Hôm Chúa Nhật 15/1/2023, trong buổi đọc Kinh Truyền Tin, khi giải thích đoan Tin Mừng theo thánh Gioan, Đức Phanxicô đã mời gọi các linh mục và tín hữu noi gương Gioan Tẩy Giả biết xóa mình đi để lớn lên trong tinh thần phục vụ đích thực.

Gặp gỡ Chúa Giêsu, học biết Người, làm chứng. Ba trục qua đó Đức Phanxicô đã khai triển bài phát biểu của mình, vào hôm 14/1/2023, khi tiếp kiến các vị hữu trách và các thành viên của Học viện giáo hoàng Bắc Mỹ ở Rôma.

Trong cuộc phỏng vấn được công bố hôm Chúa Nhật 18/12/2022 bởi nhật báo ABC của Tây Ban Nha, Đức Phanxicô đã tiết lộ rằng vào đầu triều đại giáo hoàng của mình, ngài đã trao cho Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh thời bấy giờ là ĐHY Tarcisio Bertone, một lá thư trong đó ngài tuyên bố sẽ từ nhiệm trong trường hợp gặp vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và thường xuyên. Ngài cũng cho biết linh mục tham gia vào chính trị là điều không tốt.

Hôm 10/12/2022, Đức Phanxicô đã tiếp kiến cộng đoàn Chủng viện công đồng Barcelone. Ngài khuyên các linh mục tương lai « một đời sống cầu nguyện phát xuất từ lòng tạ ơn » và đồng thời mời gọi họ hy sinh từ bỏ ý riêng mình.

Cách gọi « cha » dành cho các linh mục là một di sản của đời sống đan tu.

Cách gọi « cha » không trái với lời dạy của Chúa Giêsu sao ?

Phát biểu trước các Giám đốc và các nhà đào tạo của các chủng viện ở Châu Mỹ Latinh hôm 10/11/2022, Đức Phanxicô đôi khi đã để sang một bên các nhận xét đã được chuẩn bị sẵn và ứng khẩu về những chủ đề mà ngài nói là gần gũi với tâm hồn của mình. Đức Phanxicô đã nhấn mạnh các nguy cơ của « sự cứng nhắc » trong việc đào tạo linh mục và đồng thời lưu ý rằng họ phải nỗ lực đạt được « sự gần gũi » theo bốn cách khác nhau :

Trong bài phát biểu , hôm 10/11/2022, trước các tham dự viên khóa học dành cho các Giám đốc và các nhà đào tạo của các chủng viện ở Châu Mỹ Latinh do Bộ Giáo sĩ tổ chức, Đức Phanxicô nhấn mạnh rằng những động cơ đích thực của ơn gọi là « bước theo Chúa và xây dựng Nước Thiên Chúa » và “toàn bộ việc đào tạo linh mục, cách riêng việc đào tạo mục tử tương lai, nằm ở trọng tâm của việc loan báo Tin Mừng” . Những người tham gia khóa đào tạo các linh mục được mời gọi giáo dục « bằng cuộc sống của mình, hơn là bằng lời nói ».

Trong buổi gặp gỡ hôm 24/10/2022 với các linh mục và chủng sinh ở Rôma, Đức Phanxicô đã đề cập nhiều chủ đề : từ phong cách trắc ẩn của người linh mục, được mời gọi gần gũi dân chúng, đến việc linh hướng, từ việc sử dụng các công nghệ kỹ thuật mới đến việc phân định, từ đối thoại giữa khoa học và đức tin đến vai trò của Giáo hội trong các cuộc chiến tranh.

Đức Phanxicô đã tiếp kiến các tu sĩ Dòng Chúa Cứu Thế hôm 1/10/2022 nhân dịp tổng công hội của Dòng. Trong một diễn văn, ngài khuyến khích họ đừng đừng bám vào những an toàn của mình, nhưng trái lại để bản thân được hướng dẫn bởi hành động đổi mới của Chúa Thánh Thần để trở thành những nhà truyền giáo của niềm hy vọng, mà không khuất phục tính trần tục và sự ích kỷ.

Khi chúng tôi chốt bài viết này để chia sẻ lên mạng Internet, Giải Bóng đá Giáo sĩ Việt Nam với tên gọi Cúp Hiệp Hành 2022 đang ở hồi bán kết. Cuộc chơi này là một sáng kiến thú vị, giúp ta có thể khởi đi từ một việc vô hại để thử xem vấn đề thật sự của hiệp hành nằm ở đâu.

