ĐHY PAROLIN : « CHÚNG TA KHÔNG PHẢI SỢ SỰ THẬT »

Nhật báo La Croix đã có một  buổi phỏng vấn độc quyền lâu giờ với ĐHY Pietro Parolin, Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh. Mối tương quan với nước Pháp, tính thế tục, vai trò của người Công giáo trong xã hội, lạm dụng tính dục, cải cách tài chính ở Giáo Triều, ngài đã trả lời những câu hỏi của nhật báo La Croix, một vài ngày sau chuyến viếng thăm ở Alsace.

La Croix : Đức Giáo hoàng sẽ đến Pháp không ?

ĐHY Parolin : Tôi không biết. Có một kế hoạch. Đức Giáo hoàng đã nói lên sự tha thiết của mình với Tổng thống Emmanuel Macron. Nhưng tôi không thể đưa ra thời gian. Tôi hy vọng rằng điều đó sẽ có thể được thực hiện sớm hết sức có thể, vì nước Pháp xứng đáng một chuyến viếng thăm của Đức Thánh Cha.

La Croix: Từ 100 năm nay, Pháp là đối tác của Tòa Thánh trên bình diện ngoại giao. Đâu là nhận định của ĐHY về mối tương quan giữa Pháp và Vatican?

ĐHY Parolin: Mối tương quan giữa Pháp và Tòa Thánh là tích cực. Các cuộc tiếp xúc ở những bình diện khác nhau là rất thường xuyên, ở Rôma đây, với tòa đại sứ Pháp cạnh Tòa Thánh, cũng như với chính quyền Pháp. Ở Paris,  phủ Matignon, thường xuyên quy tụ các quan chức chính phủ và hàng Giám mục, là một nơi thảo luận mang tính xây dựng.

Chúng tôi chia sẻ những mối bận tâm chung, như sinh thái học, vốn đã trở thành một chủ đề trọng tâm của hoạt động quốc tế của Tòa Thánh, cũng như việc quản lý đại dịch. Nhưng chúng tôi cũng có một vài khác biệt, chẳng hạn như vấn đề giải trừ vũ khí hay vũ khí hạt nhân.

La Croix: Trong vài ngày tới, Quốc hội sẽ tiếp tục xem xét dự luật về chủ nghĩa phân lập. ĐHY hiểu thế nào về tính thế tục kiểu Pháp?

ĐHY Parolin: Đây là một chủ đề rất nhạy cảm ở Pháp. Tính thế tục kiểu Pháp có những đặc điểm mà người ta không tìm thấy nơi đâu khác. Chúng gắn liền với lịch sử của các bạn, và đặc biệt với cuộc Cách mạng Pháp, nhưng cũng gắn liền với những giai đoạn khác nhau vốn đã dẫn đến sự tách rời (phân lập) các Giáo hội và Nhà nước, và đôi khi dẫn đến việc khước từ tôn giáo cách mạnh mẽ.

Tất cả các giai đoạn này đã để lại những dấu vết và góp phần vào việc cho chiều kích tôn giáo ra rìa trong đời sống xã hội. Điều đó không tốt. Lý tưởng là luôn có một sự tự trị của cộng đồng chính trị đối với Giáo hội và một sự cộng tác lành mạnh giữa hai bên. Giáo hội và Nhà nước đều có mục đích chung là đóng góp vào công ích.

La Croix: Khi chiến dịch tranh cử tổng thống đến gần, xã hội Pháp đang trải qua nhiều căng thẳng về căn tính. Điều đó có làm cho ĐHY lo lắng không?

ĐHY Parolin: Theo một nghĩa nào đó, những căng thẳng là cần thiết vì chúng cho phép tiến bộ. Thật bình thường khi chiến dịch bầu cử đến gần, thì một số căng thẳng gia tăng. Nước Pháp có khả năng chịu đựng điều đó, vì nó có một truyền thống dân chủ rất mạnh. Điều quan trọng, đó là những căng thẳng này không được biến thành những cuộc xung đột bạo lực, những cuộc tấn công cá nhân vốn sẽ góp phần vào một bầu khí hủy diệt.

La Croix: Luật đạo đức sinh học vừa được thông qua ở Pháp, và một số người Công giáo, vốn đã phản đối sự tiến triển này, tự hỏi làm thế nào để định vị bản thân? ĐHY trả lời cho họ thế nào?

ĐHY Parolin: Đó là một lãnh vực trong đó việc phân định thuộc về Giáo hội địa phương, tức là thuộc về các Giám mục, trong sự hiệp thông với những ai làm nên dân Thiên Chúa. Điều quan trọng là người Công giáo có thể làm cho người ta lắng nghe tiếng nói của mình, bằng những lập luận dựa vào đức tin của mình, bao gồm cả trong các cuộc tranh luận nhạy cảm như thế. Và điều này ngảy cả khi luật đã được thông qua, vì họ làm điều đó nhân danh việc bảo vệ phẩm giá và giá trị của mỗi sự sống con người. Nhưng điều này phải luôn ở trong một cuộc tranh luận lý trí, chứ không lệch lạc trên bình diện ý thức hệ.

