Một cuộc hội thảo trực tuyến về việc chăm sóc xoa dịu giai đoạn cuối đời, được Viện hàn lâm Tòa Thánh về Sự sống tổ chức, đã bắt đầu vào ngày 9/2/2022. Các chuyên gia trên khắp thế giới đã trao đổi quan điểm của mình về việc chăm sóc dành cho các bệnh nhân hấp hối, theo quan điểm y khoa, tâm linh và nhân bản.

Trong suốt 2000 năm lịch sử của mình, Giáo hội đã luôn bảo vệ sự sống con người, từ khi thụ thai cho đến cái chết tự nhiên, với sự quan tâm đặc biệt dành cho những giai đoạn mong manh nhất của cuộc sống. Nói « không » với an tử (euthanasie) và việc bám riết điều trị là một tiếng « vâng » với phẩm giá và các quyền của nhân vị : không thể chữa khỏi được không có nghĩa là không thể chăm sóc được.

« Chúng ta phải đồng hành với mọi người cho đến khi chết, nhưng không được gây ra cái chết hay thúc đẩy bất cứ hình thức tự sát nào. Tôi nhắc lại rằng quyền được chăm sóc và điều trị cho mọi người phải luôn ưu tiên, để những người yếu nhất, đặc biệt là người già và bệnh tật không bao giờ bị gạt bỏ. » Đức Phanxicô kêu gọi như thế, tại buổi tiếp kiến chung ngày 9/2/2022, trong bài giáo lý về « Thánh Giuse, bổn mạng của sự chết lành », một bài suy niệm về sự chết và qua đó ngài kêu gọi tôn trọng sự sống của con người.

Viện hàn lâm Tòa Thánh về Sự sống gần đây đã thể hiện sự ủng hộ đối với việc Giáo hội Ý không còn phản đối đạo luật về việc trợ tử. Một bước ngoặt trong chiến lược được Rôma thông qua về các vấn đề đạo đức sinh học : như thế, Giáo hội hy vọng tiếp tục có thể làm cho tiếng nói của mình được lắng nghe, ngay cả khi điều đó có nghĩa là tham dự vào « các luật bất toàn ».

 Hôm 4/1/2022, Tòa Thánh đã công bố Sứ điệp của Đức Phanxicô cho Ngày Thế Giới Bệnh Nhân lần thứ 30, với tựa đề « « Anh em hãy có lòng thương xót, như Cha anh em là Đấng thương xót » (Lc 6, 36). Ở bên người đau khổ trên con đường đức ái ». Qua Sứ điệp này, Đức Thánh Cha ước mong « Ngày Thế Giới Bệnh Nhân lần thứ 30 … có thể giúp chúng ta lớn lên trong sự gần gũi và phục vụ các bệnh nhân và gia đình của họ ».

Trong tâm trạng và với khát vọng nào để dấn thân vào thừa tác vụ linh mục ? Hôm thứ Hai 7/2/2022, Đức Phanxicô đã gợi ý cho các sinh viên của chủng viện Lombard Thánh Ambrôsiô và Thánh Charles của Tòa Thánh ở Urbe, tại trung tâm Rôma, đừng khép kín trong phòng thánh của mình hay trong « lối biện chứng vô ích », nhưng mang Tin Mừng cho một thế giới « đang khao khát Chúa Kitô », như cựu sinh viên của chủng viện là Đức Piô XI đã làm.

Đức Phanxicô, khách mời của chương trình RAI « Che temp che fa » vào tối Chúa Nhật 6/2/2022, đã đề cập nhiều chủ đề với nhà báo Fabio Fazio, và đặc biệt khả năng của ngài chịu đựng gánh nặng của rất nhiều câu chuyện đau khổ và nỗi đau đớn không thể diễn tả được : « Toàn thể Giáo hội giúp đỡ tôi ».

« Không bao giờ được giảm thiểu người khác thành lỗi lầm của họ », vì sai lầm « là một giai đoạn, một phân đoạn của cuộc đời, chứ không phải là một điều kiện duy nhất và dứt khoát ». «  Cần phải giúp đỡ mỗi người, bằng tình yêu, vượt qua lỗi lầm của mình », Đức Phanxicô viết như thế trong lời tựa của cuốn « Passiamo all’altra riva » (« Chúng ta hãy sang bờ bên kia »), một cuốn sách phỏng vấn của cha Benito Giorgetta với Luigi Bonaventura, nguyên là một mafia giờ đây đã trở thành « cộng tác viên của công lý », người hoán cải.

« Tôi xác tín rằng mối quan hệ được thiết lập trong suốt giai đoạn này được  xây dựng trên sự hiểu biết lẫn nhau về tầm quan trọng của  đức tin và vai trò tích cực mà  tôn giáo phải thực hiện trong xã hội », Đức cha Edgar Peña Parra, Phó Quốc vụ khanh Tòa Thánh, đã tuyên bố như thế trong bài phát biểu khánh thành Tòa sứ thần Tòa Thánh tại Các Tiểu vương quốc Ả-Rập hôm 2/2/2022.

