THƯỢNG HỘI ĐỒNG: ĐỀ XUẤT VỀ MỘT HỘI NGHỊ ĐỊA TRUNG HẢI LẮNG NGHE NGƯỜI DI CƯ

Trong cuộc họp báo vào ngày thứ Năm 17 tháng 10, người ta đã khen ngợi công việc của các Giáo hội tham gia vào công việc mục vụ về sự lưu động của con người. Trong số các chủ đề nổi lên từ công việc này, có sự chú ý đến giới trẻ và người khuyết tật, với hy vọng về một mối liên kết lớn hơn giữa Giáo triều Rôma và các cộng đồng địa phương. Vào thứ Sáu, các Hồng y Hollerich và Grech, Sơ Salazar và Đức cha Flores sẽ gặp gỡ các sinh viên đại học về các chủ đề được đề cập trong đại hội.

“Những địa điểm của tính hiệp hành” không phải là những nơi được bảo vệ hay thể chế, mà là “giao lộ lộng gió nơi Thần Khí thổi tới”. Đây là lý do tại sao – người ta đã biết được vào trưa thứ Năm tuần này trong cuộc họp báo tại Văn phòng Báo chí Tòa thánh – “một hội nghị giáo hội Địa Trung Hải đã được đề xuất trong Đại hội để lắng nghe tiếng nói của những người di cư“. Đại hội bày tỏ lòng biết ơn đối với những gì các Giáo hội đang làm để chào đón họ cũng như đối với các cơ cấu hoạt động trong một mạng lưới ở khu vực lân cận này.

Chú ý đến người khuyết tật và sinh viên thuộc các tôn giáo khác nhau

Sáng thứ Năm, có 346 người có mặt tại Đại hội; các bài tham luận tự do tiếp tục về chủ đề 2 và 3 của Tài liệu Làm việc. Yêu cầu khôi phục vai trò của các giáo xứ, sự tham gia trực tiếp hơn của giới trẻ và sự quan tâm thực sự đến người khuyết tật bằng việc thành lập một hội đồng thích hợp. Sheila Pires, thư ký của Ủy ban Thông tin của Thượng hội đồng, cho biết: “Nếu không tái cấu hình các giáo xứ thành các mạng lưới hoặc các cộng đồng lân cận nhỏ, tính hiệp hành sẽ chậm lại và có nguy cơ trở thành một yếu tố tập trung hóa”.

Các vấn đề khác đã được đề cập: vấn đề về “các mạng lưới trực tuyến”, chẳng hạn như Talitha Kum (mạng lưới chống nạn buôn người, ghi chú của biên tập viên) và cách kết nối chúng với các hội đồng giám mục; đề xuất một nền tảng chung cho học sinh thuộc các tôn giáo khác nhau đang theo học tại các trường Công giáo. Hơn nữa, chính các sinh viên sẽ tham gia vào tiến trình của Thượng Hội đồng khi, ngày 18 tháng 10, các Hồng y Jean-Claude Hollerich và Mario Grech, Nữ tu Leticia Salazar và Đức cha Daniel Flores sẽ sẵn sàng tham gia một cuộc gặp gỡ với các sinh viên đại học về các chủ đề được thảo luận trong đại hội.

Thêm mối liên kết giữa Giáo triều Rôma và cộng đồng địa phương

Tổng trưởng Paolo Ruffini lưu ý tầm quan trọng dành cho sứ mạng của các tu sĩ nam nữ, sứ mạng nền tảng cho việc phục vụ ở những nơi đau khổ to lớn, khốn cùng hoặc giáo dục. Về vấn đề quan trọng về mối quan hệ giữa tính hiệp hành và quyền tối thượng, nội dung chính của những gì đã được chia sẻ trong các diễn đàn ngày hôm qua, mở cửa cho công chúng, đã được nhắc lại. Paolo Ruffini nói thêm: “Chúng ta cần cụ thể, và thật đáng ngạc nhiên là đã nhiều năm sau Công đồng Vatican II, cượng vị thần học của các Hội đồng Giám mục vẫn chưa rõ ràng”. Sau đó, ông trình bày lời đề nghị Giáo triều Rôma tham khảo ý kiến ​​nhiều hơn với các Giáo hội địa phương khi chuẩn bị các tài liệu. Những người làm việc trong các thánh bộ cũng được mời đến thăm các cộng đồng nhỏ và các giáo phận khác nhau thường xuyên hơn, để tận mắt chứng kiến ​​công việc được thực hiện.

