Nhật báo Ý Corriere della Sera độc quyền tiết lộ những đoạn trong cuốn tự truyện của Đức Thánh Cha Phanxicô. “Cuộc đời. Lịch sử của tôi trong Lịch sử“, trong đó Đức Giáo hoàng kể lại những điểm nổi bật trong cuộc đời ngài, từ nguồn gốc Ý cho đến cuộc bầu chọn ngài, bao gồm cả Chiến tranh thế giới thứ hai và cuộc đảo chính ở Argentina. Ngài nói về chúc lành cho các đôi bạn bất quy tắc và nhất là khẳng định “không thấy có điều kiện nào cho việc từ nhiệm“.

Hôm 16/12/2022, Tòa Thánh đã công bố Sứ điệp của Đức Thánh Cha Phanxicô cho Ngày thế giới hòa bình lần thứ 56, được cử hành vào ngày 1/1/2023. Đức Thánh Cha đề cập đến đại dịch Covid-19 và cuộc chiến ở Ucraina, một cuộc chiến « do chọn lựa tội lỗi của con người », hai cuộc khủng hoảng lớn làm cho nhân loại phải tự vấn và phải vượt qua. Đối với ngài, chỉ tình huynh đệ và lòng trắc ẩn, được thúc đẩy bởi tình yêu thương của Thiên Chúa, mới có thể giúp nhân loại vạch ra những nẻo đường hòa bình.

Trong cuộc phỏng vấn hôm 1/7/2022 với hãng  thông tấn Télam của Argentina, Đức Phanxicô nhắc lại rằng các cuộc chiến tranh nảy sinh từ sự thiếu đối thoại, ngày bày tỏ sự thất vọng trước sự bất lực của Liên hiệp quốc trong việc ngăn chặn chúng. Trong cuộc phỏng vấn dài này, ngài cũng mời gọi Châu Mỹ Latinh tự giải thoát mình khỏi « các đế quốc bóc lột » bằng cách thúc đẩy sự gặp gỡ giữa dân chúng và quân quyền….

Các diễn thuyết viên Youtubers, các bác sĩ hoài nghi….Covid-19 đã làm nổi lên những nhân vật mới thù nghịch với việc tiêm chủng và làm tái xuất hiện những nhân vật khác. Nếu các lập luận khác nhau, thì sự ngờ vực và các lý thuyết âm mưu là cũng như nhau.

Được điện Élisée giao nhiệm vụ nghiên cứu sự lan truyền của các lời phát biểu của nhóm theo thuyết âm mưu, ủy ban Bronner hôm 12/1/2022 đã cung cấp báo cáo của mình. Các tác giả của cuốn « Le Nouveau Péril sectaire (*) » (Mối nguy hiểm của giáo phái mới), các phóng viên Jean-Loup Adénor và Timothée de Rauglaudre kể lại cách mà đại dịch Covid-19 và việc tiêm chủng đã đưa ra ánh sáng thuyết âm mưu nơi một số môi trường thiểu số Kitô hữu.

Trong một bức thư gởi cho Đức Tổng Giám mục Peter Chung Soon-taick, ngày 23/12/2021, Đức Phanxicô đã bày tỏ lòng biết ơn đối với Giáo hội Công giáo Nam Hàn. Quả thế, ngày 17/12 vừa qua, Tổng Giáo phận Seoul đã tặng 1,4 triệu đôla cho chiến dịch toàn cầu chia sẻ vắc-xin, do Vatican dẫn đầu trong bối cảnh đại dịch.

Không che giấu những lo lắng của mình, Đức Phanxicô đã khai triển, hôm 10/1/2022, trước các nhà ngoại giao trên toàn thế giới, những mối bận tậm của mình đối với thế giới. Trong số đó : vắc-xin, di dân, sở hữu vũ khí. Lần đầu tiên, ngài bày tỏ sự lo lắng về việc « hủy bỏ văn hóa ».

Nói với các phóng viên trên chuyến bay trở về Rôma từ Slôvakia hôm 15/9/2021, Đức Phanxicô đã gợi lên cuộc đối thoại với chính quyền Hungary, nạn bài Do Thái, vấn đề tiêm vắcxin, cũng như vấn đề rước lễ của các chính trị gia ủng hộ phá thai, hôn nhân…

Trong một thông điệp hôm 18/8, Đức Phanxicô cho rằng “tiêm vắc xin là một phương tiện đơn giản nhưng sâu sắc để thăng tiến công ích và chăm sóc lẫn nhau, đặc biệt là những người dễ bị tổn thương nhất ».

Tòa Thánh ủng hộ khuyến nghị của chuyên gia quốc tế ở Liên Hiệp Quốc về việc « từ bỏ quyền sở hữu trí tuệ để bảo đảm quyền tiếp cận phổ cập các dịch vụ chăm sóc và vắc-xin covid-19 ».

Từ nhiều tháng nay, Đức Thánh Cha Phanxicô nhấn mạnh sự cần thiết bỏ đi bằng sáng chế để có thể sản xuất thêm vắcxin chống covid-19. Đây là một lập trường mà ngoại giao Vatican ủng hộ mạnh mẽ.

Đức Thánh Cha Phanxicô đã yêu cầu « tạm thời bỏ đi quyền sở hữu trí tuệ », để đảm bảo mọi người được tiếp cận vắc-xin chống covid, trong một sứ điệp video nhân dịp buổi hòa nhạc « Vax Live », hôm 8/5/2021. Ngài tố giác việc « đặt luật thị trường hay sở hữu trí tuệ lên trên luật yêu thương và sức khỏe của nhân loại » và đồng thời kêu gọi khả năng sáng tạo để ra khỏi cuộc khủng hoảng xã hội và y tế.

Vatican News cho biết, khoảng 300 người nghèo khổ sẽ được tiêm vắc-xin chống covid-19 trong đại sảnh Phaolô VI, ở Vatican, ngày 8/5/2021. Đây là một sáng kiến mới của cơ quan đặc trách từ thiện của Tòa Thánh mà trước đó đã tiêm vắc-xin chống covid cho 1400 người vô gia cư dịp Tuần Thánh vừa qua.

Trong một thông tri công bố hôm 21/12, Bộ Giáo lý Đức tin khẳng định rằng tính nghiêm trọng của đại dịch biện minh cho việc sử dụng vắc-xin được sản xuất bằng cách sử dụng một phương pháp mà Bộ bác bỏ nguyên tắc.