Hôm 15/9/2022, lúc 7g sáng, giờ Rôma, 11g giờ địa phương, Đức Phanxicô đã gặp gỡ các giám mục, linh mục, phó tế, tu sĩ, chủng sinh và các nhân viên mục vụ ở nhà thờ chánh  tòa Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp ở Nour-Soultan, thủ đô Kazakhstan. Sau khi lắng nghe chứng từ của họ, Đức Thánh Cha đã có bài phát biểu khích lệ, tập trung vào ký ức và tương lai, nhưng cũng không quên cảnh giác về một cộng đồng cứng nhắc, hình thức và giáo sĩ hóa.

Hiển nhiên tôi hiểu rõ tại sao người ta yêu cầu tôi bàn về vấn đề này. Nhưng trong lãnh vực này cũng như trong biết bao nhiêu lãnh vực khác, kinh nghiệm không luôn luôn mang lại sự chắc chắn mà người ta nghĩ; trái lại, nó có thể gia tăng sự phức tạp; dù sao, nó giúp nắm bắt tốt hơn tính phức tạp của thực tại.

Cách đây 28 năm, tôi được Giám mục phụ tá của TGP Melbourne, Đức cha Peter Connor, truyền chức linh mục cho tôi tại nhà thờ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp, thuộc giáo xứ Maidstone, Tiểu bang Victoria. Đó là một kỷ niệm tuyệt vời và là một niềm vui lớn lao mà tôi sẽ không bao giờ quên.

Hôm 14/7/2022, Đức Phanxicô đã tiếp kiến các tu sĩ của ba Dòng tu khác nhau, mỗi Dòng đang trải qua Tổng công nghị của mình. Đức Thánh Cha nhắc lại rằng, Công nghị là một thời điểm phân định cộng đoàn vốn cho phép làm mới lại chiều kích huynh đệ và việc loan báo Tin Mừng. Và về điều đó, một mẫu gương được đưa ra cho những người sống đời thánh hiến : mẫu gương của các thánh lập Dòng của họ.

Vào lúc 9h30 ngày 23.6.2022, Đức Cha Giuse Nguyễn Chí Linh, Tổng Giám mục Tổng Giáo phận Huế, đã chủ tế thánh lễ bế giảng năm học 2021 – 2022. Đồng thời, trong bầu khí trang nghiêm của Phụng vụ thánh, Đức Tổng Giám mục thay mặt cho 4 Đức Giám mục liên hệ với Đại Chủng Viện, đã cử hành nghi thức trao thừa tác vụ Đọc sách và Giúp lễ cho quý thầy thuộc hai lớp Thần học I và Thần học II của 4 Giáo phận: Huế, Đà Nẵng, Kon Tum và Hưng Hóa.

Sáng ngày 16/6/2022, cha Matthêu Nguyễn Khắc Hy, PSS, đã dâng thánh lễ tạ ơn ngân khánh linh mục của mình tại Đại Chủng viện Huế, nơi Cha đang là giáo sư môn Thần học Tín Lý. Cha cũng là thành viên của Hội Linh mục Xuân Bích, thuộc tỉnh Mỹ.

Hôm 18/6/2022, Đức Phanxicô đã tiếp kiến các tham dự viên của Tổng công nghị của dòng truyền giáo thánh Comboni, có chủ đề : « Thầy là cây nho, anh em là cành. Bén rễ sâu trong Chúa Kitô cùng với thánh Comboni ». Đức Thánh Cha đã cho họ một vài chìa khóa thiêng liêng đối với sứ mạng truyền giáo của họ.

Chiều ngày 17/6/2022, Cha Matthêu Nguyễn Khắc Hy trong chuyến viếng thăm Đại Chủng Viện Huế và mừng lễ ngân khánh linh mục của mình, đã dành thời giờ chia sẻ với quý thầy qua buổi huấn đức lúc 15h40, về vấn đề tự chủ và kỷ luật bản thân.

Trong bài phát biểu dịp gặp gỡ các nhà đào tạo của chủng viện của Tổng Giáo phận Milan hôm 17/6/2022, Đức Phanxicô đã mô tả cách thức mà vai trò của thần học ngày nay phải được hình dung : một sự phục vụ đức tin của Giáo hội, một trường học có khả năng đào tạo « các chuyên viên về con người và sự gần gũi », và là một phương tiện loan báo Tin Mừng.

Thánh chức linh mục là ân ban cao trọng mà Thiên Chúa dành tặng cho nhân loại. Đặc biệt, nơi chính người được lãnh nhận, thiên chức ấy càng giúp họ nhận ra sự bất xứng của mình so với tình yêu Chúa đã dành cho. Trong tâm tình đó, Đại Chủng Viện Huế đã vui mừng chào đón Cha giáo Matthêu Nguyễn Khắc Hy và hiệp ý với ngài trong thánh lễ tạ ơn 25 năm linh mục của Cha, vào lúc 09h30 ngày 16/6/2022.