Xây dựng mối quan hệ huynh đệ không hề đương nhiên

Sự đổi mới thực sự của Giáo hội, đó là noi gương Chúa Giêsu, Đấng đã đến với mọi người. Vì thế, chính Giáo hội cũng phải làm như vậy, phải di chuyển, không cần chờ đợi các nhà thờ chật kín. Đây là điều mà Sơ Samuela Maria Rigon, bề trên tổng quyền của Dòng Đức Mẹ Sầu Bi (Ý), đã tuyên bố trong bài tham luận của mình, bài đầu tiên của cuộc họp thông tin hôm nay. Sơ cho biết một trong những trải nghiệm khiến sơ ấn tượng nhất về đại hội Thượng hội đồng năm nay là tính phổ quát của nó. “Chúng tôi có thể tiếp xúc với những thực tại của thế giới mà không ai nói đến và với những ơn gọi, chức năng và vai trò khác nhau trong Giáo hội”, Sơ nói và đồng thời lưu ý rằng một phần tư số tham dự viên là giáo dân, giới trẻ và tu sĩ và mọi người đều có thể phát biểu. Đây là một bước rất quan trọng, mặc dù cũng có những căng thẳng về các quan điểm khác nhau liên quan đến các vấn đề cụ thể, nhưng Sơ nhấn mạnh, “đây không phải là vấn đề phân cực mà là đa cực. Có lẽ chúng ta không quen sống trong sự đối cực, chẳng hạn như nam/nữ”. Nữ tu nhấn mạnh sự cần thiết phải quay trở lại chiều kích mùa xuân của Giáo hội: xây dựng các mối quan hệ huynh đệ. “Không phải đương nhiên là chúng ta có khả năng quản lý các mối quan hệ.”

Thượng Hội đồng trong Giáo hội Châu Á, một hành trình thỏa đáng

Đức Hồng y Charles Bo, Tổng Giám mục Rangoon (Miến Điện), chủ tịch Liên đoàn các Hội đồng Giám mục Á Châu (F.A.B.C.) và là thành viên của Hội đồng thông thường, được ủy thác vẽ ra một bức tranh ngắn gọn về những ảnh hưởng của tiến trình hiệp hành ở Châu Á, vốn trùng hợp phần nào với việc tổ chức chuyến tông du gần đây của Đức Thánh Cha đến lục địa này. Sự đổi mới của Giáo hội Châu Á là hữu hình ở nhiều khía cạnh: từ sự tham gia nhiều hơn của giới trẻ vào việc truyền giáo bằng kỹ thuật số cho đến việc sử dụng rõ ràng hơn tính sáng tạo trong công việc mục vụ, ngang qua chủ nghĩa giáo sĩ trị mà chúng tôi tìm cách vượt qua bất chấp các hình thức phản kháng từ một số giám mục, những người “ sợ mất quyền bính và các đặc quyền”. Vấn đề cũng liên quan đến sự kiện là “những thay đổi đôi khi được coi là một điều gì đó được áp đặt từ bên ngoài”. Ngoài ra còn có vấn đề về sự hài hòa giữa các nền văn hóa khác nhau, về nhu cầu tăng cường nguồn lực, về việc truyền giáo phải đối mặt với khoảng cách địa lý rất xa, về những phụ nữ thực sự khó đảm nhận vai trò lãnh đạo, cũng vì ảnh hưởng của một số liên kết tôn giáo. Tuy nhiên, Đức Hồng Y nói, bất chấp những thách thức lớn, F.A.B.C. có thể hài lòng, bởi vì “Giáo hội ở Châu Á muốn lắng nghe mọi người, và Thượng Hội đồng hiện tại là một bước rất quan trọng theo hướng này”.