La Croix : Từ vài tháng qua, Đức Giáo hoàng đã yêu cầu chúng ta tận dụng cuộc khủng hoảng covid-19 bằng cách thay đổi mô hình, nhưng cám dỗ quay trở lại với « thế giới trước đây » là rất mạnh. Làm thế nào để không nhượng bộ nó?

ĐHY Parolin: Đúng là người ta có thể có ấn tượng quay lại đằng sau. Đó là dấu hiệu cho thấy rằng quả thật một số người có một trí nhớ rất ngắn, như thể họ đã quên đi kinh nghiệm mà chúng ta vừa khó khăn trải qua.

Như Đức Giáo hoàng đã nói trong thông điệp Fratelli tutti, tất cả chúng ta đều là thành viên của cùng một gia đình nhân loại và chúng ta có bổn phận chăm sóc lẫn nhau. Nhưng tôi tin rằng chúng ta cũng phải có khả năng chấp nhận những thay đổi thực sự, phải có một vài hy sinh. Chúng ta không thể tiếp tục cùng cách sống bằng cách khai thác thế giới của chúng ta như chúng ta đã từng làm cho đến nay. Chính sự thay đổi này sẽ cho phép chúng ta đạt tới một đời sống hạnh phúc.

La Croix: Từ khi đắc cử, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã tiến hành cải cách Giáo Triều. Giáo Triều có vận hành tốt hơn trước không?

ĐHY Parolin: Có rất nhiều cuộc cải cách đã được thực hiện từ đầu triều đại giáo hoàng. Chẳng hạn, trong lãnh vực kinh tế, chúng tôi đã chuyển giao việc quản lý ngân quỹ cho Cơ quan quản lý tài sản của Tông Tòa (Apsa) và cho Phủ quốc vụ khanh về Kinh tế.

Đối với chúng tôi, bây giờ là lúc bắt đầu sống cuộc cải cách. Trong một cơ quan phức tạp và lâu đời như Giáo Triều, sự thay đổi có thể gây ra một số khó khăn. Nhưng có một ước muốn thực sự làm sao để Giáo Triều phải là một dụng cụ phục vụ Đức Thánh Cha vì lợi ích của Giáo hội. Từ nay, chúng tôi phải tránh tất cả những gì đã có thể làm đen tối hình ảnh của các dịch vụ của Giáo Triều trong quá khứ. Vì thế, chúng tôi có một trách nhiệm to lớn.

La Croix: Khi nào thì hiến pháp mới sẽ được công bố?

ĐHY Parolin: Tôi không có ngày tháng để đưa ra cho các bạn. Điều đó tùy thuộc Đức Giáo hoàng. Bản văn, vốn có mục tiêu mang lại một cái khung phù hợp cho tất cả các cuộc cải cách đã được thực hiện, hiện đang được xem xét bởi các chuyên viên giáo luật để thích ứng thuật ngữ với đặc tính pháp lý của văn kiện.

La Croix : Cuộc cải cách cũng ngang qua vụ kiện mà Vatican đã thông báo mở ra, trong vụ đầu tư liều lĩnh ở Luân Đôn. Vụ kiện này phải chăng là một bước ngoặt?

ĐHY Parolin: Tôi sẽ không nói điều đó. Bước ngoặt, đúng hơn đó là những cuộc cải cách đã được thực hiện từ nhiều năm qua. Sự thay đổi là ở đó. Vụ kiện này đúng hơn là kết quả của các cuộc cải cách trước đó.

La Croix: Vụ kiện này sẽ là một thời cơ của sự thật ?

ĐHY Parolin: Tôi nghĩ vậy, dù dao đi nữa, của sự thật tư pháp. Sự thật thực sự, chính Chúa biết nó. Sự thật được thiết lập trước tòa án là một sự thật của con người. Nhưng tôi thực sự hy vọng rằng nó sẽ có thể xuất hiện trong vụ kiện này, vì lợi ích của mọi người.

La Croix: Ở Pháp, Ủy ban độc lập về các lạm dụng tính dục trong Giáo hội Công giáo sẽ sơm báo cáo kết luận. Theo ĐHY, đâu là thái độ đúng đắn nhất để đối mặt với nó?

ĐHY Parolin: Đó có lẽ sẽ là một thời điểm đau khổ lớn lao. Nhưng chúng ta không phải sợ sự thật. Chúng ta phải đặt nó ở viễn cảnh này. Và đó cũng là lý do mà chúng tôi đã yêu cầu thành lập ủy ban này, để hiểu những gì thực sự đã xảy ra. Chúng tôi đau buồn, và tôi không biết nhiều người Công giáo sẽ rất đau đớn và bị vấp phạm về những gì họ sẽ đọc hay không. Nhưng chúng tôi phải trải qua thử thách này. Từ đó có thể nảy sinh một ý thức mới mẻ để đấu tranh chống lại các hiện tượng này và để ngăn chặn sự lặp lại các hành vi này.

Tý Linh chuyển ngữ

(theo nhật báo La Croix)