Ủy ban Công lý và Hòa bình của Thánh Địa muốn làm rõ trong một thông điệp vào Chúa Nhật ngày 30/6/2024 rằng thuật ngữ “chiến tranh chính đáng” không thể áp dụng cho cuộc xung đột đã chia cắt Dải Gaza từ ngày 7 tháng 10 năm 2023. Ủy ban này tố cáo việc sử dụng việc thuật ngữ này, được dùng để biện minh cho bạo lực đang diễn ra ở Gaza.

Lần đầu tiên, Đức Phanxicô đã tham dự hội nghị thượng đỉnh G7, được tổ chức từ Thứ Năm ngày 13 tháng Sáu đến Thứ Bảy ngày 15 tháng Sáu tại Puglia của Ý. Ngài phát biểu vào thứ Sáu trong một phiên họp về trí tuệ nhân tạo. La Croix đã gặp nhà thần học người Ý, người đã tư vấn cho Đức Thánh Cha về chủ đề này, chủ đề mà Giáo hội vẫn đang tìm kiếm con đường phải theo.

Lần đầu tiên, Đức Thánh Cha phát biểu trước các nhà lãnh đạo của bảy quốc gia công nghiệp hóa nhất hành tinh, trình bày suy nghĩ của mình về tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) đối với tương lai của nhân loại. Tại Borgo Egnazia ở Puglia phía nam nước Ý, thứ Sáu ngày 14/6/2024, ngài kêu gọi không được buộc con người phụ thuộc vào sự lựa chọn của máy móc bằng cách đảm bảo một không gian kiểm soát đáng kể của con người đối với AI. “Nhân phẩm phụ thuộc vào điều đó.”

Những người di cư ngày nay giống như những người Do Thái trong cuộc Xuất hành. Chính với sự tương đồng này mà Đức Phanxicô đã khai triển sứ điệp của mình cho Ngày Thế giới Di dân và Tỵ nạn lần thứ 110, với chủ đề “Thiên Chúa bước đi cùng với dân Ngài”, sẽ được cử hành vào ngày 29 tháng 9 năm 2024. Đức Thánh Cha nhắc lại rằng Thiên Chúa bước đi với dân của Ngài và mỗi cuộc gặp gỡ với người di cư cũng là một cuộc gặp gỡ với Chúa Kitô. Và “theo nghĩa này, người nghèo cứu chúng ta, bởi vì họ cho phép chúng ta gặp được khuôn mặt của Chúa”.

Trong một cuộc phỏng vấn dành cho kênh CBS của Mỹ, Đức Phanxicô tái khẳng định sự cởi mở của Giáo hội đối với “mọi người” và làm sáng tỏ một số điểm về các lời chúc lành được tuyên ngôn Fiducia Supplicans cho phép. Sau đó, ngài phê phán việc mang thai hộ vốn đã trở thành “một công việc kinh doanh” cũng như các ý thức hệ vốn luôn luôn “xấu”. Ngài tiếp tục kêu gọi các quốc gia đang có chiến tranh: “Hãy dừng lại và thương lượng!” Về những người di cư, ngài kêu gọi đừng thờ ơ.

Một dấu hiệu mới cho thấy sự quan tâm của ngài đến những người ở bên lề xã hội. Hôm 28/4/2024, Đức Phanxicô đã đến thăm những phụ nữ bị giam giữ trên đảo Giudecca, điểm dừng chân đầu tiên trong chuyến viếng thăm mục vụ của ngài tới đầm phá nước Ý. Ngài khuyến khích họ nhìn về chân trời với niềm hy vọng. “Điều cơ bản là nhà tù cung cấp cho tù nhân không gian để phát triển (…), bước khởi đầu của sự tái hòa nhập lành mạnh”, Đức Phanxicô nhận xét và cầu xin “chúng ta đừng cô lập phẩm giá của con người”.

Nhân dịp Ngày Trái Đất 2024, được tổ chức vào ngày 22 tháng Tư, Đức Phanxicô nhắc nhở mọi người về nghĩa vụ của chúng ta là bảo vệ hành tinh và gìn giữ hòa bình.

Theo nghiên cứu mới nhất của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), chi tiêu vũ khí toàn cầu tăng 6,8% so với năm 2022, đạt 2,443 tỷ USD. Trong bối cảnh chiến tranh và căng thẳng leo thang, sự gia tăng này được quan sát thấy ở tất cả các châu lục lần đầu tiên kể từ năm 2009.

Giới thiệu

Trong Hội nghị ngày 15 tháng 3 năm 2019, Bộ Giáo lý Đức tin đã quyết định khởi xướng “việc soạn thảo một bản văn nhấn mạnh đến tính chất không thể tránh khỏi của khái niệm phẩm giá của nhân vị trong nhân học Kitô giáo và minh họa tầm quan trọng cũng như những ngụ ý tích cực về mặt xã hội, chính trị và kinh tế, bằng cách quan tâm đến những phát triển mới nhất của chủ đề này trong phạm vi học thuật và những hiểu biết đôi chiều của nó trong bối cảnh ngày nay”.

4. Một số vi phạm nghiêm trọng đối với nhân phẩm

33. Dưới ánh sáng của những suy tư đã được đưa ra cho đến nay về đặc tính trung tâm của phẩm giá con người, phần cuối cùng của Tuyên ngôn đề cập đến một số vi phạm cụ thể và nghiêm trọng đối với phẩm giá đó.

