VATICAN XÁC ĐỊNH RÕ CÁC ĐƯỜNG NÉT CỦA THỪA TÁC VỤ GIÁO LÝ VIÊN

Tòa Thánh đã công bố, hôm 13/12, một lá thư của Tổng trưởng Bộ Phụng Tự liên quan đến các đường nét của ứng viên cho thừa tác vụ Giáo lý viên. Văn kiện nhấn mạnh sự kiện rằng thừa tác vụ này ưu tiên nói với giáo dân.

Trong thư gởi cho các Đức Cha chủ tịch của các Hội đồng Giám mục trên toàn thế giới Đức cha Arthur Roche, Tổng trưởng Bộ Phụng Tự, xác định những đường nét của thừa tác vụ Giáo lý viên, được Đức Phanxico thiết lập vào tháng 5 vừa qua. Được Tòa Thánh công bố hôm 13/12/2021, lá thư này đi kèm theo với sự ra đời của nghi thức thiết lập thừa tác vụ mới này.

Trong bản văn của mình, Đức cha Tổng trưởng mô tả giáo lý viên được thiết lập, nhất là bằng cách giải thích những gì mà một giáo lý viên không phải là. Trước tiên, Đức cha Roche nhắc nhở, đó là một « thừa tác vụ giáo dân », điều này có nghĩa là « chúng ta không nên thiết lập làm giáo lý viên » các chủng sinh, cũng như các nam nữ tu sĩ, « trừ khi họ là những người giới thiệu của một cộng đoàn giáo xứ hay là những điều phối viên của một hoạt động giáo lý ».

Cũng không được lãnh nhận thừa tác vụ này những người nào mà « việc phục vụ » của họ « chỉ được định cho các thành viên của một phong trào trong Giáo hội ». Quả thế, đó là một thừa tác vụ giáo phận, dưới thẩm quyền và « sự phân định » của Giám mục. Cũng không liên quan đến thừa tác vụ này « những ai giảng dạy đạo Công giáo trong các trường học ». Cách chung chung, tất cả những ai thực thi một « tác vụ dạy giáo lý hay công tác mục vụ » đều không tất nhiên có ơn gọi được thiết lập làm giáo lý viên.

Những xác định của địa phương về thừa tác vụ

Vậy, ai có thể là giáo lý viên ? Đức Cha không trả lời cho câu hỏi này. Thừa tác vụ này có thể mặc lấy « những hình thức đa dạng, được xác định bởi các nhu cầu của các cộng đoàn và sự phân định của các Giám mục (…) tùy vào khung cảnh của Giáo hội trong đó nó được sử dụng ». Do đó, các Hội đồng Giám mục của mỗi quốc gia phải « làm rõ hồ sơ, vai trò và các hình thức phù hợp nhất để thực thi thừa tác vụ này ».

Cách chung chung, các ứng viên cho thừa tác vụ mở ra cho người nam và người nữ này phải được chọn trong số những người « thực hiện cách đặc thù hơn tác vụ rao giảng ». Đức cha Roche nêu rõ một điểm khác : để được thiết lập làm giáo lý viên, cách hợp lý, cần phải đã lãnh nhận « các bí tích khai tâm Kitô giáo » (Rửa Tội, Thêm Sức và Thánh Thể) và đệ trình một « thỉnh cầu được tự do viết và ký tên lên Đức Giám mục giáo phận ».

Họ được mời gọi « cộng tác với các thừa tác viên chức thánh trong các hình thức tông đồ khác nhau, khi thực thi, dưới sự hướng dẫn của các mục tử ». Cũng được yêu cầu « tham dự tích cực vào các nghi thức khai tâm Kitô giáo của người lớn » và trở thành một « chứng nhân đức tin, người thầy và nhà sư phạm, người đồng hành và giáo dục sẵn  sàng ứng trực ».

Để được thiết lập, các ứng viên « phải trưởng thành trong kinh nghiệm dạy giáo lý trước đó ». Họ phải có một đức tin sâu xa, một sự trưởng thành nhân bản và một lòng nhiệt huyết tông đồ thực sự.

Lá thư cũng cho biết rằng từ « những giáo lý viên thực sự xứng đáng và được chuẩn bị tốt », Đức Giám mục sẽ có thể giao phó việc cử hành nghi thức trừ tà nhỏ (*). Kể từ này, một giáo lý viên giáo dân đặc biệt được trao quyền trong việc đồng hành với các người dự tòng sẽ có thể được giao phó việc cử hành các nghi thức trừ tà này.

Không phải là « người thay thế cho linh mục »

Được dành cho « giáo dân sống bí tích Rửa tội của mình trong sự hợp tác và đồng trách nhiệm phong nhiêu với các thừa tác viên chức thánh », thừa tác vụ giáo lý viên sẽ « vững chắc », tức là nghi thức thiết lập không thể được lặp lại cho cùng một người. Trái lại, sứ mạng gắn liền với nó « có thể và phải được quy định về thời hạn, nội dung và các hình thái » và phải được thiết lập để giáo lý viên không phải được coi như « người thay thế cho linh mục hay phó tế ».

Ngoài lá thư của Đức cha Roche, Tòa Thánh đã công bố hôl 13/12/2021 bản văn, bằng tiếng Latinh, về nghi thức thiết lập thừa tác vụ mới. Nghi thức do đó sẽ phải được chủ sự bởi Đức Giám mục và sẽ bao gồm việc trao thánh giá cho các giáo lý viên được thiết lập. Nghi thức này sẽ có thể được cử hành kể từ ngày 1/1/2022.

Thừa tác vụ giáo lý viên này sẽ được trao ban bởi Giám mục giáo phận, hay bởi một linh mục được ngài ủy quyền, trong một thánh lễ hay trong một buổi cử hành Lời Chúa. Cấu trúc của nghi thức bao gồm – sau phần phụng vụ Lời Chúa-, một lời khuyên nhủ, lời mời gọi cầu nguyện, một bản văn chúc lành, và trao thánh giá.

Việc Đức Thánh Cha Phanxicô thiết lập thừa tác vụ giáo lý viên vào tháng 5/2021 vừa qua đã đáp ứng yêu cầu ngày càng cấp bách là trao thêm trách nhiệm – chính thức, thấy được và được công nhận – cho giáo dân trong Giáo hội. Một vài tháng sau, ngài đã làm một cử chỉ theo nghĩa này khi mở ra cho nữ giới hai thừa tác vụ được thiết lập khác là đọc sách và giúp lễ.

—————————

Tý Linh

(theo nhật báo La Croix và Aleteia)

———————————

(*) Trong khuôn khổ Khai tâm Kitô giáo dành cho người lớn, chúng ta thực hành nghi thức trừ tà được gọi là « nhỏ », được cử hành trong các buổi cử hành đánh dấu các giai đoạn của thời gian dự tòng. Đó là những lời cầu nguyện với Thiên Chúa Cha, hay với Chúa Kitô, để giúp cho các dự tòng đi vào đời sống thiêng liêng, và thực hiện các cuộc chiến đấu được ngụ ý bởi sự hoán cải của họ, và thực hiện những đoạn tuyệt để bước theo Chúa Kitô (Nghi thức khai tâm Kitô giáo dành cho người lớn, số 110-115). (ctcnd).