Cần có thay đổi trong Giáo hội, kể cả về cơ cấu

Đức Hồng y Gérald Cyprien Lacroix, Tổng Giám mục Quebec (Canada), tuyên bố: “Thế giới ngày nay cần lắng nghe”, một khả năng mà “chúng ta phải khám phá”, đặc biệt là “để lắng nghe tốt hơn những người khác biệt với chúng ta”, trong một thế giới, nơi “chỉ sử dụng vũ khí và đánh bom làm giải pháp cho các vấn đề.” “Chúng ta cần ngồi lại với nhau, không phải như người ta làm trong công việc kinh doanh, nhưng để lắng nghe Chúa Thánh Thần, không tìm kiếm quá nhiều kết quả mà là hoa trái của Vương quốc Thiên Chúa.” Đức cha Pedro Carlos Cipollini, Giám mục giáo phận Santo André (Brazil), bày tỏ niềm hy vọng rằng một sự thay đổi sẽ xuất hiện từ Thượng hội đồng, ngài nói về sự hoán cải, điều mà ngài xác định theo ba hướng: trong cách thực thi sứ mệnh, thông qua phương tiện truyền thông chẳng hạn; trong cách quan niệm về các cơ cấu; trong cách đào sâu đời sống tâm linh.

Điều chỉnh ngôn ngữ cho phù hợp với người đương thời

Việc phân quyền giữa Rôma và các Hội đồng Giám mục, cũng như mối quan hệ giữa thời điểm lắng nghe và việc thực hiện các thay đổi, sau đó đã được đề cập trong phần các câu hỏi. Tổng trưởng Ruffini giải thích, chủ đề trao quyền thêm cho các Giáo hội địa phương “chưa nảy sinh ngày nay, nhưng nó là đối tượng đã được suy ngẫm lâu dài trong lịch sử Giáo hội, ít nhất là kể từ Công đồng Vatican II. Điều bình thường là có, và đã có trong những ngày này, những bài tham luận cũng khác nhau và không phải tất cả đều đồng thuận: cần phải kiên nhẫn.” Điều thiết yếu, Sơ Rigon nói thêm, “là nhận ra mình trong cùng một giáo lý và tất cả đều tin vào một Thiên Chúa duy nhất và Ba Ngôi, do đó, điều tự nhiên là ngày nay chúng ta được kêu gọi thích ứng ngôn ngữ và cách cư xử với địa điểm và thời gian mà chúng ta đang sống”.  Về điểm cụ thể liên quan đến một số cơ quan đoàn thể, chẳng hạn như khả năng bắt buộc phải thành lập các hội đồng mục vụ trong các giáo xứ, “chắc chắn chúng ta biết đến những căng thẳng tốt đẹp – như huyết áp mà không có nó chúng ta không thể sống – những quan điểm khác nhau chứng tỏ sức sống của Giáo hội,” Đức Hồng y Lacroix tuyên bố, “do đó chúng ta được mời gọi có thái độ cởi mở lẫn nhau”. Về việc cải thiện mối quan hệ giữa các cơ quan của Giáo triều Rôma với các hội đồng giám mục và các giáo phận, ngài nói thêm rằng “vẫn còn một chặng đường dài để cùng nhau đi, nhưng các bước tiến về phía trước đã được thực hiện”.

Hướng tới một thừa tác vụ lắng nghe?

Có người cũng đề cập đến khả năng thành lập một thừa tác vụ lắng nghe đặc thù, “nhưng ở đó cũng vậy,” Paolo Ruffini nói, “có những suy nghĩ cởi mở và chúng tôi đang chờ đợi báo cáo từ các nhóm. Có những người muốn một thừa tác vụ, có người muốn một sự phục vụ, nhưng đặc sủng lắng nghe đương nhiên sẽ không bao giờ là cái riêng của một số ít người.” Đức Hồng y Bo nhắc lại, Thượng hội đồng này “khác biệt vì nó thực sự là một tiến trình, và tôi hy vọng rằng một khi công việc kết thúc, mỗi giám mục có thể nghĩ đến việc mở một công nghị giáo phận tại quê nhà để tiếp tục những gì đã bắt đầu”. Đức cha Cipollini, Giám mục giáo phận Thánh Anrê (Brazil) tuyên bố: “Theo ý kiến ​​của tôi, việc hoán cải diễn ra chậm vì nó gắn liền với quyền tự do của mỗi người và cần có thời gian vì đó là cuộc đối thoại với Thiên Chúa. Ngày nay chúng ta đang ở trong một xã hội mà mọi người đều muốn nói nhưng không còn ai lắng nghe nữa”.

Tý Linh

(theo Antonella Palermo và Roberto Paglialonga – Vatican News)