luân Đôn gởi trả lại những người di cư Rwanda đến Anh bất hợp pháp đã gây ra phản ừng từ các Giám mục Anh quốc và Xứ Wales. Các ngài cho rằng một kế hoạch như thế « không giải quyết được gì », và nhắc lại lối tiếp cận của Đức Phanxicô : « Đón tiếp, bảo vệ, thăng tiến và hội nhập ».

« Một hành vi Kitô giáo và chính trị theo nghĩa cao quý nhất của thuật ngữ », nghĩa là được gợi hứng bởi việc bảo vệ công ích. Chính như thế mà Đức cha Fortunato Morrone của Calabria mô tả quyết định dành một không gian tang lễ đặc biệt cho những người tìm kiếm sự cứu rỗi qua đường biển, nhưng đã tìm thấy cái chết của mình ở đó.

Đức TGM  Paglia, chủ tịch Viện hàn lâm Tòa Thánh về sự sống, làm phép một tác phẩm điêu khắc mới mang tên “Tượng đài sự sống” vào ngày Chúa Nhật29/5/2022 ở Rôma. Bức tượng đồng của nghệ sĩ Timothy Paul Schmalz, người Canada, mô tả Đức Trinh Nữ Maria cùng với Chúa Hài Đồng chưa chào đời.

« Lắng nghe là một chiều kích của tình yêu » và là « thành phần thiết yếu đầu tiên của đối thoại và của việc truyền thông tốt ». Đức Phanxicô nhắc nhớ như thế trong Sứ điệp cho Ngày Truyền thông xã hội lần  thứ 56, có tựa đề « Lắng nghe bằng trái tim », được công bố hôm 24/1/2022 và sẽ được cử hành vào ngày 29/5/2022, một sứ điệp trong đó ngài mời gọi tái khám phá tầm quan trọng của việc lắng nghe trong xã hội và trong Giáo hội, và đưa ra nhiều chỉ dẫn hữu ích cho những ai tiếp xúc với các thông tin truyền thông mà ngài cảnh giác về « một đại dịch thông tin ».

Đức Phanxicô triệu tập một hội nghị Hồng y về việc phong thánh cho chân phước và là nhà sáng lập dòng Truyền giáo thánh Carôlô Scalabrini, với sự miễn chuẩn phép lạ thứ hai. Trong sắc lệnh được công bố hôm 21/5 còn có việc phong chân phước cho một giáo dân người Tây Ban Nha và bảy Đấng đáng kính mới.

Trong Sứ điệp cho Ngày thế giới di dân và tỵ nạn lần thứ 108, sẽ được cử hành vào ngày 25/9/2022, Đức Phanxicô mời gọi không chỉ đón tiếp người di dân và tỵ nạn nhưng còn đánh giá cao sự hiện diện và đóng góp của họ.

Đàng Thánh Giá Thứ Sáu Tuần Thánh, được Đức Phanxicô chủ sự, đã diễn ra tại đấu trường Colisée lúc 21g15 (giờ Rôma), ngày 15/4/2022, trước sự chứng kiến khoảng 10.000 tín hữu. Một số gia đình đã vác thánh giá suốt 14 chặng, theo nhịp của các bài suy niệm mà họ đã viết, làm chứng cho những hoàn cảnh thử thách như tàn tật, vô sinh, tang chế…. Chiến tranh ở Ucraina cũng được đề cập, với một gia đình người Ucraina và một gia đình người Nga thinh lặng cầu nguyện với cộng đoàn.

Hôm 15/4/2022, Đức Phanxicô đã dành một cuộc phỏng  vấn rộng rãi cho nhà báo Lorena Bianchetti, người Ý, của đại truyền hình RAI 1 của Nhà nước, và nói rằng, bất chấp cuộc chiến kinh hoàng ở Ucraina và những thảm kịch khác trên thế giới, lễ Phục Sinh này, chúng ta phải giữ niềm hy vọng của chúng ta, cho dù Thiên Chúa khiến chúng ta chờ đợi.

Với việc giảm sút ơn gọi, có « nguy cơ muốn tìm kiếm ơn gọi mà không có sự phân định thích đáng ». Đó là cảnh giác của Đức Thánh Cha được đưa ra trong buổi gặp gỡ với 38 linh mục tu sĩ dòng Tên ở Malta, ngày 3/4/2022. Bản văn  buổi nói chuyện đã được phổ biến hôm 14/4/2022 trên « La Civiltà Cattolica ». Ngài cũng nhấn mạnh cần « những chủng sinh bình thường » và « những bề trên bình thường ». Và mô hình Giáo hội tương lai là “khiêm tốn hơn, nghèo khó hơn và ít chính trị hơn”.