« Con đường tình huynh đệ còn dài, đó là một hành trình khó khăn, nhưng tình huynh đệ là chiếc neo cứu rỗi cho nhân loại ». Đức Phanxicô nhấn mạnh như thế trong sứ điệp video được công bố hôm 4/2/2022, cho Ngày Quốc Tế Tình Huynh Đệ Nhân Loại lần thứ 2.

Các Giám mục Mêxicô đã tố giác, hôm 20/1, quyết định của Tòa án bầu cử của cơ quan tư pháp liên bang, cơ quan giám hộ Hiến pháp, cáo buộc ba Giám mục và một linh mục về tội chiêu dụ tín đồ.

Hôm 28/1/2022, Đức Phanxicô đã tiếp kiến các thành viên của Hiệp hội truyền thông Công giáo quốc tế. Hiệp hội này, được thành lập vào tháng 3/2021 trong thời gian đại dịch, tập hợp các hãng  thông tấn báo chí, các nhà khoa học và các nhà báo Công giáo, muốn cùng nhau đấu tranh chống lại những tin giả về vắc xin.

Trung tâm Sèvres – các Phân khoa của dòng Tên ở Paris đã tổ chức một ngày học hỏi về đề tài « Lắng nghe tiếng nói của những người nghèo khổ nhất trong tiến trình hiệp hành » hôm 27/1/2022. Nữ tu Laure Blanchon, giáo viên ở Trung tâm Sèvres, tác giả của một luận án về Giáo hội và người nghèo (1), trình bày vấn đề.

Hôm 21/1/2022, các tham dự viên Hội nghị khoáng đại của Bộ Giáo lý Đức tin đã được Đức Phanxicô tiếp kiến. Ngài đã chúc mừng công việc của họ và đề cập đến các chủ đề như phẩm giá con người, sự phân định, cách riêng đối mặt với việc tìm kiếm mặt tâm linh mà không quy chiếu đến Tin Mừng, các cuộc lạm dụng, và việc thăng tiến một đức tin « đích thực và trực tiếp ».

Hôm 13/1/2022, Đức Phanxicô đã tiếp kiến các vị đại diện các phòng trào Công giáo Tiến hành ở Pháp, đang hành hương về Rôma. Suy tư của Đức Thánh Cha xoay quanh ba động từ « xem, xét, hành động », vốn là phương pháp sư phạm của Công giáo Tiến hành. Phương pháp đọc lại Tin Mừng của phong trào ngày nay có thể giúp các Kitô hữu lớn lên trong sự dấn thân cho Giáo hội và thế giới.

Đức Phanxicô đã dành một buổi phỏng vấn cho truyền thông Vatican về vài trò làm cha mẹ trong thời đại dịch này và về chứng tá của thánh Giuse, “con người của gian khó”, một mẫu gương về sức mạnh và dịu dàng đối với những người cha ngày nay. Đức Thánh Cha nhấn mạnh : các bậc cha mẹ đón nhận mọi thách thức đối với con cái mình là những anh hùng.

“Hôm nay, chúng ta phải tự hỏi mình phải làm gì để khôi phục lại giá trị của lao động ; và chúng ta có thể mang lại đóng góp gì, với tư cách là Giáo hội, để lao động được giải phóng khỏi lôgíc của lợi nhuận đơn thuần và có thể được sống như là một quyền lợi và một bổn phận cơ bản của nhân vị, thể hiện và nâng cao phẩm giá của nhân vị ?”. Đức Phanxicô đã đặt câu hỏi như thế trong bài giáo lý về thánh Giuse, người thợ mộc, trong buổi tiếp kiến chung hôm thứ Tư 12/1/2022.

Không che giấu những lo lắng của mình, Đức Phanxicô đã khai triển, hôm 10/1/2022, trước các nhà ngoại giao trên toàn thế giới, những mối bận tậm của mình đối với thế giới. Trong số đó : vắc-xin, di dân, sở hữu vũ khí. Lần đầu tiên, ngài bày tỏ sự lo lắng về việc « hủy bỏ văn hóa ».

Trong bài giáo lý mới nhất về thánh Giuse hôm 5/1/2022, Đức Phanxicô suy niệm về thánh Giuse, cha nuôi của Chúa Giêsu, như là mẫu gương cho các bậc cha mẹ ngày nay, và đồng thời ngài khích lệ và đề cao việc nhận con nuôi, dù có “rủi ro”. Đặc biệt ngài cầu xin thánh Giuse “cầu bàu cho các đôi vợ chồng đang ước muốn có con”.

« Làm tổn thương phụ nữ, đó là xúc phạm Thiên Chúa, Đấng đã mặc lấy nhân tính từ một người nữ, không phải từ một thiên thần, Ngài cũng không mặc lấy nhân tính một cách trực tiếp, Ngài mặc lấy từ một người nữ ». Đức Phanxicô cảnh báo như thế trong bài giảng thánh lễ Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa, ngày 1/1/2022.