ẤN ĐỘ: HƯỚNG TỚI MỘT CUỘC LY GIÁO VỚI RÔMA ĐỐI VỚI GIÁO HỘI SYRO-MALABAR

Khoảng 400 linh mục của Giáo hội Syro-Malabar, theo nghi lễ Đông phương nhưng sáp nhập với Rôma, sẽ có thể bị rút phép thông công trong những ngày tới, một chuyên gia của Vatican công bố hôm thứ Hai, 18/12/2023. Một cuộc ly giáo liên quan đến việc các giáo sĩ từ chối một cuộc cải cách phụng vụ do hàng giáo phẩm của họ quyết định và được Vatican ủng hộ.

Giáo hội Công giáo đang chuẩn bị trải qua một cuộc ly giáo mới, như đã trải qua 35 năm trước, vào năm 1988, với việc các thành viên của Huynh đoàn Thánh Piô X bị vạ tuyệt thông. Cha Pablo Gefaell Chamochín, cố vấn tại Bộ Giáo hội Đông phương, giải thích, trong cuộc gặp với các nhà báo hôm Thứ Hai, ngày 18 tháng 12, rằng một phần hàng giáo sĩ của Giáo hội Syro-Malabar có thể phải bị vạ tuyệt thông vào dịp Lễ Giáng Sinh.

Quả thế, chuyên gia về giáo luật Đông phương này cho rằng tranh chấp phụng vụ ảnh hưởng đến Giáo hội ở miền nam Ấn Độ này sẽ kết thúc bằng việc sa thải gần 400 linh mục. Các linh mục này dâng lễ tại một trong những giáo phận nơi Giáo hội này hiện diện, ở Ernakulam-Angamaly, phía bắc Kerala, một vùng ở miền nam Ấn Độ. Tuy nhiên, họ từ chối cuộc cải cách phụng vụ do Công nghị của Giáo hội này quyết định vào năm 1999, nhưng được áp dụng từ năm 2021.

Cuộc cải cách này nhằm mục đích chấm dứt những cuộc tranh cãi đã diễn ra trong nhiều thập niên, giữa những người ủng hộ thánh lễ được cử hành theo truyền thống Đông phương, theo nghi thức Canđê, và những người, ngược lại, mong muốn “Latinh hóa” cách cử hành thánh lễ này. Những người theo truyền thống Đông phương muốn hướng mặt lên bàn thờ và quay lưng về phía cộng đoàn, những người muốn « latinh hóa » thánh lễ lại muốn quay mặt về phía cộng đoàn.

Hạn chót ngày 25 tháng 12

Sau Công đồng Vatican II, Rôma đã thúc đẩy các nhà lãnh đạo của Giáo hội này quay trở lại với truyền thống Đông phương của họ, để có thể tạo thành cầu nối với các Giáo hội Đông phương không Công giáo khác. Một yêu cầu mà một bộ phận giáo sĩ phản đối nhưng đã kết thúc bằng việc thông qua một nghi thức mới, áp dụng từ năm 2021, bao gồm việc linh mục cử hành một nửa thánh lễ quay lưng về phía giáo dân (đối với phụng vụ ‘Thánh Thể) và đối với nửa còn lại hướng về cộng đoàn (phục vụ Lời Chúa và kết lễ). Do đó, các linh mục có nguy cơ bị vạ tuyệt thông hôm nay là những người từ chối giải pháp thỏa hiệp này, tiếp tục cử hành toàn bộ thánh lễ bằng cách quay mặt về phía dân chúng.

Cuộc cải cách chưa bao giờ được áp dụng ở giáo phận Ernakulam-Angamaly, nơi Đức Giám mục đã ký sắc lệnh cho phép hàng giáo sĩ của mình vi phạm quyết định của Công nghị Syro-Malabar. Một ngoại lệ đã tồn tại quá lâu đối với Vatican, vốn coi đó là mối đe dọa đối với sự hiệp nhất của Giáo hội địa phương.

Do đó, Vatican đã cho các linh mục ngoan cố đến ngày 25 tháng 12 để áp dụng sự thay đổi này. Nhưng hiện tại chỉ có khoảng hơn chục người trong số họ đồng ý tuân theo quyết định của Công nghị của họ. “Họ chịu áp lực rất mạnh từ các linh mục khác. Việc chấp nhận cải cách là điều rất khó chịu”, một nguồn tin địa phương kể lại. Nguồn tin cho biết thêm: “Một số linh mục cố gắng làm cho mọi người tin rằng nghĩa vụ do Vatican áp đặt để áp dụng cải cách phụng vụ trước ngày 25 tháng 12 không phải là hạn chót nhưng chỉ liên quan đến thánh lễ Giáng Sinh.”

“Giáo phái”

Trong một thông điệp video hiếm hoi được gửi vào ngày 7 tháng 12, Đức Phanxicô đã cố gắng dùng hết sức mình để thu phục những người ngoan cố. “Xin đừng tiếp tục làm tổn thương thân thể Chúa Kitô! Đừng tách rời khỏi đó nữa! ”, ngài yêu cầu, trước khi giải thích rằng ngài đã chọn nói chuyện với họ để “không ai có bất kỳ nghi ngờ nào về những gì Giáo hoàng nghĩ”. “Đừng ép buộc thẩm quyền của Giáo hội phải lưu ý rằng anh em đã rời bỏ Giáo hội, bởi vì anh em không còn hiệp thông với các mục tử của mình và với người kế vị Thánh Phêrô Tông đồ, được kêu gọi củng cố tất cả anh chị em trong đức tin và giữ gìn họ trong sự hiệp nhất của Giáo hội”. Và ngài cũng đã cảnh báo họ về nguy cơ hình thành “giáo phái”.

Một thông điệp vẫn chưa đủ. Một nguồn tin ở Syria-Malabar ủng hộ cuộc cải cách năm 2021 cho biết: “Bây giờ, các linh mục đang yêu cầu điều tra thông điệp của Đức Giáo hoàng, bởi vì họ không tin rằng ngài được thông tin tốt”.

Nếu việc sa thải 400 linh mục ngoan cố thực sự được Rôma thực hiện, điều này có thể gây ra những hậu quả đáng kể. Tổng cộng, giáo phận Syro-Malabar của Ernakulam-Angamaly có hơn 650.000 tín hữu vào năm 2021, theo số liệu thống kê mới nhất do Vatican công bố.

Một cuộc ly giáo như vậy đã không xảy ra kể từ năm 1988, ngày mà các linh mục thuộc Huynh đoàn Thánh Piô X bị rút phép thông công sau khi Đức cha Marcel Lefebvre tấn phong bất hợp pháp bốn giám mục. Vào thời điểm đó, Huynh đoàn này có khoảng 200 linh mục, tức là bằng một nửa giáo phận Ernakulam-Angamaly đang chuẩn bị gây ra một cuộc ly giáo với Rôma.

Tý Linh

(theo Loup Besmond de Senneville, nhật báo La Croix)