Đến thăm một trung tâm dành cho người tỵ nạn ở Malta, Đức Phanxicô đã kêu gọi hôm 3/4/2022 đừng rơi vào « cái bẫy » của sự dửng dưng đối với hoàn cảnh của người di cư.

Trong cuộc đối thoại với các phóng viên trên chuyến bay từ Malta về Rôma hôm 3/4/2022, Đức Thánh Cha Phanxicô đã trả lời những cầu hỏi về khả năng một chuyến đi đến Kiev và về sự kinh hoàng của  chiến tranh.

« Chúng ta không học hỏi ! Xin Chúa thương xót chúng ta, tất cả chúng ta, tất cả chúng ta đều có tội ! ». Đó là những lời của Đức Phanxicô với các phóng viên trên chuyến bay trở về Rôma.

« Ước mong Malta tiếp tục thổi bùng niềm hy vọng » : Đức Phanxicô, trong bài phát biểu trước chính quyền Malta, đã ca ngợi tấm gương mà quần đảo đại diện cho nhiều dân tộc. Ngài đã nhấn mạnh những vấn đề đặc trưng của xã hội Malta và nhắc lại tính cấp bách của một hành động chung để bảo vệ môi trường, trước khi phê bình gay gắt cuộc chiến tranh đang diễn ra ở Ucraina và cuộc chạy đua vũ trang.

Được công bố hôm 22/3/2022 bởi phân bộ Di dân và Tỵ nạn của Bộ phục vụ sự phát triển con người toàn diện, một văn kiên do Đức Thánh Cha viết lời tựa đã đề nghị những đường hướng để « phát triển nền văn hóa gặp gỡ » và một Giáo hội ngày càng bao hàm hơn, trước những thách đố của việc di cư.

Một sứ điệp của Đức Thánh Cha Phanxicô được công bố hôm 18/3/2022 nhân dịp khai mạc Ngày Xã hội Công giáo Châu Âu, diễn ra ở Bratislava cho đến Chúa Nhật, về chủ đề « Châu Âu vượt qua đại dịch, một xuất phát mới ». Đức Thánh Cha đề cập đến cuộc chiến tranh hiện nay giữa Ucraina và Nga, và đồng thời kêu gọi Châu Âu hướng đến một đà nhiệt huyết mới ở bình diện chính trị và xã hội. Đối với ngài, Kitô hữu có một chứng tá phải mang lại, chứng tá của bác ái Tin Mừng.

Hôm 24/2/2022, Đức Phanxicô đã trải qua hơn một giờ đối thoại trực tuyến với các sinh viên của các đại học Bắc, Nam và Trung Mỹ. Bi kịch di dân, việc chăm sóc công trình tạo dựng và một Giáo hội hiệp hành…nằm trong cuộc đối thoại với các bạn trẻ. Đức Thánh Cha cũng đã tố giác bạo lực hủy diệt.

« Xây dựng tương lai với người di cư và tỵ nạn » sẽ là chủ đề của Ngày Thế giới Di dân và Tỵ nạn lần thứ X sắp đến, sẽ được cử hành vào Chúa Nhật 25/9/2022.

Trong buổi tiếp kiến chung hôm 16/2/2022, Đức Thánh Cha kết thúc chu kỳ các bài giáo lý về thánh Giuse bằng bài bàn về « Thánh Giuse, Quan Thầy của Giáo hội hoàn vũ », qua đó ngài cho thấy thánh Giuse canh giữ Chúa Giêsu và Đức Maria thế nào, thì ngày nay thánh nhân cũng canh giữ Giáo hội như vậy, « bởi vì Giáo hội nối dài Thân Thể của Chúa Kitô trong lịch sử, và đồng thời trong tình mẫu tử của Giáo hội được phát họa tình mẫu tử của Đức Maria ».

Đức Phanxicô, khách mời của chương trình RAI « Che temp che fa » vào tối Chúa Nhật 6/2/2022, đã đề cập nhiều chủ đề với nhà báo Fabio Fazio, và đặc biệt khả năng của ngài chịu đựng gánh nặng của rất nhiều câu chuyện đau khổ và nỗi đau đớn không thể diễn tả được : « Toàn thể Giáo hội giúp đỡ tôi ».