3. Phẩm giá, nền tảng của các quyền và bổn phận của con người

23. Như Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhắc lại, “trong nền văn hóa hiện đại, quy chiếu gần nhất đến nguyên tắc về phẩm giá bất khả tước bỏ của nhân vị là Tuyên ngôn Quốc tế về Nhân quyền, được thánh Gioan Phaolô II xác định là một “cột mốc được đặt trên con đường đường dài và khó khăn của loài người” và là “một trong những biểu hiện cao nhất của lương tâm con người””.[38] Để chống lại những mưu toan nhằm thay đổi hoặc xóa bỏ ý nghĩa sâu xa của Tuyên ngôn này, điều thích hợp là nhắc lại một số nguyên tắc thiết yếu luôn phải được tôn trọng.

1. Một nhận thức dần dần về đặc tính trung tâm của phẩm giá con người

10. Ngay từ thời Cổ đại [18], người ta đã tìm thấy một nhận thức đầu tiên về phẩm giá con người, vốn nằm trong viễn cảnh xã hội: mỗi con người được ban cho một phẩm giá đặc biệt, tùy theo hạng bậc của mình và trong một trật tự nào đó.

Dẫn nhập

1. (Dignitas infinita) Một phẩm giá vô hạn, được thiết lập một cách bất khả tước bỏ trong chính hữu thể của nó, đều thuộc về mỗi nhân vị, trong mọi hoàn cảnh và trong bất kỳ trạng thái hay tình huống nào của họ. Nguyên tắc này, hoàn toàn có thể được thừa nhận ngay cả chỉ bằng lý trí, sẽ thiết lập tính tối thượng của nhân vị và việc bảo vệ các quyền của họ.

Cha Alain Thomasset, s.j., giáo sư thần học luân lý tại Khoa Loyola Paris, cho rằng Tuyên ngôn về phẩm giá con người được Vatican công bố vào thứ Hai ngày 8/4/2024, trong khi lấy lại giáo huấn học thuyết của Giáo hội, đã mang lại những khác biệt hữu ích giữa nhiều ý nghĩa về phẩm giá vốn đang gây nhầm lẫn ngày nay.

ĐHY Tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức tin đã giới thiệu Tuyên ngôn “Dignitas infinita” tại Văn phòng Báo chí Tòa thánh; một tài liệu “nền tảng” để nhắc nhở chúng ta rằng “mỗi người đều có phẩm giá bất tước bỏ của mình”. ĐHY tuyên bố: “Đức Giáo hoàng sẽ không bao giờ nói từ ngai tòa (ex cathedra), ngài sẽ không bao giờ tạo ra một tín điều về đức tin hay một tuyên bố dứt khoát”. Về Fiducia Supplicans, một Tuyên ngôn “được khoảng 7 tỷ tín hữu lượt xem”, ĐHY chỉ ra rằng “Đức Giáo hoàng đã mở rộng khái niệm chúc lành”. Ngài cũng cảnh báo những hồng y, giám mục và linh mục nào coi Đức Phanxicô là dị giáo, đi ngược với truyền thống, đó là đang phản bội lời thề vâng phục Đức Thánh Cha vào ngày phong chức của mình.

Tuyên ngôn “Dignitas infinita” của Bộ Giáo lý Đức tin đòi hỏi 5 năm làm việc, và bao gồm huấn quyền của giáo hoàng trong thập niên qua: từ cuộc chiến chống nghèo đói, từ bạo lực chống lại người di cư đến bạo lực đối với nữ giới; từ phá thai đến mang thai hộ và an tử; từ lý thuyết về giống đến bạo lực kỹ thuật số.

Đối với Đức Cha chủ tịch Hội đồng Giám mục Pháp, Tổng thống Emmanuel Macron mở ra cánh cửa cho việc trợ tử (suicide assisté) và an tử (euthanasie). Đức Cha cũng tố cáo “những lời hứa mơ hồ” liên quan đến việc chăm sóc giảm nhẹ (soins palliatifs).

Kể từ khi bắt đầu triều đại giáo hoàng của mình, Đức Phanxicô luôn bác bỏ việc an tử và trợ tử. Thay vì nhượng bộ trước “lòng trắc ẩn giả tạo”, ngài kêu gọi đồng hành cho đến cùng đối với những người ở cuối đời, mà không đẩy nhanh cái chết của họ.

Trong một cuộc phỏng vấn dành cho một kênh truyền hình Thụy Sĩ, bản ghi âm được phát sóng vào thứ Bảy ngày 9 tháng 3, Đức Thánh Cha kêu gọi Ucraina hãy có “can đảm đàm phán”. Những lời nói đã mở ra một cuộc khủng hoảng ngoại giao giữa Vatican và Ucraina, nhưng lại bộc lộ quan điểm vì hòa bình của một vị Giáo hoàng đặt sự thánh thiêng của sự sống lên trên hết.

Vatican News công bố nội dung cuộc phỏng vấn vào đầu tháng Hai của Đức Phanxicô với Lorenzo Buccella, nhà báo của Đài phát thanh Truyền hình Thụy sĩ bằng tiếng Ý (RSI ), kênh Thụy Sĩ sẽ phát sóng vào ngày 20/3/2024.